It is my contention that we – in our time – do have an answer to the question: hidden at the very core of the web of different perspectives, lies the central insight that – in my words – death...Show moreIt is my contention that we – in our time – do have an answer to the question: hidden at the very core of the web of different perspectives, lies the central insight that – in my words – death reveals the meaning of existence. This is the thesis I will put forth over the course of this investigation, based on a discussion of three major perspectives on the relation between death and meaning. The thesis is centered around the verb revealing, interpreted in three different ways, allowing me to synthesize the different perspectives into one central claim whilst respecting their differences. The claim that death reveals the meaning of existence comes down to the attempt to think the paradox of death. As such, my main objective is to show that death must be thought in its ambiguity. Death’s ambiguity will turn out to be the common ground underlying all perspectives I will discuss; it is the space where death is revealed in its relation to the meaning of existence. As such, the claim that death reveals the meaning of existence will itself prove to be an equivocal statement.Show less
Deze studie richt zich op Martin Heideggers vervelingsanalyse uit het eerste deel van de collegereeks Die Grundbegriffe der Metaphysik. Heidegger behandelt de verveling niet slechts als een gevoel...Show moreDeze studie richt zich op Martin Heideggers vervelingsanalyse uit het eerste deel van de collegereeks Die Grundbegriffe der Metaphysik. Heidegger behandelt de verveling niet slechts als een gevoel of een emotie maar ziet verveling als een fundamentele zijnstoestand: een grondstemming. Metafysica kan volgens Heidegger alleen plaatsvinden vanuit een toestand van gegrepenheid, en deze filosofische gegrepenheid komt tot stand wanneer we de grondstemming in onszelf wekken. Er is echter een probleem: Hoe moeten we deze grondstemming interpreteren? Is de grondstemming een diagnose van onze tijd (oftewel cultuurfilosofie) of is het de mogelijkheid tot filosofie überhaupt? Ik beargumenteer dat Heidegger zowel een tijdsdiagnose geeft en dus niet helemaal kan ontsnappen aan zijn eigen kritiek op cultuurfilosofie maar dat hij ook een fundamenteler filosofisch project heeft: het blootleggen van een verwijderd-zijn van onszelf als Dasein. Om deze interpretatie hard te maken zet ik allereerst uiteen dat Heidegger de mogelijkheid tot filosofie überhaupt ziet in gegrepenheid. Deze gegrepenheid veronderstelt dat we gestemd zijn en dat we onszelf kunnen begrijpen als Da-sein; in de stemming toont ons’ zijn zich als er-zijn. Vervolgens verken ik Heideggers fenomenologische analyse van de verveling. Heidegger onderscheid drie vormen: het verveeld-worden door iets, het zich-vervelen bij iets en de diepe verveling. In deze drie vormen komt geleidelijk steeds fundamenteler de leeggelatenheid en de opgehoudenheid terug die ons op het Dasein wijzen. Het feit dat de diepe verveling hiertoe in staat is, geeft aan dat het onze grondstemming is: het toont ons het ‘hoe en wat’ van het Dasein, en daarmee geeft het ons toegang tot het filosofisch vragen. De diepe verveling is onze grondstemming.Show less
Martin Heideggers overdenkingen omtrent de moderne techniek zijn zeer invloedrijk en constitutief gebleken voor de techniekfilosofie, die zich sinds zijn tijd als serieuze filosofische discipline...Show moreMartin Heideggers overdenkingen omtrent de moderne techniek zijn zeer invloedrijk en constitutief gebleken voor de techniekfilosofie, die zich sinds zijn tijd als serieuze filosofische discipline is gaan vestigen. In deze studie verken ik op welke wijze Heideggers overdenkingen ontvangen zijn door hedendaagse techniekfilosofen. Er blijkt dat deze ontvangst overwegend kritisch is. In het bijzonder laat ik zien dat, waar Heidegger de techniek interpreteerde als een massaal, alles overkoepelend wezen, er van hedendaagse techniekfilosofen gezegd kan worden dat zij een empirische wending hebben gemaakt naar concrete technische artefacten in hun omgangspraktijk. Hierna laat ik zien, door mij voornamelijk te richten op de postfenomenologie van Don Ihde en Peter-Paul