Een goede leesvaardigheid is een belangrijke voorspeller van succes op school en in de maatschappij. De achteruitgang in leesvaardigheid van leerlingen loopt parallel met een afname van...Show moreEen goede leesvaardigheid is een belangrijke voorspeller van succes op school en in de maatschappij. De achteruitgang in leesvaardigheid van leerlingen loopt parallel met een afname van leesmotivatie (Feskens et al., 2016; Inspectie van het Onderwijs, 2018). Om de achteruitgang in de leesvaardigheid van leerlingen te voorkomen, is het van belang dat de leesmotivatie verhoogd wordt. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen welke leesactiviteiten in de bovenbouw van de basisschool leerlingen aanspreken en zo de leesmotivatie verhogen. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: Welke evidence-based leesactiviteiten in de klas, gebaseerd op de drie componenten van de Zelfdeterminatietheorie, spreken leerlingen aan en in hoeverre speelt hun leesmotivatie daarin een rol?. Bij de Zelfdeterminatietheorie worden er twee soorten lezers onderscheiden: kinderen die uit zichzelf graag lezen (autonomer gemotiveerde lezers) en de kinderen die externe aansporing nodig hebben om te lezen (gecontroleerder gemotiveerde lezers). Volgens ZDT kan de autonome motivatie van leerlingen worden gestimuleerd als leerkrachten voldoen aan de aangeboren psychologische behoeften van leerlingen; autonomie, competentie en relatie (De Naeghel et al., 2016). Om een antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvraag is een online vragenlijst verspreid en ingevuld. Uit de antwoorden op de vragenlijst bleek dat de twee groepen lezers beide een voorkeur hadden voor leesactiviteiten die autonomie stimuleren en hierin niet onderling van elkaar verschillen. Voor vervolgonderzoek is het van belang dat er meer onderzoek naar evidence based leesactiviteiten wordt gedaan om te bepalen in hoeverre de leesmotivatie van lezers daadwerkelijk wordt bevorderd.Show less
De afgelopen jaren daalt de leesmotivatie van Nederlandse basisschoolleerlingen. Terwijl leesmotivatie ten grondslag ligt aan een goede leesvaardigheid: wie lezen leuk vindt, leest meer, wat...Show moreDe afgelopen jaren daalt de leesmotivatie van Nederlandse basisschoolleerlingen. Terwijl leesmotivatie ten grondslag ligt aan een goede leesvaardigheid: wie lezen leuk vindt, leest meer, wat resulteert in een betere leesvaardigheid. In deze studie is onderzocht in hoeverre autonomer en gecontroleerder gemotiveerde lezers een voorkeur hebben voor bepaalde leesactiviteiten die gebaseerd zijn op de zelf-determinatietheorie. Dit is onderzocht met een online vragenlijst bij 178 leerlingen uit groep 6, 7 en 8 onder vier basisscholen in omgeving Haarlemmermeer. Leerlingen werden op basis van hun antwoorden op de Self-Regulation Questionnaire (SRQ) ingedeeld in een meer autonoom of meer gecontroleerd gemotiveerde groep lezers. Er bleken 149 leerlingen autonomer gemotiveerd te zijn (A>G) en 29 leerlingen gecontroleerder gemotiveerd (G>A). Leerlingen werden gevraagd wat voor leesactiviteiten hun leesmotivatie op school zouden kunnen bevorderen. Beide groepen kozen dezelfde drie leesactiviteiten als “leukste”. Er werd verwacht dat de G>A groep activiteiten die te maken hadden met competentie of relatie het leukst zouden vinden, maar dit bleek onjuist. Allebei de groepen vonden zelf je boek kiezen het belangrijkst. Daarnaast vonden leerlingen kiezen waar en wanneer ze lezen ook van groot belang. Concluderend kan gesteld worden dat, ondanks verschil in soort motivatie, leerlingen keuzevrijheid bij het lezen als belangrijke motivator zien. Er wordt aangeraden om experimenteel vervolgonderzoek te doen naar de leesactiviteiten die als leukst worden gezien om te onderzoeken of de leesmotivatie daardoor daadwerkelijk omhoog gaat. Daarnaast is meer onderzoek naar evidence-based leesactiviteiten nodig aangezien er in de wetenschappelijke literatuur nog niet veel over bekend is. Tot slot is het van maatschappelijk belang dat wordt geïnvesteerd in leesmotivatie, aangezien leesmotivatie bijdraagt aan leesvaardigheid, wat een voorspeller is voor succes in de maatschappij.Show less
