Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
De hoofdvraag: ‘hoe kan film helpen met het verbeelden en tevens verwerken van trauma?’, wordt beantwoord aan de hand van literatuuronderzoek en een analyse van twee voorbeelden uit hedendaagse...Show moreDe hoofdvraag: ‘hoe kan film helpen met het verbeelden en tevens verwerken van trauma?’, wordt beantwoord aan de hand van literatuuronderzoek en een analyse van twee voorbeelden uit hedendaagse Iraanse cinema. Persepolis (Marjane Satrapi, 2007) is een autobiografische animatiefilm over Satrapi (Marji) die opgroeit in Teheran tijdens de Iraanse Revolutie. De film uit kritiek op het Islamitisch regime, maar is ook een tekening van trauma. Satrapi schetst haar eigen ervaringen waarmee ze volledige controle heeft over hoe ze zichzelf en haar herinneringen afbeeldt. Dit is een vorm van reenactment waarbij controle over een traumatische gebeurtenis het slachtoffer helpt het trauma te verwerken. De simpele stijl verwijst naar het kinderlijke perspectief en verhult het geweld en de vergeten details waar trauma mee gepaard gaat. Het gebrek aan kleur wijst op het gebrek aan vrijheid, de zwart-witte blik van het Westen, of de universaliteit van de ervaring. Animatie is net als herinneringen en ervaringen subjectief en is een goed medium om ze vast te leggen. Identificatie met Marji leidt de kijker door het proces van identiteitsvorming en verandert de eendimensionale blik van het Westen op Iran. My Stolen Revolution (Nahid Persson, 2013) is een documentaire waarin Persson haar mede-activisten van vroeger interviewt over hun tijd in gevangenschap. Persson heeft als exilic filmmaker een liminale identiteit tussen twee culturen. Haar voice-over is in het Zweeds maar de film gaat over Iran. Door bezig te blijven met Iran, behoudt ze haar Iraanse identiteit. Deze is echter gekoppeld aan het trauma van de dood van haar broer en haar schuldgevoel. Haar verlies van subjectiviteit en identiteit wegens haar onvermogen zijn dood te stoppen, maakt dat Persson moeilijk over het incident kan spreken. Door de vrouwen erover te vertellen, geeft ze woorden aan het onrepresenteerbare trauma. Ze krijgt haar subjectiviteit terug en kan zo haar trauma verwerken. Film is voor Persson een kunstvorm. De vrouwen maken andere kunst over hun ervaringen. In gevangenschap behielden ze daarmee hun subjectiviteit en achteraf bleven ze hun trauma’s afbeelden zodat het geen trauma’s maar herinneringen zijn.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Deze scriptie past Svetlana Boyms off-modern (The Future of Nostalgia, 2001) toe om in intertekstualiteit een verdiepende, nostalgische laag te duiden. Intertekstualiteit wordt ook als affectief...Show moreDeze scriptie past Svetlana Boyms off-modern (The Future of Nostalgia, 2001) toe om in intertekstualiteit een verdiepende, nostalgische laag te duiden. Intertekstualiteit wordt ook als affectief gezien in Richard Dyers definitie van pastiche (Pastiche, 2007), die in deze scriptie gebruikt wordt om het argument te verstevigen. Hierbij wordt het sci-fi subgenre van retrofuturisme in deze scriptie voor het eerst als off-modern geanalyseerd, doordat het nostalgisch als pastiche naar voorlopers verwijst om nieuwe verhaalwerelden te creëren. Mijn lezing van retrofuturisme als off-modern verklaart waarom het genre zo veel aantrekkingskracht heeft, het gaat creatief om met het verleden door met het verleden mee naar de toekomst te kijken. Het genre bevraagt hier de ‘zijpaden’ van het verloop van de geschiedenis mee. Deze nostalgische en affectieve laag gaat tegen Frederic Jameson’s lezing van intertekstualiteit als platgeslagen betekenis in (Postmodernism, 1991). Intertekstuele verwijzingen zijn off-modern door ze als ruïnes en als souvenirs te lezen, voorbeelden die Boym gebruikt. Ze zijn ruïnes doordat het overblijfselen zijn van eerdere teksten waarop nieuwe teksten gebouwd worden. Ze laten sporen achter in nieuwe teksten die ons bewust maken van hun geschiedenis en vallen daarom onder reflectieve