Verbeek, dat deze empirische wending problematischer is dan zij door empirische techniekfilosofen wordt begrepen, omdat het ‘maatgevende’ aspect van Heideggers techniekfilosofie niet consequent genoeg doorgedacht wordt. Vervolgens geef ik een herwaardering van Heideggers techniekfilosofie en actualiseer ik hem door twee hedendaagse ontwikkelingen te benoemen die als symptomen gezien kunnen worden van de moderne techniek volgens Heideggers interpretatie: de universele normatieve maatstaf die uit het zicht raakt en de ecologische crisis aan de hand van respectievelijk Werner Marx en Paul Kingsnorth. Ten slotte richt ik mijn aandacht op een door hedendaagse techniekfilosofen vaak buiten beschouwing gelaten aspect van Heideggers techniekfilosofie: het ‘reddende’ in de moderne techniek. Ik geef een interpretatie van dit reddende aspect aan de hand van de poëzie van Hölderlin, Heideggers favoriete dichter. Ik laat zien dat volgens Heidegger de redding ligt in het opnieuw ‘dichterlijk’ leren meten in het huidige tijdperk, dat gekenmerkt wordt door maat- en afstandsloosheid.Show less
Voor iedere mens sluit de dood het leven af en blijft voordien de grote onbekende. Desalniettemin willen zowel Kierkegaard als Heidegger doorgronden wat de sterfelijkheid betekent voor een...Show moreVoor iedere mens sluit de dood het leven af en blijft voordien de grote onbekende. Desalniettemin willen zowel Kierkegaard als Heidegger doorgronden wat de sterfelijkheid betekent voor een menselijk leven dat vooralsnog niet voorbij is, maar het wel zal zijn.Show less
Deze scriptie is gedreven door een vertwijfeling over de plaats van de filosoof. Steeds meer is namelijk de filosofie door de wetenschap in het nauw gedreven. Kant stond stil bij het onderscheid...Show moreDeze scriptie is gedreven door een vertwijfeling over de plaats van de filosoof. Steeds meer is namelijk de filosofie door de wetenschap in het nauw gedreven. Kant stond stil bij het onderscheid tussen filosofie en wetenschap. Overduidelijk meet hij de filosofie reeds aan de wetenschap. Hegel streefde ernaar de filosofie van haar verlangen te ontdoen en haar tot wetenschap te maken. Max Planck stelde vast dat ‘alleen wat meetbaar is werkelijk is’. De wetenschapper verhoudt zich als subject tot de objecten. Maar hoe zit het met de filosoof? Verhoudt deze zich ook als subject tot de objecten? Is hij dan niet ook een wetenschapper? Dit is een fundamentele vraag, die aan ieder filosoferen voorafgaat. Ik spits deze vraag in deze scriptie toe op Friedrich Nietzsche (1844 – 1900), op wat er bij hem gebeurt met het subject – om precies te zijn: met het Ego cogito van Descartes, want hier, zo zal blijken, wortelt het subject. Mijn these is: bij de late Nietzsche kan Umwertung gelezen worden als methodische aanwijzing voor een filosofische toegang tot het Ego cogito.Show less
What is the Internet? What do we do with it? How does it affect our lives? How is our perception of the world changed because of it? And is there such a ‘thing’ as the virtual world? This thesis...Show moreWhat is the Internet? What do we do with it? How does it affect our lives? How is our perception of the world changed because of it? And is there such a ‘thing’ as the virtual world? This thesis explores how the virtual world is disclosed to us through the Internet and how this disclosing in turn change our understanding of- and behavior (Being) in the real world. I claim that, because disclosing and disclosedness relate in a primordial way to the phenomenon of truth, the radical difference in the way the virtual world is disclosed to us in turn transforms the way truth is found by us and what truth is for us. Truth has become privatized. Therefore, the Internet is an origin. Every origin comes at a loss. In our case access to primal truth, as envisioned by Heidegger in The Question Concerning Technology. This inaccessibility means that the previous disclosedness of world will be closed off and sink into oblivion, a fate hidden in coining our day and age the post-truth era.Show less
