Leiden University Student Repository

Jonker, Annelot (2025)

Kenmerken van een Rijke Tekst in het Nederlandse Leesonderwijs op de Basisschool: Een vergelijking van AVI, Nieuwsbegrip en Leerkracht teksten

Bachelor thesis | Pedagogische wetenschappen (BSc)

Deze studie had twee doelen: Het definiëren van een rijke tekst en bepalen in hoeverre er een verschil is tussen de mate van voorkomen van de tekstuele kenmerken van een rijke tekst in de tekstbronnen AVI, Nieuwsbegrip en Leerkracht-teksten. Voor het eerste doel werd een literatuurstudie uitgevoerd. De kenmerken van een rijke tekst kunnen opgedeeld worden in twee categorieën: contextuele en tekstuele kenmerken. De contextuele kenmerken zijn: authentieke teksten, herkenbare thema’s en illustraties. De tekstuele kenmerken zijn: verhaalstructuur, woordkenmerken, zinskenmerken en persoonlijke kenmerken. Voor het tweede deel werd een kwantitatief onderzoek uitgevoerd met gestratificeerde, aselect geselecteerde teksten. De teksten werden geanalyseerd met het Leesbaarheid Instrument voor Nederlandse teksten, LiNT, op de tekstuele kenmerken: onbekende woorden, nieuwe woorden, zinslengte, lengte van de deelzinnen, persoonlijke aansprekingen en de actieve werkwoorden. Er werd een Tweeweg...Show moreDeze studie had twee doelen: Het definiëren van een rijke tekst en bepalen in hoeverre er een verschil is tussen de mate van voorkomen van de tekstuele kenmerken van een rijke tekst in de tekstbronnen AVI, Nieuwsbegrip en Leerkracht-teksten. Voor het eerste doel werd een literatuurstudie uitgevoerd. De kenmerken van een rijke tekst kunnen opgedeeld worden in twee categorieën: contextuele en tekstuele kenmerken. De contextuele kenmerken zijn: authentieke teksten, herkenbare thema’s en illustraties. De tekstuele kenmerken zijn: verhaalstructuur, woordkenmerken, zinskenmerken en persoonlijke kenmerken. Voor het tweede deel werd een kwantitatief onderzoek uitgevoerd met gestratificeerde, aselect geselecteerde teksten. De teksten werden geanalyseerd met het Leesbaarheid Instrument voor Nederlandse teksten, LiNT, op de tekstuele kenmerken: onbekende woorden, nieuwe woorden, zinslengte, lengte van de deelzinnen, persoonlijke aansprekingen en de actieve werkwoorden. Er werd een Tweeweg ANOVA uitgevoerd per tekstueel kenmerk, waarbij de basisschoolgroepen 4, 5, 6, 7 en 8 uiteengezet werden tegen de tekstbronnen, AVI, Nieuwsbegrip en Leerkracht-teksten. Er werden meerdere resultaten gevonden. Ten eerste, de tekstbronnen AVI en Nieuwsbegrip kwamen in vier van de zes tekstuele kenmerken overeen. Ten tweede, de Leerkracht-teksten en de Nieuwsbegrip-teksten kwamen op vier van de vijf testuele kenmerken overeen. Ten derde, de Leekracht-teksten scoorden gemiddeld hoger en dus rijker op de woord- en de zinskenmerken dan AVI-teksten en Nieuwsbegrip-teksten. Als laatste scoorde AVI-teksten gemiddeld rijker op het tekstuele kenmerk actieve werkwoorden dan de Nieuwsbegrip-teksten en de Leerkracht-teksten. In dit onderzoek waren twee belangrijke beperkingen, namelijk dat er geen rekening gehouden werd met de contextuele kenmerken en dat er geen ijkpunten waren per tekstueel kenmerk. Voor vervolgonderzoek is belangrijk dat ook contextuele kenmerken worden geanalyseerd en er ijkpunten per tekstueel kenmerk opgesteld worden, zodat de tekstbronnen niet alleen ten opzichte van elkaar maar ook ten opzichte van rijkheid gescoord kunnen worden.Show less

Author

Jonker, Annelot

Faculty

Faculty of Social & Behavioural Sciences

Supervisors

Koornneef, A.W.

ECTS Credits

15

Language

nl