nostalgie. Verwijzingen zijn souvenirs doordat het fragmenten zijn die de verbinding tussen het verleden en het heden expliciet maken. Ze wekken een verlangen op naar de oudere teksten. Ik leg deze metaforen uit aan de hand van de retrofuturistische videogame Fallout: New Vegas, die veel intertekstuele verwijzingen bevat. Daarnaast lees ik op het verhaalniveau het spel als interactief off-modern. Dat intertekstuele verwijzingen off-modern affect hebben is nog niet eerder uiteengezet. Deze nieuwe lezing van intertekstualiteit als off-modern maakt het mogelijk om verwijzingen op affectieve, geëngageerde wijze te analyseren.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Ecofeminisme is een relatief jonge en toch controversiële stroming. In simpele termen gaat het over de relatie tussen vrouw en natuur, maar hoe die relatie eruitziet, verschilt van ecofeminist tot...Show moreEcofeminisme is een relatief jonge en toch controversiële stroming. In simpele termen gaat het over de relatie tussen vrouw en natuur, maar hoe die relatie eruitziet, verschilt van ecofeminist tot ecofeminist. Voor de grondlegger van de stroming, Françoise d’Eaubonne, was het een manier om vrouwen op een voetstuk te plaatsen, en daarmee mannen tot een tweederangspositie in de samenleving te degraderen. Cultureel ecofeminisme, een zijtak van ecofeminisme, doet hetzelfde, alleen hecht het specifiek belang aan ‘natuurlijke’ eigenschappen die vrouwen in zich hebben. Deze manier van denken kan volgens ecofeministen als Val Plumwood en Greta Gaard echter nooit de bevrijding van vrouwen en natuur teweegbrengen. Vrouwen en natuur blijven hier tegenover mannen en beschaving staan, in plaats van ernaast. Er is een ecofeminisme nodig dat deze binaire opposities onderuit haalt en ze niet slechts omdraait. Volgens Neelam Jabeen kan postkoloniaal ecofeminisme de oplossing bieden. Deze zijtak heeft oog voor meerdere vormen van onderdrukking en is daardoor beter in staat zich te verzetten tegen binaire opposities. Een functionele manier om de boodschap van postkoloniaal ecofeminisme tot mensen te laten doordringen, is via film en literatuur. Deze kunstvormen zijn vanwege hun toegankelijkheid en potentieel om afwijkende ideeën mee uit te werken zeer geschikt om mensen kritisch te laten nadenken. Door de verwachtingen van kijkers of lezers te ondermijnen, kunnen film en literatuur postkoloniaal ecofeminisme introduceren als alternatief voor cultureel ecofeminisme. Deze scriptie werkt de bovenstaande ideeën uit door middel van twee films en twee literaire werken. De films zijn Picnic at Hanging Rock (Peter Weir, 1975) en Daughters of the Dust (Julie Dash, 1991), de boeken zijn Jane Eyre (1847) van Charlotte Brontë en Wide Sargasso Sea (1966) van Jean Rhys. Deze werken problematiseren op een of andere manier de traditionele, essentalistische relatie tussen vrouw en natuur. Zo draaien ze genderrollen om, vervagen ze de grens tussen interieur en exterieur en laten ze ongehoorde stemmen horen. Vergelijkingen tussen de werken zullen daarnaast duidelijk maken dat de onderdrukking van vrouwen en natuur onlosmakelijk verbonden is met racisme en kolonisatie. Het tegengaan van één zal niet slagen zonder het tegengaan van allemaal.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
De uiterst populaire traditie van de Masala-film beleeft al decennia een dominantie in de cultuur rond Bollywood, zowel op het gebied van culturele impact als winst op de box-office. In het...Show moreDe uiterst populaire traditie van de Masala-film beleeft al decennia een dominantie in de cultuur rond Bollywood, zowel op het gebied van culturele impact als winst op de box-office. In het afgelopen decennium lijkt het publiek van Bollywood een nieuwe smaak te krijgen, met populaire films die sterk van de Masala-film afwijken. Een voorbeeld van dit nieuwe paradigma is het grote succes van Dangal. Deze film heeft weinig stilistische overeenkomsten met de films die voorheen succesvol zijn geweest in de Bollywoodcanon. Deze scriptie onderzoekt