This thesis discusses the thinking on time by Husserl and Heidegger. Heidegger’s Sein und Zeit and Husserl’s Vorlesungen are the two main sources of study. Husserl’s primary purpose with...Show moreThis thesis discusses the thinking on time by Husserl and Heidegger. Heidegger’s Sein und Zeit and Husserl’s Vorlesungen are the two main sources of study. Husserl’s primary purpose with Vorlesungen is to deliver a phenomenological analysis of the consciousness of time. The preliminary goal that Heidegger sets for himself in Sein und Zeit is to provide an interpretation of time as a possible horizon of Dasein. The main question of this thesis is: What role does the concept of ‘horizon’ play in Seit und Zeit by Heidegger and in Vorlesungen zur Phänomenologie des inneren Zeitbewusstseins by Husserl, and how do these concepts relate to one another? Over the past decades, a number of comparative studies on Husserl’s and Heidegger’s concepts of time have appeared, many of which argue that Husserl’s Vorlesungen strongly depend on a metaphysical thinking on time. Heidegger too is critical towards Husserl, directly or indirectly, due to the fact that to his judgement, Husserl reduces all experience to transcendental subjectivity, which results in everything being present to the subject. The purpose of this thesis, however, is to demonstrate that with Husserl as much as with Heidegger, we can speak of an ontology of time. This is clarified, amongst other things, using Husserl’s concept of ‘horizon’. The horizon concept that Husserl uses, appears to be merely empirical and ontic, as opposed to Heidegger’s existential-ontological horizon concept. Yet this thesis demonstrates that Husserl’s horizon does in fact have ontological attributes. To conclude so appears to be a small contribution to existing studies on Husserl and Heidegger, yet it certainly has consequences for an accurate interpretation and comparison of time concepts by Husserl and Heidegger. Even though the ontological character of time with Husserl is not thematic, it can certainly be found in Vorlesungen and therefore cannot be ignored. As a result, Husserl’s ideas can no longer be considered exclusively metaphysical.Show less
Ce mémoire examine le rôle du 'négatif' dans la théorie littéraire de Maurice Blanchot, son lien avec 'l'espace littéraire', et l'influence de Martin Heidegger à ce propos.
The thesis argues that the concept of landscape fails to do justice to the experience of it. Through an analysis of the concept and of its origins, it locates the presuppositions of the concept in...Show moreThe thesis argues that the concept of landscape fails to do justice to the experience of it. Through an analysis of the concept and of its origins, it locates the presuppositions of the concept in its understanding of self and world. A phenomenological approach reveals that current understanding of landscape perpetuates the distinction of subject and object, disabling the experience of being in a landscape. Drawing on the later works of Husserl and Heidegger, the concluding chapters works towards an understanding of landscape as awareness of earth.Show less
Deze eindscriptie vormt een reconstructief debat tussen betrekkelijk ‘klassieke’ (Heidegger) en ‘moderne’ (Latour) standpunten over de huidige mens-product relatie. Hierin vormen de vragen ‘In...Show moreDeze eindscriptie vormt een reconstructief debat tussen betrekkelijk ‘klassieke’ (Heidegger) en ‘moderne’ (Latour) standpunten over de huidige mens-product relatie. Hierin vormen de vragen ‘In hoeverre is onze huidige mens-product relatie een resultaat van de Moderniteit?’ en ‘Bieden de betrekkelijk jonge sociaal empirische theorieën een remedie voor de consequenties van onze huidige mens-product relatie?’ de leidraad. De verbindende factoren tussen Heidegger en Latour zijn hun kritiek op de (illusoire)-Moderniteit en de zoektocht een alternatieve relatie tussen subject en object. Echter, daar waar Heidegger de Moderniteit erkent, daar pleit Latour voor een radicale ontkenning van het bestaan van de Moderniteit. Ik hoop in dit onderzoek te traceren of de kritische fenomenologische reflecties van Heidegger en de object-georiënteerde theorie van Latour elkaar daadwerkelijk tegemoetkomen in hun visie op de ideale mens-product relatie in de maatschappij.Show less
