De Vereeniging Jan Pieterszoon Coen was een tot dusver weinig onderzochte vereniging die tussen 1925-1938 studiereizen organiseerde voor jongeren en leraren met als doel het vergroten van de...Show moreDe Vereeniging Jan Pieterszoon Coen was een tot dusver weinig onderzochte vereniging die tussen 1925-1938 studiereizen organiseerde voor jongeren en leraren met als doel het vergroten van de interesse in Nederland naar de kolonie. Dit initiatief was bedacht door de toenmalige directeur van de Koninklijke/Shellgroep Henri Deterding. De deelnemers van de reizen deelden hun ervaringen en meningen in rapporten. Deze rapporten zijn bewaard gebleven en geven weer hoe de deelnemers, ook wel 'Deterdingers' genoemd, tijdens hun reis werden overtuigd van het belang van de kolonie. Dit onderzoek gaat over het perspectief van de Deterdingers en hoe dit perspectief is te plaatsen binnen de Ethische Politiek.Show less
This thesis shows that the conceptions of Habsburg multinationalism continued to have a decisive influence on interwar Austrian social democratic and Catholic conservative political thinking on...Show moreThis thesis shows that the conceptions of Habsburg multinationalism continued to have a decisive influence on interwar Austrian social democratic and Catholic conservative political thinking on internationalism in the period 1916-1927. The legitimations of the Habsburg Empire’s place in Central Europe, which included a distinguishing between political state and cultural nation, an othering of the ‘Eastern menace’ and the peculiar civilisational paradox of German superiority and national diversity, showed a ‘stability of meaning’ that continued to dominate Austrian political rhetoric after the Treaty of St. Germain. An actively fought ‘battle for intellectual hegemony’, which sprung from the Empire’s civilisational mission and found expression both in Austromarxist dogmatism and Catholic traditionalism, brought about a particular focus on education as a means for ‘socialisation’, renewal of Catholic values and internationalisation. Austrian Catholic and socialist internationalismsshowed similarities, stressing the importance of cultural internationalisation through education and free trade in Central Europe. The Christian Social chancellor Ignaz Seipel loomed large as an inspirational figure for (young) Catholics in the whole of Europe while Austromarxists Friedrich Adler and Otto Bauer tried in vain to bridge the gap between Labourist social democracy and Bolshevist communism The focus on Kulturpolitik and the universalist legitimations of Empire produced an internationalism that left room for utopian international schemes of European unity. Moreover, internationalism became a rhetorical tool in the increasingly polarised domestic debate in Austria, legitimising local political action with high-flying international idealism. This created a reality gap between local politics and utopian internationalism which resulted in an opportunistic Austrian foreign policy that was open to international initiatives like the League of Nations, the Little Entente and Paneuropa but that would never whole-hearted commit itself. Austrian international utopianism wanted to keep every option on the table which created a situation in which politicians had to settle for the internationalist option closest at hand. In the end, that turned out to be Anschluß to Germany.Show less
De koloniale politiek van Nederland aan het begin van de 20ste eeuw stond in het teken van de Ethische Politiek. Nederland had een ereschuld in te lossen voor het Indische volk. Voor de...Show moreDe koloniale politiek van Nederland aan het begin van de 20ste eeuw stond in het teken van de Ethische Politiek. Nederland had een ereschuld in te lossen voor het Indische volk. Voor de buitenwereld leek Nederlands-Indië rustig en vredig. De communistische opstanden van 1926-1927 toonden echter aan dat de Nederlandse macht een schijnvertoning was. In dit onderzoek is aan de hand van drie interne Nederlandse bronnen het koloniale perspectief bekeken. Er waren namelijk twee perspectieven op de oorzaken van de opstanden. Een interne, gericht op bestuurlijke fouten en een externe, gericht op buitenlandse beïnvloeding, zoals door de Komintern. Deze twee tegenstrijdige visies lieten de tweezijdigheid zien van de Nederlandse koloniale houding.Show less
