In de Nederlandse (archeologische) geschiedenis speelt het schip een belangrijke rol. Een schip staat voor het maritieme verhaal van Nederland, echter kunnen losse onderdelen van een schip, zoals...Show moreIn de Nederlandse (archeologische) geschiedenis speelt het schip een belangrijke rol. Een schip staat voor het maritieme verhaal van Nederland, echter kunnen losse onderdelen van een schip, zoals scheepshout en constructieonderdelen ook bijdragen aan dit maritieme verhaal. Deze losse vondsten worden veel in hergebruikte vorm teruggevonden in allerlei contexten en toepassingen in Nederland. Hergebruik betekent het opnieuw gebruiken of toepassen van voorwerpen vanuit de oude context in de nieuwe context waarbij de functie van het voorwerp veranderd. Bijvoorbeeld huidplanken van een schip (voorwerpen) worden hergebruik als onderdeel van een perceelscheiding in een gedempte 12e-eeuwse gracht. Hergebruik is ook het opnieuw gebruiken van een object waarbij de context en de functie van het object veranderd. Bijvoorbeeld een schip wordt afgezonken in de rivier de IJssel om de huidige rivierloop te verleggen. Hierbij veranderd de oude context van het object (schip gelegen in haven of werf) naar de nieuwe context (schip gelegen op de bodem van de rivier) en de oude functie (zeevarend object) krijgt een nieuwe functie (rivierverlegger of waterstaatkundig object). Als laatste kan hergebruik ook het opnieuw toepassen van voorwerpen vanuit de oude context in de nieuwe context zijn waarbij de functie van het voorwerp niet veranderd. Bijvoorbeeld een dekknie (voorwerp) wordt gebruikt om de het dek te ondersteunen. De dekknie wordt vervolgens uit het wrak gehaald en in een dakconstructie van een huis geplaats ter ondersteuning van de vloer. Hierbij veranderd de oude context (wrak of schip) in de nieuwe context (dakconstructie huis), maar veranderd de functie niet (dragen van dek of vloer). Onder hergebruik worden geen scheepsreparaties opgenomen, voorwerpen die tot de inventaris van schepen behoren, halffabricaten of hout of metaal dat is omgevormd tot een ander voorwerp, zoals een beeld. Het hergebruik van scheepshout en constructie-elementen verschilt per tijd en per context. In de Romeinse Tijd wordt voornamelijk eikenhout hergebruikt. Op basis van dit onderzoek worden in de Romeinse Tijd eikenhouten scheepsdelen voornamelijk gedeeltelijk in verband toegepast in constructies. Voor de Middeleeuwen ligt de focus voornamelijk op eikenhouten planken in waterputten en de Nieuwe Tijd worden voornamelijk eikenhouten, kromvormig houten onderdelen toegepast in waterputten. Al deze contexten hadden iets met wonen en werken te maken. De meeste hergebruikte scheepselementen worden voornamelijk kwantitatief gebruikt. Dat wil zeggen er is gewerkt met wat er beschikbaar is. Hout wordt het meest hergebruikt en constructieonderdelen als klinknagels zijn vaak bevestigd aan dit scheepshout. Soms blijven ze achter in de grond wanneer het scheepshout is weggerot of verbrand. Sintels en klinknagels kunnen een aanduiding zijn voor scheepvaart en/of hergebruik, maar een andere toepassing van sintels of klinknagels in bijvoorbeeld gebouwen of deuren is ook mogelijk. Dit is nooit goed onderzocht. De vorm van het scheepshout heeft ook invloed op de toepassing van het hout in bijvoorbeeld constructies. Planken en inhouten zijn bijvoorbeeld gemaakt van een goede kwaliteit hout en erg stevig. Dit maakt ze goed toepasbaar in bijvoorbeeld funderingen, omdat stevigheid een vereiste is voor het maken van een goede fundering. De belangrijkste redenen om scheepshout her te gebruiken zijn economische redenen, zoals schaarste. Naast deze gegevens kan het onderzoek naar scheepshout en constructieonderdelen nog veel data opleveren, zoals scheepstypen die per regio of gebied hebben gevaren. Scheepshout laat vaak belangrijke veranderingen één op één terugzien in het hergebruik, zoals landschapsontwikkelingen of veranderingen in de scheepsbouw. Dit maakt het onderzoek naar hergebruik een waardevolle bron voor de Nederlandse (maritieme) archeologie.Show less
This thesis analysed how recreational divers' interactions with underwater cultural heritage (UCH) can positively add to UCH's narrative, values, and safeguarding. Investigation on this topic...Show moreThis thesis analysed how recreational divers' interactions with underwater cultural heritage (UCH) can positively add to UCH's narrative, values, and safeguarding. Investigation on this topic included the creation of interactions and values coupled with a review of the relevance of current laws and scuba schools’ education pertaining to UCH. Nonetheless, recreational scuba divers are recurrently sidelined as stakeholders in preserving the longevity of UCH, oftentimes due to a lack of knowledge and awareness, despite them being the core community able to interact with UCH. As a piece of collective history, cultural heritage belongs to the community and should be an accessible experience. Methods of investigation included both desk-based and ethnographic research. Observations from desk-based research on ocean dynamics highlighted the anthropocentric mindset of current understandings of legislation and education, which influences individuals' interactions and values. These experiences are all subjective to the beholder, shifting the discussion from 'how do we value' to 'how do we live' with UCH. While ethnographic research in the form of interviews with recreational dive professionals emphasised the need to adhere to simple mottos to instil proper etiquette while diving on UCH, regardless of the dive site (nature vs culture) and call for more accountability from scuba schools to relay universal guidelines. Questionnaires from maritime archaeologists and heritage managers gave a professional perspective on the recreational dive community and their interactions with UCH, demonstrating that personal narratives shift the interpretation of our affiliation regardless of how objective one can be on a subject. By taking into account the issue of recreational divers' impact having a direct bearing on UCH, it can be deduced that with training and education, the negative effects may be greatly minimised. Achieving this will be an ongoing process that requires continual monitoring while keeping an open and ongoing dialogue, ensuring no voices remain unheard. Finally, by advocating that UCH is a resource of economic benefit, the scuba diving industry's potential within the Blue Economy is valued. Ultimately, making UCH more accessible will ensure its longevity and survival.Show less
