De rol van de leerkracht bij het stimuleren van leesmotivatie in het basisonderwijs

De Nederlandse leesresultaten op de PISA (Programme for International Student Assessment) dalen. Met de recentste resultaten is Nederland onder het Europees gemiddelde gezakt (Gubbels et al., 2019). Hiernaast blijkt ook de leesmotivatie gedaald (DUO Onderwijsonderzoek, 2017). Mogelijk beïnvloeden deze tendensen elkaar, omdat leesmotivatie invloed heeft op leesresultaten (Schiefele et al., 2012). In deze studie is onderzocht in hoeverre de houding en het gedrag van leerkrachten bij het stimuleren van leesmotivatie in overeenstemming is met de literatuur over leesmotivatie. Met 4 focusgroepen (21 participanten) kan geconcludeerd worden dat de houding en het gedrag van leerkrachten slechts deels in overeenstemming is met de literatuur. Bij (lees)motivatie wordt onderscheid gemaakt tussen intrinsieke en extrinsieke leesmotivatie (Schiefele et al., 2012). Leerkrachten zijn op de hoogte van het belang van leesmotivatie, maar bezitten weinig kennis van de theoretische achtergrond. Door...Show moreDe Nederlandse leesresultaten op de PISA (Programme for International Student Assessment) dalen. Met de recentste resultaten is Nederland onder het Europees gemiddelde gezakt (Gubbels et al., 2019). Hiernaast blijkt ook de leesmotivatie gedaald (DUO Onderwijsonderzoek, 2017). Mogelijk beïnvloeden deze tendensen elkaar, omdat leesmotivatie invloed heeft op leesresultaten (Schiefele et al., 2012). In deze studie is onderzocht in hoeverre de houding en het gedrag van leerkrachten bij het stimuleren van leesmotivatie in overeenstemming is met de literatuur over leesmotivatie. Met 4 focusgroepen (21 participanten) kan geconcludeerd worden dat de houding en het gedrag van leerkrachten slechts deels in overeenstemming is met de literatuur. Bij (lees)motivatie wordt onderscheid gemaakt tussen intrinsieke en extrinsieke leesmotivatie (Schiefele et al., 2012). Leerkrachten zijn op de hoogte van het belang van leesmotivatie, maar bezitten weinig kennis van de theoretische achtergrond. Door leerlingen te laten voldoen aan een gevoel van competentie, verbondenheid en autonomie (de drie basisbehoeften voor intrinsieke motivatie (Ryan & Deci, 2000)) kan leesmotivatie gestimuleerd worden. Ondanks het gebrek aan theoretische kennis blijken leerkrachten activiteiten aanbieden die gelinkt kunnen worden aan de basisbehoeften, hoewel dit dus mogelijk op toevalligheid berust. Hiernaast zijn er ook aspecten in de houding en georganiseerde activiteiten van leerkrachten zonder weerslag in de literatuur. De houding en het gedrag van leerkrachten is dus niet volledig in overeenstemming met de literatuur, zo valt er voor leerkrachten per basisbehoefte winst te behalen in het stimuleren van leesmotivatie in leeslessen en daarbuiten. Concrete en generaliseerbare aanbevelingen voor de gehele onderwijspraktijk vragen om vervolgonderzoek.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

De rol van de leerkracht bij het stimuleren van leesmotivatie in het basisonderwijs