Zijn Feiten Genoeg?: De Rol van Ridiculisering bij Complotgeloof onder Hoge en  Lage Gelovers

Deze studie onderzoekt de effectiviteit van debunkingstrategieën bij het tegengaan van complotgeloof, met aandacht voor de toon van de boodschap (ridiculiserend vs. neutraal) en de rol van predispositie tot complotdenken. In een online 2×2 quasi-experimenteel design (N = 183) lazen participanten een artikel over een fictief complot en kregen vervolgens een tweet te zien waarin het complot werd weerlegd, afkomstig van een expert of niet-expert. De debunk was ofwel neutraal van toon of ridiculiserend. Complotgeloof werd gemeten voor en na de debunking. De resultaten bevestigen dat mensen die over het algemeen sterker in complottheorieën geloven, ook eerder geneigd waren een nieuwe complottheorie te geloven. Daarnaast leidde een neutrale debunking tot een sterkere afname in complotgeloof dan een ridiculiserende debunking. Er werd echter geen interactie gevonden tussen predispositie en toon, wat suggereert dat de effectiviteit van ridiculisatie onafhankelijk is van iemands predispositie...Show moreDeze studie onderzoekt de effectiviteit van debunkingstrategieën bij het tegengaan van complotgeloof, met aandacht voor de toon van de boodschap (ridiculiserend vs. neutraal) en de rol van predispositie tot complotdenken. In een online 2×2 quasi-experimenteel design (N = 183) lazen participanten een artikel over een fictief complot en kregen vervolgens een tweet te zien waarin het complot werd weerlegd, afkomstig van een expert of niet-expert. De debunk was ofwel neutraal van toon of ridiculiserend. Complotgeloof werd gemeten voor en na de debunking. De resultaten bevestigen dat mensen die over het algemeen sterker in complottheorieën geloven, ook eerder geneigd waren een nieuwe complottheorie te geloven. Daarnaast leidde een neutrale debunking tot een sterkere afname in complotgeloof dan een ridiculiserende debunking. Er werd echter geen interactie gevonden tussen predispositie en toon, wat suggereert dat de effectiviteit van ridiculisatie onafhankelijk is van iemands predispositie tot complotdenken. Ridiculiserende debunkingen werden als minder betrouwbaar en deskundig beoordeeld, wat mogelijk de verminderde effectiviteit verklaart. Deze bevindingen wijzen erop dat een neutrale, respectvolle toon effectiever is dan ridiculisering bij het verminderen van complotgeloof. De resultaten hebben implicaties voor communicatie over desinformatie: in plaats van de toon aan te passen aan de doelgroep, lijkt een neutrale toon universeel effectiever. Theoretisch benadrukt dit het belang van boodschapkenmerken boven persoonskenmerken in succesvolle debunking.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Zijn Feiten Genoeg?: De Rol van Ridiculisering bij Complotgeloof onder Hoge en Lage Gelovers