Leiden University Student Repository

Stratum, Suzanne van (2024)

De wanordelijke huishoudens van Jan Steen: het creëren én ondermijnen van huiselijkheid

Bachelor thesis | Kunstgeschiedenis (BA)

Dit artikel onderzoekt hoe Jan Steen (1626-1679), door het gebruik van bepaalde huiselijke materiële objecten, een huiselijke sfeer oproept en ondermijnt in zijn weergave van Nederlandse zeventiende-eeuwse interieurs. Aan de hand van een selectie van drie niet-Bijbelse schilderijen in een interieur, met duidelijke kenmerken van een privésituatie uit het oeuvre van Steen die wanordelijke huishoudens bevatten, wordt aangetoond dat Steen ingenieus gebruikmaakt van authentieke objecten om een vertrouwde, huiselijke sfeer op te roepen. Steen ondermijnt echter de zeventiende-eeuwse huiselijkheid binnen zijn wanordelijke huishoudens door humor en ironie te gebruiken, waarmee hij chaos en moreel verval in de huiselijke context laat zien. Steen’s schilderijen zijn hierdoor niet alleen een herkenbare weergave van het zeventiende-eeuwse dagelijks leven, maar dienen ook voor het uitdragen van moraliserende boodschappen. De toeschouwer wordt op deze manier aangemoedigd tot zelfreflectie, terwijl...Show moreDit artikel onderzoekt hoe Jan Steen (1626-1679), door het gebruik van bepaalde huiselijke materiële objecten, een huiselijke sfeer oproept en ondermijnt in zijn weergave van Nederlandse zeventiende-eeuwse interieurs. Aan de hand van een selectie van drie niet-Bijbelse schilderijen in een interieur, met duidelijke kenmerken van een privésituatie uit het oeuvre van Steen die wanordelijke huishoudens bevatten, wordt aangetoond dat Steen ingenieus gebruikmaakt van authentieke objecten om een vertrouwde, huiselijke sfeer op te roepen. Steen ondermijnt echter de zeventiende-eeuwse huiselijkheid binnen zijn wanordelijke huishoudens door humor en ironie te gebruiken, waarmee hij chaos en moreel verval in de huiselijke context laat zien. Steen’s schilderijen zijn hierdoor niet alleen een herkenbare weergave van het zeventiende-eeuwse dagelijks leven, maar dienen ook voor het uitdragen van moraliserende boodschappen. De toeschouwer wordt op deze manier aangemoedigd tot zelfreflectie, terwijl hij tegelijkertijd wordt vermaakt.Show less

Jan Steen, huiselijkheid, zeventiende-eeuwse interieurs, genreschilderijen, het wanordelijke huishouden

Author

Stratum, Suzanne van

Faculty

Faculty of Humanities

Specialisation

Kunst en Cultuur

Supervisors

Huits, E.G.J.M.

ECTS Credits

10

Language

nl