Research master thesis | Developmental Psychopathology in Education and Child Studies (research) (MSc)
closed access
Both youth with a substance use disorder (SUD) and youth who have experienced adverse childhood experiences (ACEs) show heightened vulnerability to psychopathology. We aimed to quantify the risk of...Show moreBoth youth with a substance use disorder (SUD) and youth who have experienced adverse childhood experiences (ACEs) show heightened vulnerability to psychopathology. We aimed to quantify the risk of comorbid disorders in SUD youth with ACE-history. Additionally, we aimed to examine relations between ACEs, overall household experience, and general distress. We used cross-sectional YIT-study data from interviews with Dutch youth (aged 16-22) upon SUD treatment entry for cannabis, alcohol, or stimulant use. We measured ACE-types experienced up until 15 years of age, past-year DSM-5 disorders, general distress (DASS-21), and overall household experience rating. Logistic regressions quantified relations between ACE sum score and anxiety, depressive, behavior, and any disorder. Higher ACE sum scores related to increased risks for a(n) anxiety (OR = 1.12, highest odds = 2.84; χ2(1) = 6.71, p < .010; Nagelkerke R2 = 0.2), depressive (OR = 1.21, highest odds = 5.43; χ2(1) = 18.11, p < .001; Nagelkerke R2 = 0.6), behavior (OR = 1.20, highest odds = 5.24; χ2(1) = 17.41, p < .001; Nagelkerke R2 = 0.6), and any (OR = 1.25, highest odds = 7.58; χ2(1) = 17.26, p < .001; Nagelkerke R2 = 0.7) disorder. Exploratory analyses revealed that frequency of parental fighting, being hit/abused, getting belittled, emotional neglect, physical neglect, insufficient household income, long parental sickness, and overall household experience positively related to DASS-21. In a hierarchical regression analysis with all ACEs and overall household experience, only emotional neglect related to DASS-21 (B = 3.68, t(373) = 2.41, p = .017). Overall household experience did not improve the model (F(12) = 3.51, p < .001; R2change < .001). In hierarchical regression analyses containing ACE sum score and overall household experience, overall household experience was not uniquely related to DASS-21 (t = -0.22, p = .824; R2change < .01). In conclusion, ACEs relate to comorbid disorders in SUD youth. Our exploratory research suggests that ACE frequency might influence this relation, while overall household experience does not further explain this relation. Further research should investigate which ACE measures (a.o., type, frequency) strongly relate to SUDs and psychopathology and examine improved treatment options.Show less
Verbal information transmission has been proposed as one of the most influential fear learning pathways in the acquisition of social fears among children. Empirical studies have demonstrated that...Show moreVerbal information transmission has been proposed as one of the most influential fear learning pathways in the acquisition of social fears among children. Empirical studies have demonstrated that the content of parental verbal information regarding social situations plays a crucial role in shaping children’s development of social fear. Specifically, verbal threat (versus safety) information by the parent regarding novel stimuli significantly influenced children’s reported fear of the social scenario. The current study aims to further investigate whether such verbal threat and safety messages affect children's reported fear in social situations. Additionally, the study explores the potential moderating influence of parental social anxiety on this relationship, as evidence suggests that socially anxious parents convey more negative information regarding novel stimuli, thereby amplifying children's fear beliefs. A total of 69 children (mean age = 11.92 years; 38 girls) received standardized threat and safety information regarding a stranger from their primary caregivers. Subsequently, children engaged in three social tasks with each stranger and reported their fear beliefs about the stranger at the end of the social tasks. Results indicate significantly higher fear beliefs among children who received threat information compared to safety information regarding the stranger. However, parental social anxiety did not moderate the effects of negative verbal information on children’s reported fear beliefs. These findings underscore the role of negative verbal information transmission in children's acquisition of social fears while highlighting the complexity of factors within social anxiety that could contribute to the intergenerational transmission of these fears.Show less
