Ongelijke basis, ongelijke prestaties: De invloed van het leenstelsel op de relatie tussen ouderlijke achtergrond  en studieprestaties binnen het hoger onderwijs

De sociaaleconomische status van ouders heeft invloed op de studieprestaties van hun kinderen, zo blijkt uit eerder wetenschappelijk onderzoek. Binnen deze scriptie is gekeken in hoeverre deze associatie tussen ouderlijke achtergrond en studieprestaties zichtbaar is in het Nederlandse hoger onderwijs en in hoeverre het leenstelsel dit verband versterkt. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van wetenschappelijke literatuur en eigen kwantitatief onderzoek. Zo zijn op basis van kwantitatieve data van de Studentenmonitor uit afgenomen enquêtes vier multivariate regressieanalyses uitgevoerd. Hierbij is de ouderlijke achtergrond opgenomen via vier variabelen, respectievelijk de opleiding van de moeder en vader, financiële bijdragen van ouders en de gesproken taal thuis. De studieprestaties zijn gebaseerd op het gemiddelde tentamencijfer van de student en de moderator, leenstelsel is geoperationaliseerd via een dichotome variabel. De relatie tussen ouderlijke achtergrond en...Show moreDe sociaaleconomische status van ouders heeft invloed op de studieprestaties van hun kinderen, zo blijkt uit eerder wetenschappelijk onderzoek. Binnen deze scriptie is gekeken in hoeverre deze associatie tussen ouderlijke achtergrond en studieprestaties zichtbaar is in het Nederlandse hoger onderwijs en in hoeverre het leenstelsel dit verband versterkt. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van wetenschappelijke literatuur en eigen kwantitatief onderzoek. Zo zijn op basis van kwantitatieve data van de Studentenmonitor uit afgenomen enquêtes vier multivariate regressieanalyses uitgevoerd. Hierbij is de ouderlijke achtergrond opgenomen via vier variabelen, respectievelijk de opleiding van de moeder en vader, financiële bijdragen van ouders en de gesproken taal thuis. De studieprestaties zijn gebaseerd op het gemiddelde tentamencijfer van de student en de moderator, leenstelsel is geoperationaliseerd via een dichotome variabel. De relatie tussen ouderlijke achtergrond en studieprestaties bleek grotendeels significant. Voornamelijk het effect van het opleidingsniveau van de ouders bleek sterk, waar het effect van financiële bijdragen minder sterk was. Deze effecten bleven overeind na toevoeging van de controlevariabelen. Opvallend was de inconsistentie in het effect van gesproken taal thuis. In het basismodel presteren studenten die thuis Nederlands spreken slechter dan studenten bij wie dit niet het geval is, maar na toevoegen van controlevariabelen en interactietermen verdwijnt dit effect en slaat deze om. Dit suggereert mogelijk onderliggende contextuele of culturele factoren, wat nader onderzoek vereist. Het leenstelsel bleek echter geen systematische invloed te hebben op deze relatie. Enkel één interactie-effect was significant, maar dit verdween in de sensitiviteitsanalyse. Al met al, de bevindingen wekken de suggestie van structurele ongelijkheid binnen het hoger onderwijs, die niet enkel financieel van aard is, maar ook gebaseerd op sociaal-culturele factoren. Uitkomsten uit dit onderzoek wijzen niet op een verslechterende invloed van het sociaal leenstelsel, maar het leenstelsel blijkt ook niet bij te dragen aan vermindering van de ongelijkheid. Om deze reden zijn aanbevelingen gedaan voor zowel vervolgonderzoek als beleid. Met name beleid kan sterk inspelen op ongelijkheidsproblematiek rondom ouderlijke achtergrond, via bijvoorbeeld meer begeleidingsverplichtingen voor onderwijsinstellingen binnen het hoger onderwijs.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Ongelijke basis, ongelijke prestaties: De invloed van het leenstelsel op de relatie tussen ouderlijke achtergrond en studieprestaties binnen het hoger onderwijs