Welvaartschauvinisme, fraudebeleid en institutioneel onrecht: Een case study naar de Toeslagenaffaire

In dit onderzoek staat centraal in hoeverre de Toeslagenaffaire begrepen kan worden als een uitdrukking van een discours van ‘welfare chauvinism’, en hoe politieke en institutionele contexten hebben bijgedragen aan systematische vormen van onrechtvaardige behandeling van burgers. Op basis van een kwalitatieve analyse van beleidsdocumenten en institutionele rapporten wordt geconcludeerd dat er, ondanks het ontbreken van expliciet uitsluitingsbeleid, sprake is van een impliciet ‘deservingness’-discours. Dit discours legitimeerde uitsluitingspraktijken die in de uitvoering, mede door digitalisering, controlelogica en beperkte discretionaire ruimte, onevenredig hard uitpakten voor burgers met een migratieachtergrond. De studie toont hoe technocratische en financieel-rationele beleidslogica's ideologisch geladen zijn, en hoe uitvoeringsmechanismen structurele discriminatie kunnen reproduceren zonder expliciete politieke aansturing. Tegelijkertijd kent het onderzoek beperkingen: de...Show moreIn dit onderzoek staat centraal in hoeverre de Toeslagenaffaire begrepen kan worden als een uitdrukking van een discours van ‘welfare chauvinism’, en hoe politieke en institutionele contexten hebben bijgedragen aan systematische vormen van onrechtvaardige behandeling van burgers. Op basis van een kwalitatieve analyse van beleidsdocumenten en institutionele rapporten wordt geconcludeerd dat er, ondanks het ontbreken van expliciet uitsluitingsbeleid, sprake is van een impliciet ‘deservingness’-discours. Dit discours legitimeerde uitsluitingspraktijken die in de uitvoering, mede door digitalisering, controlelogica en beperkte discretionaire ruimte, onevenredig hard uitpakten voor burgers met een migratieachtergrond. De studie toont hoe technocratische en financieel-rationele beleidslogica's ideologisch geladen zijn, en hoe uitvoeringsmechanismen structurele discriminatie kunnen reproduceren zonder expliciete politieke aansturing. Tegelijkertijd kent het onderzoek beperkingen: de analyse richt zich primair op institutionele teksten en laat de rol van partijpolitiek en ervaringen van getroffen burgers grotendeels buiten beschouwing. Aanbevolen wordt om vervolgonderzoek te richten op drie terreinen: (1) de ideologische onderbouwing van partijpolitiek en parlementaire debatten; (2) de rol van media in beeldvorming rond fraude en sociale voorzieningen; en (3) de ervaringen van burgers zelf in relatie tot bureaucratische uitsluiting. Deze studie onderstreept dat structurele uitsluiting binnen de verzorgingsstaat niet losstaat van bredere ideologische en institutionele dynamieken.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Welvaartschauvinisme, fraudebeleid en institutioneel onrecht: Een case study naar de Toeslagenaffaire