Tien procent van de bevolking van 16 jaar en ouder meldt in de afgelopen vijf jaar slachtoffer te zijn geweest van een of meerdere vormen van dwingende controle als vorm van huiselijk geweld (CBS,...Show moreTien procent van de bevolking van 16 jaar en ouder meldt in de afgelopen vijf jaar slachtoffer te zijn geweest van een of meerdere vormen van dwingende controle als vorm van huiselijk geweld (CBS, 2023). Het is een vorm van huiselijk geweld waar nog relatief weinig over bekend is. Daarom is de organisatie Enver bezig met het opstellen van een nieuw protocol voor het werken met deze problematiek. In dit adviesrapport staat beschreven wat de kennis over dwingende controle is binnen Enver en wat de behoeften zijn van medewerkers in het verbeteren van de kennis en de aanpak. Hierbij is gezocht in reeds bestaande literatuur naar de definitie, de mogelijke gevolgen en waarop gelet moet worden bij het signaleren van dwingende controle. Daarnaast is onderzocht welke kennis de medewerkers van Enver al hebben en waar eventuele behoeften liggen, door middel van een vragenlijst die is verspreid onder de medewerkers van Enver. Uit de resultaten van de literatuur komt naar voren dat er verschillende definities worden gehanteerd voor dwingende controle. De definitie van Stark (2007) is het meest passend. Hierin definieert Stark dwingende controle als een strategische reeks onderdrukkend gedrag die verder gaat dan fysiek geweld. Daarnaast zijn in het literatuuronderzoek ook resultaten gevonden over de signalering van dwingende controle. Hieruit is een helder dader- en slachtoffer profiel naar voren gekomen. Verder blijkt in de literatuur geen consensus te zijn over concrete richtlijnen van signalering van dwingende controle. Wel zijn twee recente gidsen (Instrumenten Voor Opsporing van Dwingende Controle, z.d.), een gespreksinstrument (DASH; Myhill & Hohl, 2019) en een training voor professionals gevonden (Geweldspatroon van Dwingende Controle in (Ex-)Partnerrelaties - het Verschil Tussen Wat Er Gebeurt op het Toneel en in de Coulissen | RINO Groep Utrecht, z.d). Als laatste is uit de literatuur gebleken dat er verschillende negatieve gevolgen zijn op persoonlijke en relationele vlakken voor partners. Ook kunnen er gevolgen zijn voor een kind. Uit het empirisch onderzoek blijkt dat, als er gekeken wordt naar de afdelingen, ‘gedragswetenschappers’ de hoogste score behalen en deze significant hoger scoren dan de ‘jeugdhulpverleners’. Verder is naar voren gekomen dat op het cluster gevolgen beter wordt gescoord dan op de clusters signaleren en gedragskenmerken. Wat betreft de behoeften blijkt dat medewerkers behoefte hebben aan duidelijke richtlijnen binnen de organisatie over hoe te handelen in het geval van dwingende controle. Het advies voor Enver is om richtlijnen op te stellen voor gepaste hulpverlening na signalering van dwingende controle en eventuele bijscholing voor afdelingen te overwegen.Show less
The prevalence of overweight children in the Netherlands poses a threat to both mental and physical health. While genetic factors are important, the environment, particularly parental influence,...Show moreThe prevalence of overweight children in the Netherlands poses a threat to both mental and physical health. While genetic factors are important, the environment, particularly parental influence, also plays a significant role in the development of childhood overweight, as children of overweight parents are more often overweight. Parents pass on their genetic predispositions but also their learned eating behaviors to their children. This thesis explores how three different parental feeding styles moderate the intergenerational transmission of BMI between mothers and children: Restriction, Pressure to Eat, and Responsiveness to Child Fullness Cues. Participants were recruited through the Baby's First Bites project and were visited repeatedly at home. This study included 205 mother-child dyads, and children were assessed aged 36 months. Responsiveness to Child Fullness Cues and Pressure to Eat were assessed through observations, while Restriction was measured using the Infant Feeding Style Questionnaire. Both mothers and children were weighed at home and their BMIs were calculated using their height and age. The moderation analysis revealed a significant relationship between maternal and child BMI. Pressure to Eat acted as a negative moderator, with high levels of Pressure to Eat weakening the BMI relation between mothers and children. When analyzing the effect of gender, the full model was not significant for boys. However, for girls, Pressure to Eat remained a significant negative moderator, with high levels of Pressure to Eat weakening the BMI relation between mothers and children . These findings suggest that maternal BMI is a significant predictor of BMI in 36-month-old girls but not in boys, and that maternal Pressure to Eat moderates this relation. Intervention programs should consider these gender differences. However, due to the cross-sectional nature of this study, causal relationships cannot be inferred.Show less
