Het Helmonds: Fonologie, morfologie en morfofonologie

Het Helmonds is een taal (ook wel dialect genoemd) gesproken in de stad Helmond, gelegen in het oosten van de provincie Noord-Brabant. Het behoort tot de Peellandse tak van het Oost-Brabants. Deze scriptie beschrijft zijn fonologie, morfologie en morfofonologie. In deze domeinen verschilt het Helmonds het sterkst van het Standaardnederlands (SN). Zo heeft de taal veertien monoftongen, één meer dan de dertien die Booij (1995: 5) voor het SN beschrijft. Dit is ook typologisch opvallend. Maddiesons (2013) sample van 564 talen bevat bijvoorbeeld maar één taal met veertien klinkers. Daarmee is het Helmonds een zeldzaamheid onder de talen van de wereld. Naast de grotere klinkerinventaris verschilt het Helmonds van het SN op het gebied van flexie. Het heeft affixen die niet voorkomen in het SN. Ook wordt modificatie van de wortel van een woord veelvuldig gebruikt om bepaalde morfologische functies uit te drukken. Verder heeft de toevoeging van morfologie vaak invloed op de realisatie van...Show moreHet Helmonds is een taal (ook wel dialect genoemd) gesproken in de stad Helmond, gelegen in het oosten van de provincie Noord-Brabant. Het behoort tot de Peellandse tak van het Oost-Brabants. Deze scriptie beschrijft zijn fonologie, morfologie en morfofonologie. In deze domeinen verschilt het Helmonds het sterkst van het Standaardnederlands (SN). Zo heeft de taal veertien monoftongen, één meer dan de dertien die Booij (1995: 5) voor het SN beschrijft. Dit is ook typologisch opvallend. Maddiesons (2013) sample van 564 talen bevat bijvoorbeeld maar één taal met veertien klinkers. Daarmee is het Helmonds een zeldzaamheid onder de talen van de wereld. Naast de grotere klinkerinventaris verschilt het Helmonds van het SN op het gebied van flexie. Het heeft affixen die niet voorkomen in het SN. Ook wordt modificatie van de wortel van een woord veelvuldig gebruikt om bepaalde morfologische functies uit te drukken. Verder heeft de toevoeging van morfologie vaak invloed op de realisatie van de wortel, waardoor de fonetische realisatie van de taal vaak afwijkt van haar onderliggende structuur. De morfofonologie is daarmee erg complex. Ondanks deze complexiteit is deze scriptie toch een erg volledige beschrijving van de eerdergenoemde domeinen. De data waar deze beschrijving zich op baseert is door de auteur zelf verzameld in Helmond. Hierbij heeft hij rekening gehouden met sociolinguïstische factoren als gender en plaats van geboorte binnen Helmond. Uit dit onderzoek is daarmee ook gebleken dat er twee variëteiten in Helmond gesproken worden, hier Perifeer Helmonds (PH) en Centraal Helmonds (CH) genoemd. Deze variëteiten zijn te verbinden met de plaats van geboorte van de spreker. Deze beschrijving is de eerste volledige beschrijving van de fonologie, morfologie en morfofonologie van het Helmonds. Het is daarmee een onmisbare bron voor eenieder die geïnteresseerd is in het Helmonds, maar ook in Noord-Brabantse dialectologie in het algemeen. Verder is de sectie over fonologie ook interessant voor het vakgebied van de taaltypologie.Show less

Leiden University Student Repository

Documents

In Collections

Het Helmonds: Fonologie, morfologie en morfofonologie