Traditionele honden bewaken de stadsdemocratie

Wie op de hoogte wil blijven van de actualiteit, slaat ’s ochtends de krant open of scrolt door een nieuws-app. Tijdens dit ochtendritueel staat men er niet altijd bij stil, maar nieuws is geen objectieve beschrijving van wat er is gebeurd of staat te gebeuren. Er zijn verschillende actoren die onze actualiteit en, in een later stadium, onze sociale werkelijkheid bepalen. Politieke en publieke actoren spelen een rol tijdens agendabuilding en bepalen deels de nieuwsagenda, maar onderwerpen die in de media verschijnen, vullen ook de politieke en publieke agenda. Binnen onze huidige democratische samenleving kunnen media dan ook een waardevolle taak vervullen. Media kunnen namelijk een informatieve, een expressieve en een kritische of controlerende functie hebben. Op grond van die laatste functie worden journalisten daarom dikwijls de waakhonden van de democratie genoemd. Vooral in kleine gemeenten worden deze waakhonden met uitsterven bedreigd, wat een gemis is voor de lokale...Show moreWie op de hoogte wil blijven van de actualiteit, slaat ’s ochtends de krant open of scrolt door een nieuws-app. Tijdens dit ochtendritueel staat men er niet altijd bij stil, maar nieuws is geen objectieve beschrijving van wat er is gebeurd of staat te gebeuren. Er zijn verschillende actoren die onze actualiteit en, in een later stadium, onze sociale werkelijkheid bepalen. Politieke en publieke actoren spelen een rol tijdens agendabuilding en bepalen deels de nieuwsagenda, maar onderwerpen die in de media verschijnen, vullen ook de politieke en publieke agenda. Binnen onze huidige democratische samenleving kunnen media dan ook een waardevolle taak vervullen. Media kunnen namelijk een informatieve, een expressieve en een kritische of controlerende functie hebben. Op grond van die laatste functie worden journalisten daarom dikwijls de waakhonden van de democratie genoemd. Vooral in kleine gemeenten worden deze waakhonden met uitsterven bedreigd, wat een gemis is voor de lokale democratie in deze gemeenten. En omdat Nederlandse gemeenten taken omtrent zorg en werkgelegenheid hebben overgenomen van het Rijk, zijn goedfunctionerende lokale media steeds belangrijker. Om te onderzoeken op welke manier de lokale en regionale media hun democratische functie in een grote stad vervullen, is in deze masterscriptie de berichtgeving van twee grote Nederlandse steden onderzocht. De drie deelfuncties – de informatieve, de expressieve en de kritische of controlerende functie – zijn bij de analyse van de data leidend in dit onderzoek. Uit de resultaten blijkt dat de lokale democratische mediafuncties in beide nieuwsecosystemen niet het belangrijkste aandachtspunt zijn. Het overgrote deel van het nieuws betreft immers überhaupt geen lokaal beleid. Dit wil niet zeggen dat de media hun democratische functie helemaal niet waarmaken. Bepaalde mediatypen hebben hier echter een groter aandeel in dan andere. Zo komt de informatieve en expressieve functie het meest tot zijn recht in een aantal traditionele offline media, zoals de papieren krant en de radio, maar de Utrechtse online hyperlocal – een zelfstandige nieuwssite - mag ook niet vergeten worden. Bovendien spelen online kanalen ook een rol bij het waarmaken van de controlerende of kritische functie. Dit zijn wel online kanalen van klassiekere afzenders: de lokale en regionale omroep en het dagblad. Hoewel dus vooral traditionele mediatypen en nieuwsorganisaties een belangrijke democratische functie hebben binnen de nieuwsecosystemen, blijkt dat juist deze groep het economisch zwaar te verduren heeft en zelfs uit veel gemeenten verdwijnt. Nieuwe online kanalen en initiatieven nemen deze rol binnen de stadsdemocratie nog niet genoeg over.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Traditionele honden bewaken de stadsdemocratie