Anxiety disorders are among the most prevalent mental health disorders among children and adolescents, significantly impacting various aspects of their lives. Preventative measures are crucial in...Show moreAnxiety disorders are among the most prevalent mental health disorders among children and adolescents, significantly impacting various aspects of their lives. Preventative measures are crucial in reducing these disorders' incidence and negative outcomes. However, preliminary research on the mechanisms behind anxiety prevention programs is limited. This longitudinal study aimed to investigate a program designed to prevent anxiety development by targeting parents of behaviorally inhibited children, as they are at risk for anxiety. The research question was: What is the moderating effect of the gender of the child and the age of the parent in the mediating relationship of parental anxiety on the effectiveness of the Cool Little Kids (CLK) intervention on child anxiety post-intervention, compared to pre-intervention? A total of 76 parents and their inhibited children aged three to six years were included in this study. The study employed a randomized controlled trial (RCT) design to assign them to either the CLK parenting training or a book with general parenting tips. Child anxiety was measured using a condensed version of the Diagnostic Infant and Preschool Assessment (DIPA) interview administered to the parent, and parental anxiety was assessed using the State-Trate Anxiety Inventory (STAI) questionnaire. A moderated mediation analysis was conducted for separation anxiety, specific phobias, and social anxiety using the PROCESS plug-in for SPSS. The findings indicated that none of the moderated mediation models nor the individual pathways were significant. All hypotheses were rejected. No significant difference in child anxiety was found pre- to post-intervention in both the CLK intervention and active control condition, and parental anxiety does not mediate this relationship. Child gender and parental age did not significantly moderate the link between child and parental anxiety. Despite excelling in among others its preventive system-oriented approach and credibility, this study has several limitations that warrant further research to firmly conclude the role of parental anxiety in CLK’s effectiveness on child anxiety. Recommendations include employing a larger and more diverse sample and experimenting with different scoring methods for the DIPA interview.Show less
Een setback is een tijdelijke terugval bij het streven naar een gedragsdoel. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen regelmatig niet optimaal reageren op een terugval. Ondanks veel studies naar self...Show moreEen setback is een tijdelijke terugval bij het streven naar een gedragsdoel. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen regelmatig niet optimaal reageren op een terugval. Ondanks veel studies naar self-efficacy en doeloriëntaties bij setbacks, ontbreekt het begrip van hoe deze factoren elkaar beïnvloeden in het specifieke geval van de drie deelconstructen van self-efficacy: taak self-efficacy, onderhoud self-efficacy en herstel self-efficacy. Dit onderzoek onderzocht de invloed van approach- en avoidance-doelen op deze deelconstructen bij mensen die een setback hebben ervaren. Met behulp van een online vragenlijst over gedragsdoelen op het gebied van voeding, alcohol, nicotine, fysieke activiteit, schermtijd, gelduitgave en tijd voor hobby’s of ontspanning, zijn de participanten gevraagd naar hun gedragsdoelen en de setbacks die zij hebben ervaren. De respondenten (N=152) waren tussen de 17-30 jaar en streefden minstens een van deze gedragsdoelen na. Drie afzonderlijke t-testen vergeleken de deelconstructen van self-efficacy tussen approach- en avoidance-doelen. Resultaten toonden aan dat deelnemers met een approach-doel een hogere taak en onderhoud self-efficacy hadden na een setback dan degenen met een avoidance-doel. Herstel self-efficacy werd niet beïnvloed door doeloriëntatie en had een lagere correlatie met taak en onderhoud self-efficacy. De relatie tussen doeloriëntatie en de deelconstructen van self-efficacy bleek daarmee niet eenduidig. Mogelijke verklaringen voor deze bevindingen kunnen liggen bij individuele verschillen en andere psychologische mechanismen die niet zijn onderzocht in deze studie. Deze bevindingen kunnen worden gebruikt voor het ontwikkelen van effectievere interventies. Daarnaast benadrukken deze bevindingen het belang van verder onderzoek naar de afzonderlijke deelconstructen van self-efficacy en hun relatie bij setbacks.Show less
