De bestudering van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog heeft zich vaak beperkt tot een zuiver militair of diplomatiek perspectief, waardoor civiel-militaire betrekkingen – een cruciaal...Show moreDe bestudering van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog heeft zich vaak beperkt tot een zuiver militair of diplomatiek perspectief, waardoor civiel-militaire betrekkingen – een cruciaal onderdeel van counter-insurgency – in de regel onderbelicht zijn gebleven. In deze scriptie wordt aan de hand van door Nederlandse militairen geschreven dagboeken bestudeerd hoe er in de lagere geledingen van het Nederlandse leger werd gekeken naar samenwerking met het civiele bestuurlijke apparaat, het koloniale politieapparaat en economische of sociaal-maatschappelijke actoren. Uit de bronnen komt een versnipperd beeld naar voren, waarbinnen positieve en negatieve ervaringen elkaar afwisselen, hoewel er wel degelijk enkele patronen te ontdekken zijn. Deze versnippering is grotendeels te verklaren door de grote regionale variabiliteit in de Indonesische Archipel, die onder de Nederlandse militairen voor sterk uiteenlopende ervaringen zorgde. Desondanks lijken er ten minste twee factoren te zijn die een trend veroorzaken in de houding van Nederlandse militairen ten aanzien van civiel-militaire samenwerking, namelijk de fase van de oorlog waarin de observatie werd gedaan en de etniciteit van de samenwerkingspartner.Show less
Op 21 juli 1947 nam de V-brigade van kolonel J.K. Meyer deel aan Operatie Product. Wat volgde was een veertiendaagse veldtocht waarbij de brigade meerdere grote steden veroverde waaronder Cheribon,...Show moreOp 21 juli 1947 nam de V-brigade van kolonel J.K. Meyer deel aan Operatie Product. Wat volgde was een veertiendaagse veldtocht waarbij de brigade meerdere grote steden veroverde waaronder Cheribon, Tegal, Poerwokerto en Tjilatjap. Het traject dat de V-brigade volgde was uiterst ambitieus. Het succes van de opmars hing grotendeels af van het vermogen van de brigade om cruciale infrastructuur intact in te nemen. Dit mislukte in de strategisch belangrijke Boemiajoe-pas, waardoor de opmars dreigde vast te lopen. Om zijn missie te voltooien, besloot de brigadecommandant om - tegen bevelen in - zijn troepen over een onverkend en moeilijk begaanbaar bergpad te sturen om zo de Boemiajoe-pas te ontwijken. Deze tweedaagse onderneming is bekend komen te staan als 'Meyer's Grote Omweg' en leverde kolonel Meyer uiteindelijk de Militaire Willemsorde op. Desondanks heeft deze gebeurtenis weinig academische aandacht genoten, en blijven vragen omtrent Meyer's beslissing onbeantwoord. Deze scriptie dient daar verandering in te brengen door de opmars van de V-brigade in Operatie Product te reconstrueren. Het doel van het onderzoek is om na te gaan wat de situatie was waar kolonel Meyer zich in bevond toen hij zijn gewichtige beslissing maakte. De scriptie zal concluderen dat Meyer's omweg niet alleen tot stand was gekomen door vijandelijke versperringen in de Boemiajoe-pas, maar voornamelijk het gevolg was van een te ambitieus operatieplan dat in de praktijk niet uitvoerbaar bleek.Show less
Na de capitulatie van Japan was het zaak Indonesië weer te bezetten. Nederland was zelf niet in staat om dit te doen en was afhankelijk van Groot-Brittannië die tevens de verantwoordelijkheid over...Show moreNa de capitulatie van Japan was het zaak Indonesië weer te bezetten. Nederland was zelf niet in staat om dit te doen en was afhankelijk van Groot-Brittannië die tevens de verantwoordelijkheid over Indonesië had gekregen. Nederland had er baat bij als Groot-Brittannië Indonesië zo snel mogelijk zou bezetten. Dit was voor Nederland belangrijk, want dan konden er zo snel mogelijk inkomsten in Indonesië voor de wederopbouw van Nederland gegenereerd worden en kon de op 17 augustus 1945 uitgeroepen Republik Indonesia zo snel mogelijk tegengewerkt worden. Nederland probeerde het beeld van Groot-Brittannië over Indonesië actief te beïnvloeden zodat de bezetting van Indonesië zo snel mogelijk zou plaatsvinden. Het manipuleren, achterhouden of fabriceren van inlichtingen binnen een inlichtingenuitwisseling om een politiek doel te behalen noemt men het 'politiseren van inlichtingen'. Nederland heeft het beeld dat Groot-Brittannië over Indonesië had actief beïnvloed door inlichtingen over Indonesië te politiseren. In dit BA-eindwerk word er gekeken naar de politisering van inlichtingen op het gebied van de houding van de Indonesische bevolking ten opzichte van de Nederlanders en het beeld dat Groot-Brittannië had van de sterkte van de Republiek. Deze BA-scriptie gaat in op de staat van inlichtingen tijdens de Tweede Wereldoorlog, de motieven van Nederland om inlichtingen te politiseren en de politisering van inlichtingen op de twee bovengenoemde onderwerpen.Show less
Tussen 1945 en 1949 was Nederland in oorlog met de Indonesische Republiek die was uitgeroepen op 17 augustus 1945 na de capitulatie van Japan. Nederland had tijdens dit conflict veel moeite met de...Show moreTussen 1945 en 1949 was Nederland in oorlog met de Indonesische Republiek die was uitgeroepen op 17 augustus 1945 na de capitulatie van Japan. Nederland had tijdens dit conflict veel moeite met de manier van oorlogvoering, vooral vanwege een verkeerd heersend beeld van de tegenstander. Tijdens deze oorlog speelde de Netherlands Eastern Forces Intelligence Service (NEFIS) een belangrijke rol bij de vorming van het verkeerde beeld. Dit leidt tot de volgende onderzoeksvraag: Hoe zijn de onnauwkeurige verwachtingen die de NEFIS had van de situatie op Java voor de Eerste Politionele Actie te verklaren? Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden maakt dit onderzoek gebruik van NEFIS rapporten en moderne literatuur. De meest belangrijke bevinding van het onderzoek is dat de duidelijke tweedeling die de NEFIS maakte tussen de gewone bevolking en de strijdgroepen een belangrijke reden is geweest dat de verwachtingen die zij hadden niet overeenkwamen met de realiteit. De NEFIS verwachtte steun van de bevolking tegen een Republikeins leger. Maar in plaats daarvan ging het om een guerrilla strijd waarin de gewone bevolking, vrijwillig of niet, ook verwikkeld was. Het onderscheid tussen soldaat en burger was tijdens de Eerste Politionele Actie niet zo zwart wit als de NEFIS in eerste instantie geloofde. Doordat de NEFIS het idee had dat er wel een duidelijke lijn tussen de twee groepen zat, waren de inlichtingen al van minder waarde op het moment dat zij geïnitieerd werden en kwamen de oorspronkelijke verwachtingen niet overeen met de meer chaotische situatie zoals die waarschijnlijk is geweest. Deze scriptie vult de bestaande literatuur aan door het aspect van gebrekkige en gekleurde informatie, dat in de literatuur slechts gedeeltelijk behandeld wordt, op te pakken en dit samen met de redenen voor de onbetrouwbaarheid op zichzelf te onderzoeken. Daarbij geldt deze scriptie als uitgangspunt voor vervolgonderzoek.Show less
