In 1572 is Zutphen het toneel van een burgeroorlog. In juni vindt de stad aansluiting bij de Opstand van Willem van Oranje en Willem van den Bergh, dankzij hulp van binnenuit. In november wordt de...Show moreIn 1572 is Zutphen het toneel van een burgeroorlog. In juni vindt de stad aansluiting bij de Opstand van Willem van Oranje en Willem van den Bergh, dankzij hulp van binnenuit. In november wordt de stad door het regeringsleger van Alva en don Fadrique heroverd en gestraft voor de opstandigheid. Volgens verhalen uit de latere herinneringscultuur vindt er dan een bloedbad onder de burgerbevolking plaats. Deze scriptie laat zien dat dit verhaal het product is van eigentijdse geruchten en propaganda, en gepolitiseerde herinneringspraktijken in de zeventiende eeuw. De lokale herinneringscultuur is een modern verschijnsel. Het aanvankelijke uitblijven van een lokale herinneringstraditie wordt verklaard door het ontbreken van belanghebbenden en de werking van vergetelheidclausules in amnestieregelingen als het Generaal Pardon (1574) en de Pacificatie van Gent (1576). Wat is er dan wel gebeurd? In werkelijkheid wordt het garnizoen Waalse huurlingen ter dood veroordeeld. Voor de Zutphenaren is 1572 (in hun woorden) vooral een 'ellendig jaar', waarbij de nadruk niet vanzelfsprekend op de gebeurtenissen in november ligt.Show less
Deze scriptie onderzoekt de motivatie van orangistische burgers om zich politiek in te zetten in de jaren 1787 en 1788. Er wordt betoogd dat rond de omwenteling van september 1787 in de gehele...Show moreDeze scriptie onderzoekt de motivatie van orangistische burgers om zich politiek in te zetten in de jaren 1787 en 1788. Er wordt betoogd dat rond de omwenteling van september 1787 in de gehele Republiek orangistische burgers de politiek al dan niet met geweld probeerden te beïnvloeden, en dat zij daartoe werden gemotiveerd door de overtuiging dat de welvaart en vrijheid van de Republiek alleen kon worden hersteld als de stadhouder zonder tegenstand zijn taak als beschermer van de Nederlandse vrijheid kon uitvoeren. In Holland verzetten orangistische burgers zich in aanloop naar de omwenteling tegen de overwegend patriotse stedelijke regeringen en vrijkorpsen, daarbij geleid door Oranjegezinde regenten als W.G.F. Bentinck van Rhoon. Na de omwenteling vond een tweedeling plaats tussen orangisten die een gematigde restauratie voorstonden en orangisten die geloofden dat de Republiek alleen écht gered kon worden door alle patriotten uit het openbare leven te verwijderen. Omdat de stadhouder en de herstelde stadsregeringen de gematigde koers voorstonden, kwamen radicale orangistische burgers in verschillende steden tegenover hen te staan. Verstoken van regentensteun en in bedwang gehouden door het leger kon de orangistische burgerbeweging haar eisen echter niet afdwingen. Hoewel het protest van orangistische burgers in de loop van 1788 verstomde, beïnvloedde het de politieke besluitvorming, waardoor regeringsveranderingen en ontslaggolven vaak radicaler uitvielen dan de stadhouder zelf had gehoopt. De acties van orangistische burgers in 1788 laten eveneens zien dat zij geenszins werden aangestuurd door regenten maar juist op eigen initiatief handelden, uit overtuiging dat herstel de verwijdering van álle patriotten vereiste.Show less
Op welke manier konden vroegmoderne overheden in de achttiende eeuw na een politiek conflict vrede onder hun burgers stichten? Geïnspireerd door de methodes en inzichten uit de vredesstudies van de...Show moreOp welke manier konden vroegmoderne overheden in de achttiende eeuw na een politiek conflict vrede onder hun burgers stichten? Geïnspireerd door de methodes en inzichten uit de vredesstudies van de sociale en politieke wetenschappen en de oproerstudies over 1672 is in deze scriptie onderzoek gedaan naar de leef- en denkwereld van zeven dagboekschrijvers gedurende de crisis van 1747-1748. Hoe keken deze burgers uit de brede middenklasse aan tegen dit politieke conflict en welke moeilijkheden of obstakels zagen zij voor de overheid om de orde te handhaven en vrede in de samenleving te stichten?Show less
Research master thesis | History: Societies and Institutions (research) (MA)
closed access
Onderzoek naar collectes voor buitenlandse geloofsgenoten in de zeventiende eeuw. Centraal staat de vraag hoe internationale hulpverlening in de Republiek tot stand kwam, hoe die werd georganiseerd...Show moreOnderzoek naar collectes voor buitenlandse geloofsgenoten in de zeventiende eeuw. Centraal staat de vraag hoe internationale hulpverlening in de Republiek tot stand kwam, hoe die werd georganiseerd, hoe 'gewone' mensen werden betrokken, welke discussies daarover werden gevoerd en of de nood van geloofsgenoten gebruikt werd om de nationale agenda te beïnvloeden. De veronderstelling was dat de internationale calvinistische saamhorigheid, gebaseerd op het netwerk dat was ontstaan gedurende de zestiende eeuw, de basis zou vormen voor internationale hulpacties. Er ging zeer veel geld om in de internationale hulpverlening aan geloofsgenoten in de zeventiende eeuw. Ook in vergelijking met armenhulp blijken de giften aan buitenlandse geloofsgenoten aanzienlijk. Voor de overheid was de buitenlandse politiek leidend, voor de kerken speelde de dreiging ten aanzien van de gereformeerde kerk in eigen land de belangrijkste rol. Dit onderzoek heeft aangetoond dat de discussies in de publieke sfeer, bij de kerk en in de bestuurlijke organen elkaar beïnvloedden. Er is geen indicatie dat de calvinistische solidariteit in de zeventiende eeuw verminderde, de Republiek bleef de hele eeuw buitenlandse geloofsgenoten steunen. Discussies in de publieke sfeer en binnen de kerken hielden het calvinistische saamhorigheidsgevoel in stand. Deze studie heeft laten zien hoe die solidariteit werd gemobiliseerd en omgezet in concrete acties.Show less