Background. Research shows mixed results regarding executive functioning (EF) deficiencies in adolescent Anorexia Nervosa (AN), contrasting with established EF impairments in adult AN patients....Show moreBackground. Research shows mixed results regarding executive functioning (EF) deficiencies in adolescent Anorexia Nervosa (AN), contrasting with established EF impairments in adult AN patients. This study aimed to assess EF and its association with Body Mass Index (BMI) in adolescent girls with first-onset AN. Method. 79 AN patients were compared to 75 matched healthy controls (HC), all females aged 12-22. EF was assessed using the Central Coherence Index (CCI) of the Rey Complex Figure Test (RCFT) and the Behavior Rating Inventory of Executive Functioning (BRIEF). Standardized BMI scores (BMI-SDS) were used to determine the influence of BMI on EF. Measurements were taken at baseline (T1) and one-year follow-up (T2). Results. Total EF scores showed no differences between AN and HC at baseline or follow-up. Compared to HC, AN patients had significantly worse scores on the BRIEF subscales Flexibility (p < .001; p < .001), Emotion Regulation (p < .001; p = .006), and Initiative (p < .001; p = .006), and significantly better scores on Orderliness and Neatness (p = .002; p < .001). P-values represent T1 and T2 respectively. At baseline, AN patients scored significantly higher on the RCFT CCI (p = .009). There was no significant relation between BMI-SDS and EF. Conclusions. Compared to HC, AN patients had normal EF scores with mild weaknesses in set- shifting, emotion regulation, and initiating skills, and strengths in orderliness and neatness. Changes in EF were unaffected by BMI-SDS. This study enhances understanding of EF in adolescent AN patients, which can aid the development of treatment programs.Show less
Empathizing involves the understanding and responding to an individuals’ emotions, while systemizing refers to the understanding and the ability to predict systems. The topics of empathizing and...Show moreEmpathizing involves the understanding and responding to an individuals’ emotions, while systemizing refers to the understanding and the ability to predict systems. The topics of empathizing and systemizing have been studied in children and adults. However, as far as we are aware, no research has investigated these constructs in adolescence, whereas there is a lot of development that takes place during this period. Earlier studies found gender differences in systemizing and empathizing, with males scoring significantly higher on systemizing, while females scored significantly higher on empathizing. This study examined the current gap in research, by examining the relationship between empathizing and systemizing in adolescence and possible gender differences. We did this by estimating network models with partial correlations (Gaussian graphical model) and calculating bridge centrality which identified nodes. These nodes acted as important bridges between one or more communities (e.g., the relationship between understanding of empathizing and motoric systemizing), for both male and female participants. We utilized data from the empathizing and systemizing questionnaire in 6,644 adolescents (2574 males and 4070 females, aged 13-24 years old), which we obtained from the Open-Source Psychometrics Project. We found gender differences in the relationships between empathizing and systemizing nodes in the male and female networks. For instance, in the female network, a correlation was found between the subconstructs feeling of empathizing and natural systems, while in the male network no correlation was found between the two. Moreover, understanding of others’ feelings showed to be highly correlated with all subconstructs of systemizing in all three networks but was not correlated with other subconstructs of empathizing. This study provided a foundation for further exploration of how the constructs of empathizing and systemizing are related and could be used to help guide the design of gender-specific interventions aimed at enhancing both empathizing and systemizing skills in adolescence.Show less
Decisions made at child protection sittings significantly impact the lives of children and their families. Therefore, it is crucial to investigate the factors influencing these decisions. Previous...Show moreDecisions made at child protection sittings significantly impact the lives of children and their families. Therefore, it is crucial to investigate the factors influencing these decisions. Previous research indicates that these decisions are not always made correctly and exhibit substantial variability. This study utilizes the Decision Making Ecology Model to analyse the influence of risk assessment tools and work experience on these decisions. Data were collected through a questionnaire and a case file study. The analyses show that the use of risk assessment tools has a significant impact on the decisions made. Work experience did not have a significant direct influence, but the use of risk assessment tools indirectly affected work experience, which in turn had a small effect on the final decisions.Show less