op welke manieren Dangal afwijkt van de voorgaande succesvolle Masala-films en kijkt of deze film nog gerekend kan worden tot deze traditie. Ter bewerkstelliging van het beantwoorden van deze vraag wordt er op structuralistische wijze onderzocht welke ontwikkelingen de Masala-film door de jaren heen heeft gemaakt. Eerst wordt onderzocht welke stijlelementen de Masala-film mee heeft genomen uit theatertradities van vóór de cinema, met een grote nadruk op de rasa-esthetiek. Vervolgens worden verscheidene invloedrijke films uit de Bollywood canon geanalyseerd. Speciale aandacht wordt besteed aan Sholay en Kal Ho Naa Ho, met een laatste analyse van Dangal die bekijkt hoe de opgemerkte ontwikkelingen zich uitmonden in deze film. Een centrale observatie betreft de geleidelijke aftakeling van de rasa-esthetiek en een toename van meer Westerse stijlpatronen zoals de Hero’s Journey van Joseph Campbell. Een aspect van de Masala-film dat zichtbaar blijft in Dangal is het nationalistische narratief dat eerst werd opgemerkt door Anustup Basu in eerdere Bollywoodfilms. Deze scriptie concludeert dat Dangal veel thematische lijnen deelt met voorgaande Masala-films, voornamelijk op nationalistisch niveau. Dangal wijkt echter dusdanig af van de centrale aspecten van de Masala-film dat deze film lastig is te plaatsen in deze categorie, vooral belangrijk is de bijna volledige teloorgang van rasa.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Deze scriptie richt zich op het maatschappijkritische potentieel van de fantastische genres, fantasy en sciencefiction. De discours omtrent deze genres gaat geregeld niet veel verder dan de...Show moreDeze scriptie richt zich op het maatschappijkritische potentieel van de fantastische genres, fantasy en sciencefiction. De discours omtrent deze genres gaat geregeld niet veel verder dan de overtuiging dat deze genres, door hun conventies, lage cultuur zijn, slechts goed voor vermaak en entertainment. Hun afstand tot de werkelijke wereld zou ze daarvoor beletten. Ik veronderstel dat de fantastische genres wel degelijk diepgang hebben. De vorm waarin de genrefictie is gestoken en hun afstand tot de werkelijkheid zijn juist wat het in staat stelt maatschappijkritisch te zijn. Door deze afstand kunnen fantasy en sciencefiction gebruik maken van Bertolt Brechts ‘Vervreemdingseffect’. Deze vervreemdende afstand zorgt ervoor dat de lezer en/of kijker een kritische houding aanneemt tegenover hetgeen dat aan hen gepresenteerd wordt. De fantastische genres maken op basis van deze vervreemding vervolgens maatschappijkritiek leveren. Aan de hand van twee casestudies, het fantasyboek The City We Became van N.K. Jemisin en de sciencefictionfilm Arrival (2016), geregisseerd door Denis Villeneuve, worden twee vormen geïllustreerd waarin deze maatschappijkritiek geleverd kan worden. Zo gebruikt de ruimtelijke vervreemding in The City We Became Edmund Burkes concept van het sublieme om maatschappijkritiek te leveren en utiliseert de temporele vervreemding in Arrival het humanistische gedachtegoed. Aan de hand van deze casestudies en een focus op de vorm waarin de fantastische genres maatschappijkritiek kunnen leveren, heb ik een handvat geboden die aantoont dat fantasy en sciencefiction meer te bieden hebben dan vermaak. Ze kunnen een kijker en/of lezer ook aanzetten tot reflectie op grotere sociaal-maatschappelijke thema’s.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Over het koloniale verleden met voormalig Nederlands-Indië zijn een tiental Nederlandse speelfilms gemaakt. Deze historische films dragen niet alleen wat uit over het verleden dat ze portretteren,...Show moreOver het koloniale verleden met voormalig Nederlands-Indië zijn een tiental Nederlandse speelfilms gemaakt. Deze historische films dragen niet alleen wat uit over het verleden dat ze portretteren, maar dragen ook ideeën uit over hoe er naar de geschiedenis gekeken zou moeten worden. De films die spreken over voormalig Nederlands-Indië gaan niet alleen over het verleden, ze portretteren evenzeer het gedachtegoed van het meer recente verleden en het heden. Na zowel een (beknopte) bespreking van het koloniale verleden van het huidige Indonesië en een situering van de belangrijkste herinneringsmechanismen in zowel Nederlandse media als in specifiek Nederlandse speelfilms die spelen rondom Nederlands Indië worden de films Oeroeg (Hans Hylkema, 1993) en My Blue Heaven (Ronald Beer, 1990) besproken om te onderzoeken welk beeld deze films uitdragen over het koloniale verleden, hedendaags Nederland en welke perspectieven daarin wel en niet gehoord worden.