Uit een rapport van ambtenaren over de kwaliteit van dienstverlening van hun eigen uitvoeringsorganisaties blijkt dat er veel te wijten is aan de ingewikkelde wet- en regelgeving en stapeling van...Show moreUit een rapport van ambtenaren over de kwaliteit van dienstverlening van hun eigen uitvoeringsorganisaties blijkt dat er veel te wijten is aan de ingewikkelde wet- en regelgeving en stapeling van beleid (Kerstholt, 2023). De regels zijn te strak nageleefd en de menselijke maat ging in de meeste gevallen verloren. Zeker in publieke organisaties die heel gericht zijn op het bieden van rechtmatige en gelijke dienstverlening, krijgen professionals veel te verduren. Wanneer is het gepast om af te wijken van de traditionele regels en procedures van de organisatie? Dit onderzoek richt zich op hoe taakgericht leiderschap en taakduidelijkheid een mogelijke uitkomst kunnen bieden voor pro-social rule breaking. Dat gebeurt aan de hand van de volgende onderzoeksvraag: ‘Wat is het effect van taakgericht leiderschap en taakduidelijkheid op pro-social rule breaking?’ Aan de hand van een kwantitatief, deductief onderzoek is er een poging gedaan om een antwoord te vinden op deze vraag. In dit onderzoek wordt de dataset geanalyseerd uit het onderzoek van Bernards en Schmidt (2021). Deze dataset is gebaseerd op een survey onder wijkteams in vijf grote tot middelgrote Nederlandse gemeenten. De opgestelde hypotheses zijn onderzocht door middel van een multivariate regressieanalyse. Op basis van de resultaten uit de regressieanalyse zijn er geen statistisch significante verbanden gevonden tussen taakgericht leiderschap, taakduidelijkheid en pro-social rule breaking. Ook is er geen interactie-effect geconstateerd tussen de variabelen, waardoor de derde hypothese ook verworpen moest worden. Mogelijke verklaringen voor het ontbreken van significante verbanden tussen deze variabelen zijn te vinden in de LMX-theorie, toepassing van maatwerk en inzichten van de professionals. Alle opgestelde hypotheses zijn dus verworpen in dit onderzoek. Ten aanzien van alle hypotheses is het mogelijk om antwoord te geven op de onderzoeksvraag. Op basis van de bevindingen uit dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat zowel taakgericht leiderschap als taakduidelijkheid een niet-significante, positieve relatie heeft met pro-social rule breaking.Show less
Medewerkers van publieke organisaties krijgen in hun werk te maken met een veelheid aan regels, procedures en systemen. Deze kunnen houvast bieden, maar ook de praktische uitvoering van het werk in...Show moreMedewerkers van publieke organisaties krijgen in hun werk te maken met een veelheid aan regels, procedures en systemen. Deze kunnen houvast bieden, maar ook de praktische uitvoering van het werk in de weg zitten. Om een brug te slaan tussen de regels en de dagelijkse praktijk van medewerkers kan er worden gedaan aan maatwerk. Dit kan er toe leiden dat in sommige gevallen de regels gebroken of gebogen worden met het oog op het hogere doel van de organisatie. Dit is ook wel bekend als pro-social rule breaking. Verschillende soorten leiderschap hebben verschillende soorten invloed op de medewerkers en is veel onderzocht. De manier waarop authentiek leiderschap in relatie staat tot het pro-social rule breaking gedrag van medewerkers is daarentegen nog niet veel onderzocht. Het doel van dit onderzoek is om de relatie en de mechanismen tussen deze twee concepten beter te leren begrijpen. De hoofdvraag die in dit onderzoek centraal staat is: Hoe beïnvloedt authentiek leiderschap het pro-social rule breaking gedrag van uitvoerend medewerkers bij het Hoogheemraadschap van Delfland? Het onderzoek is kwalitatief van aard. Er zijn vier semigestructureerde interviews afgenomen bij medewerkers van het Hoogheemraadschap van Delfland. Elk werkzaam op verschillende functies en niveaus binnen deze organisatie. De interviews zijn vervolgens getranscribeerd en deductief gecodeerd. De nadruk in de interviews ligt op het achterhalen van de perceptie van de medewerker en niet op de intentie van de leidinggevende. Uit het onderzoek is gebleken dat het mechanisme ‘steun leidinggevende voor pro-social rule breaking’ een belangrijke invloed uitoefent op het PSRB gedrag van de medewerkers, maar niet alles bepalend is. Een sterke vertrouwensrelatie, de juiste rugdekking en ruimte om fouten te maken en te experimenteren zijn hiervan kenmerken die aanwezig moeten zijn. Ook is het voorbeeldgedrag van de leidinggevende belangrijk. Medewerkers kijken ook specifiek voor de invulling van PSRB naar hoe hun leidinggevende dat doen. Tevens geeft meer kennis mogelijk meer PSRB mogelijkheden. Tot slot is er meer steun gevonden voor PSRB richting de cliënt en organisatie, dan voor de medewerkers. De conclusie is daarom dat bij de leidinggevenden waar meer authentieke leiderschapskwaliteiten zijn geïdentificeerd doen de medewerkers vrijer aan PSRB dan bij leidinggevenden waar minder van deze kwaliteiten zijn gevonden Beperkingen liggen bij het lage aantal interviews en het te weinig concreet maken van twee indicatoren. Vervolgonderzoek kan zich richten op hoe een authentieke leider bij kan dragen aan het groeiend zelfbewustzijn van de medewerker, hoe kennis (gebrek) samenhangt met pro-social rule breaking mogelijkheden en of transparantie richting het bevoegd gezag een gewenste houding is.Show less
