De ontwikkeling van executieve functies bij jongens en meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar

De term executieve functies is overkoepelend voor verschillende vaardigheden die verantwoordelijk zijn voor het controleren en reguleren van cognitieve processen. Normale ontwikkelingsmodellen van executieve functies in de vroege kinderjaren zijn van belang om verstoringen in deze ontwikkeling vroeg te kunnen onderkennen en vroege interventie in te zetten. Dit onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de ontwikkeling van executieve functies bij Nederlandse jongens en meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar. Er is nog geen eerder onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van executieve functies gedurende deze voorschoolse periode waarbij gebruik is gemaakt van gedragobservaties van kinderen in hun dagelijkse omgeving, waardoor dit onderzoek vernieuwend is. Een algemene vragenlijst en de observatievragenlijst BRIEF-P zijn door 856 ouders ingevuld met betrekking tot 53.3% jongens en 46.7% meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar. De BRIEF-P omhelst vijf...Show moreDe term executieve functies is overkoepelend voor verschillende vaardigheden die verantwoordelijk zijn voor het controleren en reguleren van cognitieve processen. Normale ontwikkelingsmodellen van executieve functies in de vroege kinderjaren zijn van belang om verstoringen in deze ontwikkeling vroeg te kunnen onderkennen en vroege interventie in te zetten. Dit onderzoek is gericht op het in kaart brengen van de ontwikkeling van executieve functies bij Nederlandse jongens en meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar. Er is nog geen eerder onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van executieve functies gedurende deze voorschoolse periode waarbij gebruik is gemaakt van gedragobservaties van kinderen in hun dagelijkse omgeving, waardoor dit onderzoek vernieuwend is. Een algemene vragenlijst en de observatievragenlijst BRIEF-P zijn door 856 ouders ingevuld met betrekking tot 53.3% jongens en 46.7% meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar. De BRIEF-P omhelst vijf klinische schalen, die elk een specifiek aspect weergeven van het executief functioneren: inhibitie, cognitieve flexibiliteit, emotionele controle, werkgeheugen en plannen/organiseren. Na analyse blijkt er een ontwikkeling van de executieve functie inhibitie vanaf drie jaar en van de executieve functies cognitieve flexibiliteit en werkgeheugen vanaf vier jaar en vertonen jongens bij alle executieve functies meer problemen dan meisjes, waarbij de leeftijdsfase waarin dit voorkomt verschilt per executieve functie. De bevindingen in dit onderzoek leiden tot een aantal inzichten die waardevol zijn voor het onderzoeksgebied omdat ze bestaande theorieën ondersteunen, ontstaan uit onderzoek met behulp van neurocognitieve taken, en extra kracht bij zetten omdat er in dit onderzoek gebruik is gemaakt van een observatievragenlijst om de ontwikkeling van executieve functies in kaart te brengen.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

De ontwikkeling van executieve functies bij jongens en meisjes in de leeftijd van twee tot en met vijf jaar