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Deze scriptie biedt een ecokritische, literatuurwetenschappelijke lezing van de oergeschiedenis in de Hebreeuwse Bijbel en het Oude Testament, zoals beschreven in Genesis, en onderzoekt de...Show moreDeze scriptie biedt een ecokritische, literatuurwetenschappelijke lezing van de oergeschiedenis in de Hebreeuwse Bijbel en het Oude Testament, zoals beschreven in Genesis, en onderzoekt de relevantie daarvan voor hedendaagse discussies over klimaatverandering. Daarbij maak ik gebruik van een theoretische lens om drie belangrijke verhalen uit het Bijbelboek te analyseren: de scheppingsdaad, de paradijsvertelling en het verhaal over Noach en de zondvloed. Deze lens stel ik samen aan de hand van begrippen uit de theorieën van milieufilosofen Arne Næss en Bruno Latour en gaat uit van een specifiek begrip van ‘Schepping.’ Deze notie van ‘Schepping’ benadert de wereld in Genesis met behulp van een driehoeksverhouding tussen God, de Aarde en de Mens om zo de verbanden en de onderlinge afhankelijkheid van deze figuren uit te lichten. Zo komt naar voren hoe de tekst patronen van interconnectiviteit vertoont, en een beeld bevat van de wereld als cyclisch proces waarin alle elementen van belang zijn. Dit beeld nuanceert en compliceert het antropocentrische dualisme tussen mens en natuur dat de Bijbel volgens historicus Lynn White vertoont, en dat volgens hem een oorzaak is voor de ecologische crisis van nu. Door tegelijkertijd theologische lezingen van de tekst te bespreken en in de interpretatie van God in de Genesiswereld genoeg ruimte te houden voor een religieus begrip van God, blijft deze ecokritische lezing in het midden tussen religie en wetenschap. Dit zijn twee domeinen die op veel manieren tegenover elkaar lijken te staan in een debat dat door Bruno Latour wordt aangehaald, en dat ook in deze analyse centraal zal staan. Door de dialoog tussen deze twee domeinen in stand te houden, poogt deze lezing aan te tonen waarom religieuze wereldbeelden zoals dat in Genesis relevant kunnen zijn in wetenschappelijke discussies over klimaatkwesties.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
This thesis examines the film Everything Everywhere All At Once, by Dan Kwan and Daniel Scheinert from 2022, in relation to Albert Camus’ absurdism from the 1940s. My research question is: how can...Show moreThis thesis examines the film Everything Everywhere All At Once, by Dan Kwan and Daniel Scheinert from 2022, in relation to Albert Camus’ absurdism from the 1940s. My research question is: how can the contemporary blockbuster EEAaO, as an update of Camus’s ‘The Myth of Sisyphus’, be read as a critique of current social media practices? Camus’ first approach of absurdism is discussed in his essay ‘The Myth of Sisyphus’, in which he compares the absurdity of life with the situation that Sisyphus is in. According to Camus, Sisyphus is able to cope with the absurd, because he is conscious of his absurd existence. This argument can also be found in the film, specifically the use of the multiverse. Evelyn, the protagonist, wants to escape to other universes, in which her life is seemingly better. However, at the end of the film, she realizes that her high life expectations cannot be realized and she reaches a level of acceptance of her current life. This acceptance can be seen as a critique regarding the contemporary use of social media, which I referred to as ‘neo-absurdism’. The film is thus able to offer critique towards our use of social media.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