Het doel van dit experimentele scriptie onderzoek was om het effect van de verwachtings-optimalisatie tool op de verwachte omgang met pijn tijdens de bevalling te onderzoeken. Met de verwachtings...Show moreHet doel van dit experimentele scriptie onderzoek was om het effect van de verwachtings-optimalisatie tool op de verwachte omgang met pijn tijdens de bevalling te onderzoeken. Met de verwachtings-optimalisatie tool vormen vrouwen positieve, maar realistische verwachtingen. Verwachtingen zijn belangrijk, aangezien het voldoen aan eerdere verwachtingen een positieve ervaring van de bevalling creëert. Dit is essentieel omdat een negatieve bevallingservaring één van de grootste uitdagingen in de zorg is. Het overkoepelende pilotonderzoek wil de algemene bevallingservaringen verbeteren door met verwachtingen de effectiviteit van pijnbehandelingen te vergroten. Voor een positieve bevallingservaring is effectief omgaan met pijn cruciaal. In dit scriptie onderzoek waren er twee hypotheses, namelijk dat respondenten na het doorlopen van de tool een betere verwachte omgang met pijn verwachten en dat dit effect versterkt werd door een hoge zelfeffectiviteit. De steekproef (N = 32) bestond uit vrouwen met zwangerschapsplannen binnen vijf jaar, willekeurig verdeeld over een interventie- (n = 16) en een controlegroep (n = 16). De interventiegroep voltooide de tool, terwijl de controlegroep enkel het geboorteplan invulde in Qualitrics. Data-analyse werd uitgevoerd middels een onafhankelijke t-toets en Hayes’ PROCESS-macro. De resultaten toonden geen significant effect van de tool op de verwachte omgang met pijn (d = 0,40 ), noch een interactie-effect in de moderatieanalyse (b = - 0,07 ). Ondanks dat de hypothesen niet werden bevestigd, vormt dit onderzoek een eerste stap in de ontwikkeling van interventies gericht op het cultiveren van positieve, realistische verwachtingen om de bevallingservaring te verbeteren en in het begrijpen wat voor rol zelfeffectiviteit speelt.Show less
Functioneren is een belangrijk concept in de zorg, maar dit wordt nog niet uitgevraagd als single item vraag in gezondheidsmonitors, zoals dat bij ervaren gezondheid gebeurt. De verwachte stijgende...Show moreFunctioneren is een belangrijk concept in de zorg, maar dit wordt nog niet uitgevraagd als single item vraag in gezondheidsmonitors, zoals dat bij ervaren gezondheid gebeurt. De verwachte stijgende prevalentie van ouderdomsziektes door vergrijzing levert een behoefte aan een oplossing voor de hoge werkdruk bij zorgpersoneel en single item vragen verminderen werklast bij zorgpersoneel en patiënt. Het doel van dit onderzoek was om te onderzoeken of ervaren functioneren en ervaren gezondheid twee verschillende constructen zijn. De hypothese was dat dit twee verschillende constructen zouden zijn. Deze zouden naast elkaar uitgevraagd kunnen worden in gezondheidsmonitors en gezondheidsevaluatielijsten in de zorg om aanvullende informatie te geven over kwaliteit van leven en welzijn van een patiënt. Uit verschillende bestaande gezondheidsmonitors is een vragenlijst samengesteld. Hieraan zijn items over demografische kenmerken en de ervaren gezondheid en zelf ontworpen ervaren functioneren vraag toegevoegd. De vragenlijst bestond uit 47 vragen en is verspreid via sociale media. De dataset bestond uit 281 respondenten, waarvan 42,3 % man, 55,9% vrouw en 1,1% non-binair. 65,5% van de respondenten had geen ervaring met een langdurige ziekte, 22,8 % met één langdurige ziekte en 11,7% met twee of meer langdurige ziekten. De correlaties tussen drie van vijf items van de EQ-5D5L (mobiliteit, pijn/ongemak en angst/somberheid) en ervaren functioneren waren significant verschillend met de correlaties tussen de items en de ervaren gezondheid vraag. Ook de EQ-VAS correleerde significant verschillend. Hoewel ervaren functioneren en ervaren gezondheid niet significant verschillend correleerden op elk item van de EQ-5D5L, reageerden ze niet identiek. Dit kan een aanwijzing zijn dat ervaren functioneren en ervaren gezondheid twee verschillende constructen zijn. Er is meer onderzoek nodig naar de domeinen waarop ervaren functioneren en ervaren gezondheid wel dan niet verschillen.Show less
This study investigates the relationship between rejection sensitivity and social feedback learning rate. Rejection sensitivity is an aspect of social anxiety disorder which is especially prevalent...Show moreThis study investigates the relationship between rejection sensitivity and social feedback learning rate. Rejection sensitivity is an aspect of social anxiety disorder which is especially prevalent in adolescents. SAD has a significant relationship with social feedback learning rate and this study aims to go a step further and research whether rejection sensitivity is a leading factor in this relationship. Participants fill in the Liebowitz Social Anxiety Scale as well as the Children’s Rejection Sensitivity Questionnaire. Afterwards they will do a speech task which includes a public speaking section and is judged by confederate judges who will rate them on their performance. The participants rate themselves before and after the feedback from the judges. The difference between individual’s rating before and after the feedback will be measured and this will form the basis of our data for analysis. During the analysis a correlational relationship will be analyzed between rejection sensitivity, its sub measures and social feedback learning rate. The hypothesis of the study is that individuals with higher rejection sensitivity score will have higher negative social feedback learning rates. Results show no significant relationship between the variables.Show less