Dit essay is de weergave van een onderzoek naar de mogelijkheden en de grenzen van de fenomenologische reductie, waarbij de zogenoemde 'erotische reductie' in de filosofie van Jean-Luc Marion de...Show moreDit essay is de weergave van een onderzoek naar de mogelijkheden en de grenzen van de fenomenologische reductie, waarbij de zogenoemde 'erotische reductie' in de filosofie van Jean-Luc Marion de leidraad vormt. Onderzocht wordt, welke ontwikkeling het fenomenologische reductiebegrip heeft doorgemaakt in het werk van Edmund Husserl en Martin Heidegger, om vervolgens uit te komen bij Marions filosofie van de liefde.Show less
In society we seem to value authenticity over inauthenticity, whether it be in lifestyle, philosophical treatises or even artefacts which have to be certified of authenticity in order to attribute...Show moreIn society we seem to value authenticity over inauthenticity, whether it be in lifestyle, philosophical treatises or even artefacts which have to be certified of authenticity in order to attribute a certain validity to an object. Somehow it is significant to own a claim on the authorship or origin of something in the world, as a patent, to make our life just that bit more meaningful or outstanding. However, there is no such thing as the ‘content’ of authenticity, no fixed formula at least, as it is a concept that adapts to its context continuously; parallel to cultural changes and needs. This is why authenticity is often perceived as a quest, whether it is attained through commendable endeavours or returned to through thorough introspection; whether it is regarded as a state you arrive at or a moment that shines up. This paper will try to offer a philosophical reflection on this employment of a language of authenticity by focusing on and connecting two movements of philosophical thought, namely the thought of Martin Heidegger (1889 – 1976), specifically in Being and Time (1927) and the critical theory of the Frankfurt School by Max Horkheimer (1895 – 1973) and Theodor W. Adorno (1903 – 1969), specifically in Dialectic of Enlightenment (1947). Heidegger explicitly speaks of a notion of authenticity (eigentlichkeit) in his theory on Being. I will argue that, even though the word ‘authenticity’ is not particularly mentioned, a sense of that term is implicitly present in the work of Horkheimer and Adorno. To put it more precisely, I will try to investigate whether a sense of authenticity like that of Heidegger’s is to be found in their work. This means that Heidegger will serve as a point of departure. For such a comparison I believe Horkheimer and Adorno’s insights on ‘Culture Industry’ are most relevant to the issue.Show less
Volgens Heidegger voltooit en beëindigt Nietzsche met zijn denken over de wil tot macht de hele geschiedenis van de metafysica. In deze scriptie zal ik de these onderbouwen dat Heidegger met zijn...Show moreVolgens Heidegger voltooit en beëindigt Nietzsche met zijn denken over de wil tot macht de hele geschiedenis van de metafysica. In deze scriptie zal ik de these onderbouwen dat Heidegger met zijn denken zelf echter nog met een been in dit einde staat en Nietzsche op zijn beurt blijk geeft al verder te zijn dan dit einde en een vermoeden heeft van de nieuwe richting die Heidegger met zijn denken inslaat, zonder deze nieuwe weg nog vanuit zijn eigen denken te kunnen begrijpen. Dit in elkaar overlopen van het einde van de eerste aanvang en begin van de andere aanvang, deze overgang waar zowel Heidegger als Nietzsche deel aan hebben blijkt uit hun ervaring van dát ogenblik, waarin de mens in een verhouding staat met de onverborgenheid van het zijnde, waarbij het zijnde zich kan tonen zoals het op zichzelf is en als zodanig door de mens ervaren kan worden zodat er sprake is van waarheid. Heidegger heeft toegang tot deze waarheid vanuit zijn begrip van waarheid als onverborgenheid, maar ook voor hem is het onmogelijk om te weten of het zijnde zich daadwerkelijk toont zoals het op zichzelf is, of slechts als schijn. Nietzsche kan deze waarheid vanuit zijn eigen denken over waarheid, dat alle waarheid slechts illusie is, niet begrijpen, maar heeft geeft wel blijk van een vermoeden van de mogelijkheid van deze waarheid, zo blijkt uit zijn ervaring van het oneindig kleine ogenblik.Show less
