Filmische Katers: Een Verkenning van Alcoholisme in Cinema

Er zijn eindeloos veel films waarin gedronken wordt. Dat kan een ‘gezellige dronk’ zijn in een sociale setting, maar het nuttigen van alcohol kan ook overgaan in agressieve dronkenschap. In dit onderzoek maak ik een selectie van enkele films rondom het thema alcoholisme. De vraag daarbij is: wordt alcoholgebruik in de gekozen films geromantiseerd dan wel geproblematiseerd? Of is het misschien soms een combinatie van beide? Het onderzoek richt zich dus op de representatie van alcohol in films. De combinatie van deze twee onderwerpen is in de filmwetenschap nauwelijks behandeld. De belangrijkste studie is die van de socioloog Norman Denzin, en zijn werk zal ik dan ook bespreken. Het eerste hoofdstuk gaat in op de geschiedenis van alcoholisme in film en vanaf het tweede hoofdstuk volgen de filmanalyses. Bij Days of Wine and Roses (Blake Edwards, 1962), gemaakt ten tijde van klassiek Hollywood, slaat de komische toon om in een tragische toon. Door toedoen van Joe begint Kirstie te...Show moreEr zijn eindeloos veel films waarin gedronken wordt. Dat kan een ‘gezellige dronk’ zijn in een sociale setting, maar het nuttigen van alcohol kan ook overgaan in agressieve dronkenschap. In dit onderzoek maak ik een selectie van enkele films rondom het thema alcoholisme. De vraag daarbij is: wordt alcoholgebruik in de gekozen films geromantiseerd dan wel geproblematiseerd? Of is het misschien soms een combinatie van beide? Het onderzoek richt zich dus op de representatie van alcohol in films. De combinatie van deze twee onderwerpen is in de filmwetenschap nauwelijks behandeld. De belangrijkste studie is die van de socioloog Norman Denzin, en zijn werk zal ik dan ook bespreken. Het eerste hoofdstuk gaat in op de geschiedenis van alcoholisme in film en vanaf het tweede hoofdstuk volgen de filmanalyses. Bij Days of Wine and Roses (Blake Edwards, 1962), gemaakt ten tijde van klassiek Hollywood, slaat de komische toon om in een tragische toon. Door toedoen van Joe begint Kirstie te drinken en raakt verslaafd waardoor hun huwelijk stuk gaat. Maar de ‘zachte’ dissolves geven aan dat Joe haar wel blijft liefhebben. The Lost Weekend (Billy Wilder, 1945), ook klassiek Hollywood, biedt een voortdurende mengeling van komedie en tragedie. Er zijn grappige waanbeelden, bijvoorbeeld als hij bij een opera alleen maar drankflessen ‘ziet’, via superimposition. Maar een scène met dramatische waanbeelden, zoals bij een delirium tremens, wordt getoond via harde cuts. Don wordt uiteindelijk gered door zijn vriendin die hem liever dronken dan dood ziet. De meer onafhankelijk geproduceerde Leaving Las Vegas (Mike Figgis, 1995) keert dit om. Ben is vastbesloten om zich dood te drinken en hij duldt het gezelschap van Sera alleen maar als zij hem dat toestaat. Zodra zij wil ingrijpen, laat hij haar achter, en een mentaal shot is een teken dat zij Bens alcoholisme accepteert. Op die manier kan hij ‘gelukkig’ doodgaan. De Deense film Druk / Another Round (Thomas Vinterberg, 2020) voert de romantisering het verste door. Deze film onderzoekt of je beter functioneert als je een beetje alcohol drinkt. Het handheld camerawerk wekt daarbij de indruk dat de cameraman zelf ook meedoet aan het alcoholexperiment van de docenten. Dat een van hen overlijdt, is niet per se het gevolg van alcoholgebruik. De film suggereert dat hij mentale problemen heeft en dat is de oorzaak van zijn dood. Alcoholgebruik is op zich niet verkeerd, zolang het je lukt om met mate te drinken.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Filmische Katers: Een Verkenning van Alcoholisme in Cinema