Leiden University Student Repository

Mol, Ewan (2010)

Waardevol of trendy: Marne-achtig aardewerk in Zuid-Nederland. Een onderzoek naar het belang van Marne-achtig aardewerk in de middenijzertijd in Zuid-Nederland, aan de hand van de site Oss-Horzak.

Bachelor thesis | Archeologie (BA)

Uit vele opgravingen van het Maaskant-project zijn sporen en vondsten uit de ijzertijd tevoorschijn gekomen. Iets dat opviel was het voorkomen van een soort aardewerk dat er uit sprong (gedateerd in de midden-ijzertijd). Dit Marne-achtig aardewerk is namelijk van hogere kwaliteit, heeft potvormen die vermoedelijk geinspireerd zijn door potvormen uit de Noordfranse Marne-Moezel zone en er is zichtbaar meer aandacht besteed aan de afwerking van dit aardewerk. Deze opvallende verschijning geeft ons genoeg reden om dit nader te onderzoeken; waarbij het materiaal van de opgraving Oss-Horzak wordt gebruikt. Om achter de functie van het Marne-achtig aardewerk te komen dient er eerst literair onderzoek verricht te worden. Bijvoorbeeld over de situatie van de ijzertijd op onder andere sociaal gebied. Daarnaast moet er worden gekeken naar eerder onderzoek of publicaties waarin Marne-achtig aardewerk behandeld werd. Vervolgens wordt er tussen het aardewerkmateriaal van Oss-Horzak gespit naar...Show moreUit vele opgravingen van het Maaskant-project zijn sporen en vondsten uit de ijzertijd tevoorschijn gekomen. Iets dat opviel was het voorkomen van een soort aardewerk dat er uit sprong (gedateerd in de midden-ijzertijd). Dit Marne-achtig aardewerk is namelijk van hogere kwaliteit, heeft potvormen die vermoedelijk geinspireerd zijn door potvormen uit de Noordfranse Marne-Moezel zone en er is zichtbaar meer aandacht besteed aan de afwerking van dit aardewerk. Deze opvallende verschijning geeft ons genoeg reden om dit nader te onderzoeken; waarbij het materiaal van de opgraving Oss-Horzak wordt gebruikt. Om achter de functie van het Marne-achtig aardewerk te komen dient er eerst literair onderzoek verricht te worden. Bijvoorbeeld over de situatie van de ijzertijd op onder andere sociaal gebied. Daarnaast moet er worden gekeken naar eerder onderzoek of publicaties waarin Marne-achtig aardewerk behandeld werd. Vervolgens wordt er tussen het aardewerkmateriaal van Oss-Horzak gespit naar Marne-achtig aardewerk. Vervolgens wordt er een verspreidingskaart gecreëerd om alle gegevens in context te kunnen analyseren. Uit de literaire bronnen en analyse van de verkregen gegevens is gebleken dat de gesuggereerde connecties met Noord-Frankrijk gegrond zijn. Het lijkt geen toeval dat de potten zo sterk op elkaar lijken. Het onstaan van een elite is bijvoorbeeld kenmerkend voor beide gebieden. Het is verder gebleken dat het Marne-achtig aardewerk veelal geglad is, een enkele keer besmeten, dunwandig is en vooral hoekige buiken en lange halzen heeft. Daarnaast komt een besmeten afwerking ook voor. Het moet een vrij dure vorm van aardewerk zijn geweest. Uit de verspreidingskaart zijn clusters gevonden welke níet in de buurt van een huisplattegrond uit diezelfde tijd liggen. Al het aardewerk komt overigens uit kuilen, waterputten en waterkuilen. Het lijkt er op dat het aardewerk gebruikt werd door elitaire personen, zij hadden blijkbaar het geld en de macht om het relatief dure Marne-achtig aardewerk te kunnen kopen danwel gebruiken. Dankzij onder andere de context en het voorkomen van besmeten oppervlaktes lijkt het erop dat dit soort aardewerk gebruikt werd voor dagelijkse doeleinden en niet voor speciale rituelen of religieuze doeleinden; hoewel blijkbaar dus niet door het doorsnee volk.Show less

Author

Mol, Ewan

Faculty

Faculty of Archaeology

Supervisors

Fontijn, D.R.
Jansen, R.

ECTS Credits

10

Language

nl