Stoere meisjes, lieve jongens: Een onderzoek naar genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf

In dit onderzoek voerden vier studenten van de Universiteit Leiden in opdracht van Kibeo Kinderopvang onderzoek uit naar genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf. De onderzoeksvraag luidde als volgt: “Wat hebben pedagogisch medewerkers werkzaam op het kinderdagverblijf van Kibeo nodig om genderneutraal op te voeden?”. Om hierop een antwoord te kunnen formuleren, is deze vraag opgedeeld in de domeinen voorwaarden en vaardigheden. Er is kwalitatief onderzoek uitgevoerd wat bestond uit literatuuronderzoek en twee focusgroepen. De focusgroepen zijn online uitgevoerd en hadden een duur van ongeveer anderhalf uur. In de eerste focusgroep waren vier deelnemers aanwezig en in de tweede focusgroep twee deelnemers. De transcripten zijn geanonimiseerd en vervolgens gecodeerd middels een thematische analyse. Uit het literatuuronderzoek kwamen een aantal voorwaarden naar voren voor het implementeren van genderneutrale opvoeding binnen het kinderdagverblijf. Deze voorwaarden omvatten...Show moreIn dit onderzoek voerden vier studenten van de Universiteit Leiden in opdracht van Kibeo Kinderopvang onderzoek uit naar genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf. De onderzoeksvraag luidde als volgt: “Wat hebben pedagogisch medewerkers werkzaam op het kinderdagverblijf van Kibeo nodig om genderneutraal op te voeden?”. Om hierop een antwoord te kunnen formuleren, is deze vraag opgedeeld in de domeinen voorwaarden en vaardigheden. Er is kwalitatief onderzoek uitgevoerd wat bestond uit literatuuronderzoek en twee focusgroepen. De focusgroepen zijn online uitgevoerd en hadden een duur van ongeveer anderhalf uur. In de eerste focusgroep waren vier deelnemers aanwezig en in de tweede focusgroep twee deelnemers. De transcripten zijn geanonimiseerd en vervolgens gecodeerd middels een thematische analyse. Uit het literatuuronderzoek kwamen een aantal voorwaarden naar voren voor het implementeren van genderneutrale opvoeding binnen het kinderdagverblijf. Deze voorwaarden omvatten kennis van pedagogisch medewerkers over genderneutrale opvoeding, ondersteuning vanuit de organisatie, ouderbetrokkenheid bij het thema genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf en de beschikbaarheid van geschikte materialen zoals boekjes en speelgoed. Uit de focusgroepen volgde dat pedagogisch medewerkers de voorwaarden kennis over het onderwerp, de beleving van belang, ouderbetrokkenheid en materialen belangrijk vinden bij het faciliteren van genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf. In het literatuuronderzoek kwam naar voren dat bepaalde vaardigheden van pedagogisch medewerkers bevorderend kunnen zijn voor genderneutraal opvoeden. Hieronder valt kritisch denken, waarbij pedagogisch medewerkers de heersende genderstereotypen bevragen. Daarnaast is de vaardigheid om een veilige en inclusieve omgeving te creëren voor de kinderen van belang. Daarbij zorgt het bezit van interactievaardigheden, communicatievaardigheden en adequaat taalgebruik ervoor dat deze omgeving ook op verbaal vlak gerealiseerd kan worden. Uit de focusgroepen bleek dat pedagogisch medewerkers de vaardigheden taalgebruik, het hebben van een open houding en het inzetten van pedagogische vaardigheden als essentieel beschouwen bij de implementatie van genderneutrale opvoeding. Op basis van de resultaten zijn verschillende adviezen geformuleerd aan Kibeo Kinderopvang op gebied van kennis, draagvlak creëren en pedagogische vaardigheden. Ten eerste is het belangrijk dat pedagogisch medewerkers beschikken over genoeg kennis over genderontwikkeling en over de definitie van genderneutrale opvoeding. Dit kan de juiste implementatie van de genderneutrale opvoeding bevorderen. Ten tweede is het van belang om draagvlak te creëren onder pedagogisch medewerkers. Weerstand kan worden weggenomen door het onderwerp op een positieve manier te bespreken en te benaderen tijdens overleg met collega’s of met de leidinggevende. Daarnaast werd geadviseerd dat Kibeo het thema genderneutraal opvoeden op de kinderdagverblijven meer zou kunnen laten leven door een meer inclusieve omgeving te creëren. Verder werd geadviseerd om het kritisch denkvermogen van pedagogisch medewerkers te bevorderen door mensen bewust te maken van hun eigen vooroordelen en bestaande stereotypen zodat zij hier minder snel in meegaan. Ouderbetrokkenheid kan worden gestimuleerd door ouders te informeren en voor te lichten over onder andere de definities die Kibeo hanteert over genderneutrale opvoeding. Ten derde werd geadviseerd om de pedagogische vaardigheden op het gebied van genderneutraal opvoeden van de pedagogisch medewerkers te versterken. Dit kan gerealiseerd worden door trainingen gericht op het minimaliseren van genderstereotiepe uitspraken en het omgaan met negatieve reacties van ouders. Ons onderzoek kent een aantal sterke en zwakke punten. Een sterk punt is de waarborging van de trustworthiness, door het inzetten van triangulatie tijdens het analyseren van de resultaten. Een minder sterk punt is het lage aantal deelnemers tijdens de focusgroepen, waarbij de zes deelnemers over het algemeen een positieve houding hadden tegenover genderneutraal opvoeden. Daardoor is het onwaarschijnlijk dat alle verschillende meningen in kaart zijn gebracht.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Stoere meisjes, lieve jongens: Een onderzoek naar genderneutrale opvoeding op het kinderdagverblijf