The conception of man as master and possessor of nature was introduced by Descartes and this view dominated ever since. Humanity has become extremely smug with his own intelligence and superiority...Show moreThe conception of man as master and possessor of nature was introduced by Descartes and this view dominated ever since. Humanity has become extremely smug with his own intelligence and superiority over nature. When we consider science and technology as parts of nature, they also subordinate to humanity. Heidegger believes that because man is so captured by this conception of himself as master and possessor, he is in fact enslaved by technology, and thereby disconnected from his own essence and from truth. These ideas are highly applicable to the case of artificial intelligence and they can explain the anxiety towards Artificial Intelligence and Robotics. This will be demonstrated through this paper. It is an attempt to show that the origin of the anxiety of Artificial Intelligence (AI) and robotics lies in man’s attachment to his self-image as master and possessor of nature.Show less
Voor Heidegger en Levinas is de sterfelijkheid een wezenlijk kenmerk van het menselijk leven. Het nadenken over de eigen dood biedt de mens volgens beide denkers belangrijke inzichten in het...Show moreVoor Heidegger en Levinas is de sterfelijkheid een wezenlijk kenmerk van het menselijk leven. Het nadenken over de eigen dood biedt de mens volgens beide denkers belangrijke inzichten in het bestaan. Bewustwording van het gegeven dat de mens gaat sterven, is volgens hen cruciaal om de waarde van het leven te beseffen. Bovendien menen beiden dat de dood doorleefd kan worden, door dit fenomeen naast biologisch, ook ontologisch en metafysisch te interpreteren. Op deze manieren begrepen, is de doodsbeleving bij zowel Heidegger als Levinas een levensvernieuwende gebeurtenis. Over de precieze betekenis van het fenomeen van de sterfelijkheid en wat de dood ons leert over het leven zijn ze het echter volledig oneens. Levinas’ ideeën over het wezen van de mens en de invulling van het goede leven verschillen sterk van die van Heidegger. Ze zijn een fundamentele kritiek op Heideggers ontologische filosofie in Sein und Zeit. Dit onderzoekt maakt aannemelijk dat deze kritiek op Heideggers denken samenkomt in Levinas’ alternatieve doodsanalyse. Het nieuwe inzicht dat deze zienswijze oplevert, is een verheldering van Levinas’ kritiek op Heidegger via de fenomenologie van de dood.Show less
In this thesis I will show that the mood of anxiety has a very significant role in Heidegger's Sein und Zeit. Anxiety is that specific mood which opens Dasein for the nothing that constitutes his...Show moreIn this thesis I will show that the mood of anxiety has a very significant role in Heidegger's Sein und Zeit. Anxiety is that specific mood which opens Dasein for the nothing that constitutes his being. It is this nothing that enables Heidegger to criticize the Aristotelean concept of time and to suggest a more primordial concept of time.Show less
Wie vraagt naar wat hetzelfde en anders is, vraagt naar wat is en hoe dat is. Wie vraagt naar identiteit en differentie vraagt ook naar hetgeen laat hetzelfdezijn en verschillen, naar wat deze...Show moreWie vraagt naar wat hetzelfde en anders is, vraagt naar wat is en hoe dat is. Wie vraagt naar identiteit en differentie vraagt ook naar hetgeen laat hetzelfdezijn en verschillen, naar wat deze elementaire principes mogelijk maakt. En daarmee vraagt deze vraag ook naar het heersende denken in de huidige tijd, dat altijd betrokken is in de mogelijkheid van wat nu is. Dat degene die denkt, de mens, zodoende altijd al een rol speelt in het wezen van identiteit en differentie, weet Martin Heidegger maar al te goed. Maar ook F.W.J. Schelling, aan wie Heidegger enorm schatplichtig is, wist al van deze betrokkenheid. De onderhavige scriptie poogt de oorsprong ervan op te helderen. Dat gebeurt door middel van een interpretatie van Heideggers belangrijkste tekst over het onderwerp, Identität und Differenz. Deze wordt vergeleken met een tekst van Schelling. Vanuit Schelling worden de zwaktes in Heideggers betoog aangeduid; tegelijkertijd zien we in hoeverre Schelling al op Heideggers wijze dacht. Uiteindelijk zal, door een vergelijking en combinatie van de standpunten van beide denkers, ook het belang van de vraag naar identiteit en differentie überhaupt worden aangetoond.Show less
