Leiden University Student Repository

Roos, Janine (2022)

De scherpe blik van Bernini: Zijn Zelfportret als jongeman doorgrond in een kunsthistorische en interdisciplinaire context

Bachelor thesis | Kunstgeschiedenis (BA)

Op 24-jarige leeftijd schilderde de beeldhouwer Gian Lorenzo Bernini zijn eerste zelfportret. Voor dit werk werd geen directe opdracht gegeven, noch verkocht Bernini het tijdens zijn leven. Bernini’s zelfportrettering in de schilderkunst is daarnaast relatief onderbelicht gebleven binnen het brede onderzoek dat over de eeuwen heen werd verricht naar zijn oeuvre. Ook in Bernini’s eigen tijd werd weinig gesproken over zijn kunnen als schilder. Omdat er dus geen duidelijke toedracht is en in het zelfportret zijn eigen fysionomie centraal staat, is de vraag ontstaan waarom Bernini zichzelf schilderde. Werd hij hiertoe aangezet door de kunstenaarstraditie of wedijver (aemulatio), het debat rondom de hiërarchie van de schilderkunst versus de beeldhouwkunst (paragone), wilde hij zichzelf tot alleskunner (uomo universale) ontwikkelen of ligt de verklaring elders? In dit onderzoek relateer ik Bernini’s Zelfportret als jongeman (1623) aan de primaire bronnen en enkele vergelijkbare (zelf...Show moreOp 24-jarige leeftijd schilderde de beeldhouwer Gian Lorenzo Bernini zijn eerste zelfportret. Voor dit werk werd geen directe opdracht gegeven, noch verkocht Bernini het tijdens zijn leven. Bernini’s zelfportrettering in de schilderkunst is daarnaast relatief onderbelicht gebleven binnen het brede onderzoek dat over de eeuwen heen werd verricht naar zijn oeuvre. Ook in Bernini’s eigen tijd werd weinig gesproken over zijn kunnen als schilder. Omdat er dus geen duidelijke toedracht is en in het zelfportret zijn eigen fysionomie centraal staat, is de vraag ontstaan waarom Bernini zichzelf schilderde. Werd hij hiertoe aangezet door de kunstenaarstraditie of wedijver (aemulatio), het debat rondom de hiërarchie van de schilderkunst versus de beeldhouwkunst (paragone), wilde hij zichzelf tot alleskunner (uomo universale) ontwikkelen of ligt de verklaring elders? In dit onderzoek relateer ik Bernini’s Zelfportret als jongeman (1623) aan de primaire bronnen en enkele vergelijkbare (zelf)portretten, om zo antwoord te geven op de onderzoeksvraag.Show less

Schilderkunst

zelfportret

fysionomie

expressie

interdisciplinariteit.

Author

Roos, Janine

Faculty

Faculty of Humanities

Supervisors

Tummers, J.C.

ECTS Credits

10

Language

nl