In het jaar 1977 hield filosoof Michel Foucault zijn lezing "About the Concept of the 'Dangerous Individual' in 19th Century Legal Psychiatry". Hierin onderzoekt hij de toetreding van psychiatrie...Show moreIn het jaar 1977 hield filosoof Michel Foucault zijn lezing "About the Concept of the 'Dangerous Individual' in 19th Century Legal Psychiatry". Hierin onderzoekt hij de toetreding van psychiatrie tot het recht, en de gevolgen daarvan voor de moderne rechtspraak. Om te kunnen bepalen of een dader toerekeningsvatbaar is, dient die te worden gekend en begrepen. Zo kan het zijn dat als een dader zwijgt, of op een andere manier onleesbaar is, de rechtsgang wordt gefrustreerd. Wat doet het recht met deze onleesbare daders? En hoe gaat film met die onleesbaarheid om? Deze scriptie onderzoekt het fenomeen van de onleesbare dader in relatie tot de zaak-Fabienne Kabou (2016) en de daarop gebaseerde fictiefilm Saint Omer (2022). Fabienne Kabou is schuldig aan infanticide, een bij uitstek "onverklaarbare" daad. Daarbij wordt zij bekritiseerd om haar "ambigue" en poëtische antwoorden. Om haar zaak en de artistieke verwerking ervan beter te begrijpen gebruik ik een aantal begrippen die een lans breken voor onleesbaarheid, waaronder het begrip "opaciteit" van Édouard Glissant. Ik schrijf daarbij over een vorm van rechtvaardigheid, die anders lijkt te zijn dan de juridische, en de vraag of film die kan bieden.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
Deze scriptie onderzoekt de verschuivende rol van narratief in de professionele basketbalwereld als gevolg van de opkomst van nieuwe media. Het doel is om te analyseren hoe de rol van atleten en...Show moreDeze scriptie onderzoekt de verschuivende rol van narratief in de professionele basketbalwereld als gevolg van de opkomst van nieuwe media. Het doel is om te analyseren hoe de rol van atleten en toeschouwers is veranderd en hoe dit heeft geleid tot een nieuwe ervaring en verspreiding van basketbalnarratieven. De centrale vraag van deze scriptie is: Hoe is de rol van narratief in de professionele basketbalwereld veranderd met de opkomst van nieuwe media? Via een literatuurstudie wordt de ontwikkeling van basketbalnarratieven door de jaren heen onderzocht, waarbij speciale aandacht wordt besteed aan de invloed van sociale media. Er wordt geanalyseerd hoe basketbalverslaggeving is veranderd, van traditionele televisie-uitzendingen tot online streaming en sociale media. Gedurende dit onderzoek worden ontwikkelingen in het basketbalnarratief geanalyseerd aan de hand van verschillende literaire theorieën. De scriptie tracht hiermee de centrale vraag te beantwoorden door te onderzoeken hoe de opkomst van sociale media heeft geleid tot verschuivingen in het basketbalnarratief en een andere verspreiding van basketbalnarratieven. Er zal uiteindelijk worden gekeken naar hoe dit de totale basketbalervaring heeft veranderd.Show less
Bachelor thesis | Film- en literatuurwetenschap (BA)
closed access
In deze scriptie wordt de game Silent Hill 2 (Konami 2001) geanalyseerd door middel van psychoanalyse. Door de psychoanalytische methode te gebruiken kunnen onderliggende elementen van de game...Show moreIn deze scriptie wordt de game Silent Hill 2 (Konami 2001) geanalyseerd door middel van psychoanalyse. Door de psychoanalytische methode te gebruiken kunnen onderliggende elementen van de game worden blootgelegd. Omdat psychoanalyse onlosmakelijk verbonden is aan de mens, zegt deze scriptie niet alleen iets over de wetenschappelijke potentie van games, maar ook over de werking van games op de speler. Daarnaast geeft Silent Hill 2 nieuwe inzichten in bestaande psychoanalytische theorieën. In deze scriptie zal de diepgewortelde binding met de avatar worden geanalyseerd en hoe het effect van onbeschrijfbaar trauma door een gevoel van onmacht voelbaar wordt bij de speler van Silent Hill 2.Show less