Social anxiety can have a huge impact on adolescents’ lives, including emotional, social, and educational problems. The relationships between social anxiety, audience perception, and expressiveness...Show moreSocial anxiety can have a huge impact on adolescents’ lives, including emotional, social, and educational problems. The relationships between social anxiety, audience perception, and expressiveness are considered to play a role in the development of those problems, since they cause intense distress or even avoidance of social or performance situations. Effective treatment options are therefore important to prevent further problems. This study examined the relationship between social anxiety, audience perception, and expressiveness, and the feasibility of blended care. To examine this, 43 participants followed a 12 week blended care intervention consisting of psychoeducation, social skills training, cognitive restructuring techniques, exposure tasks, assertiveness training, and homework assignments. In addition, the Social Anxiety Scale for Adolescents, the Audience Perception Questionnaire, and the Speech Performance Observation Scale for Youth were administered before and after treatment. A mediation analysis was done to study whether audience perception mediated the relationship between social anxiety and expressiveness. To test whether blended care was feasible in reducing symptoms of social anxiety, and increase audience perception and expressiveness, multiple paired samples t-tests were performed. No significant relationships were found between social anxiety and audience perception (β = -.054, p = .40), between social anxiety and expressiveness (β = .005, p =.37), and between audience perception and expressiveness (β = -.009, p =.75). Logically, the whole mediation model was also not significant (β = .005, p =.45). Results from the paired samples t-tests showed significant differences for social anxiety (t(29) = 2.66, p = .013), lowering the mean scores from 56.8 to 50.6, and audience perception (t(28) = -4.00, p < .001), increasing the mean scores from -3.2 to -0,8. No significant differences were found for expressiveness (t(13) = .10, p = .92). The results show no relationships between social anxiety, audience perception, and expressiveness, which could be explained by the unfamiliarity of the concept of expressiveness, a different mediator that has influence on these variables, having a small sample size, or participants’ level of education. Further research is needed on both, to gain more insight in relationships affecting social anxiety in adolescents. The results did show the feasibility of blended care in reducing social anxiety and increasing audience perception. Using blended care is encouraged to provide more and better care to adolescents.Show less
Het aanleren van woordenschat aan NT2-leerlingen (leerlingen met Nederlands als tweede taal) in kleuterklassen is een cruciaal onderdeel voor de taalontwikkeling van de leerlingen en hun algehele...Show moreHet aanleren van woordenschat aan NT2-leerlingen (leerlingen met Nederlands als tweede taal) in kleuterklassen is een cruciaal onderdeel voor de taalontwikkeling van de leerlingen en hun algehele academisch succes. Echter is het effectief vormgeven van woordenschatonderwijs aan deze doelgroep een uitdaging voor basisscholen. Dit onderzoek richt zich op het identificeren van effectieve strategieën voor het geven van woordenschatonderwijs aan NT2-leerlingen in kleuterklassen alsmede onderzoek naar het gebruik van deze strategieën op een specifieke basisschool. Middels een literatuurstudie zijn er drie principes vastgesteld die bijdragen aan effectief woordenschatonderwijs: 1. Integreer de moedertaal in het onderwijs, 2. Verhoog de hoeveelheid verbale interactiemomenten 3. Werk met directe instructiemomenten. Uit semi-gestructureerde interviews met vijf werknemers van een basisschool die zich met het kleuteronderwijs bezighouden blijkt het volgende. Als eerste heeft de school de integratie van de eerste taal in haar onderwijs nog niet in grote mate geïmplementeerd. Daarnaast blijkt dat leerkrachten actief didactische impulsen geven om interactie tussen leerlingen te bevorderen. Ten slotte wordt vastgesteld dat de school bekend is met het concept van directe instructiemomenten, maar dat er niet altijd voldoende tijd beschikbaar is om dit toe te passen. Deze bevindingen bieden inzichten voor leerkrachten en ondersteunend personeel om woordenschat effectiever te implementeren voor NT2-leerlingen in kleuterklassen.Show less