The government of the Netherlands had an immediate interest in the political developments on the Arabian peninsula during the 1918-1930 period. Large numbers of its Dutch East Indies Muslim...Show moreThe government of the Netherlands had an immediate interest in the political developments on the Arabian peninsula during the 1918-1930 period. Large numbers of its Dutch East Indies Muslim colonial subjects made the pilgrimage to Mecca and Medina every year. The Indies colonial authorities were bent on controlling and regulating this journey in an effort to control the pilgrims themselves. Especially because Mecca was suspected of being the centre of an anti-colonial conspiracy in the eyes of some officials like the Delft professor and journalist Salomon Keyzer and the Dutch consul at Jeddah J.A. Kruijt . A good working relationship with the authorities of Mecca and Medina and by extent the whole of the Hijaz would certainly help to achieve this. By 1927 this relationship was apparently very good. How did this come to be? The main question of this master thesis will be: how did the different Dutch consuls and Dutch East Indies civil servants perceive the political developments on the Arabian peninsula in the period 1918-1930? I will argue that the observations and conclusions of these two groups, the Jeddah consuls and the Dutch East Indies civil servants, were to a very large extent determined by two different and contrary streams in Dutch colonial philosophy: the ‘ethical school’ and a conservative reaction to this ‘school’.Show less
Bij seksuele hervorming in Nederland denken maar weinig mensen aan de Zedenwetten van 1911. Het begrip hervorming is voor velen verbonden aan het idee van progressie. Maar vóór de Eerste...Show moreBij seksuele hervorming in Nederland denken maar weinig mensen aan de Zedenwetten van 1911. Het begrip hervorming is voor velen verbonden aan het idee van progressie. Maar vóór de Eerste Wereldoorlog stond seksuele hervorming gelijk aan het criminaliseren van prostitutie, voorbehoedsmiddelen en homoseksualiteit. Vanaf 1911 liep Nederland met haar sobere Zedenwetten nog voor op de rest van Europa, om een decennium later juist ouderwets aan te doen. Seksuele hervorming is een fluïde concept en historisch onderzoek naar seksuele hervormingsinitiatieven in Nederland tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw is versnipperd en onvolledig. Dit heeft ertoe geleid dat de meest progressieve vereniging uit de geschiedschrijving verdween. De Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming (NVSH) werd in 1932 opgericht als onderdeel van een internationaal netwerk dat verregaande sociale en seksuele verandering wilde bewerkstelligen. Zo zette de vereniging zich in voor de acceptatie van homoseksualiteit, abortus en gelijke rechten voor vrouwen. Deze scriptie analyseert hoe de hervormers van de NVSH hun boodschap aan de Nederlandse samenleving probeerde over te brengen en hoe de interne dynamiek van de vereniging hun missie beïnvloedde.Show less
This thesis tries to ascertain the image of Sovjet Russia during 1917-1924 by the Dutch press in the newspapers. This is done by analysing the travel-writings of Marcus van Blankenstein, who later...Show moreThis thesis tries to ascertain the image of Sovjet Russia during 1917-1924 by the Dutch press in the newspapers. This is done by analysing the travel-writings of Marcus van Blankenstein, who later published his experiences in the Nieuw Rotterdamsche Courant. His findings are contrasted with the reports of other journalists in other popular Dutch newspapers at the time. At that time the Dutch society was in a state of 'verzuiling' meaning the people that believed in certain ideologies seperated themselves from people that clung to other ideologies. This created a situation in which four columns coexisted, forming the Dutch society. Each column had it's own radiostation, newspaper and political party. By analysing the way Sovjet Russia was portrayed in the newspapers, this thesis tries to show how the different columns felt about the developments in Russia at that time. There was a great deal of uncertainty about the developments in Russia after the revolution, this thesis also shows the way in which this nescience affected the way Sovjet Russia was portrayed.Show less
With at least 174 performances in 2017, it is fair to say that Johann Sebastian Bach’s St Matthew Passion enjoys unusual popularity in the Netherlands. Many scholars have wondered why, but without...Show moreWith at least 174 performances in 2017, it is fair to say that Johann Sebastian Bach’s St Matthew Passion enjoys unusual popularity in the Netherlands. Many scholars have wondered why, but without looking at the formative years of the Dutch Passion tradition: the interwar period between 1919 and 1939, when, as a result of economic distress, fear for moral breakdown and social fragmentation, the Dutch rediscovered an inward sense of nationality. First of all, this thesis shows that the tradition of yearly Passion performances, established by the conductor Willem Mengelberg, became a ritual through which citizens could profess this nationality. Subsequently, it analyses how a diverse group of intellectuals imbued Bach’s masterpiece with sublime properties. Finally, it turns its attention to peripheral regions, where locals took the initiative to organize their own Passion performances, enabling large swathes of the population to share and participate in a national musical culture. This thesis thus moves beyond musical, textual and dramaturgical aspects and integrates Dutch interwar Passion performance within its historical, social and cultural context. It regards Passion performances as civic rituals fostering emotional identification among both the active and passive participants. This approach aims to do justice to the ideological, religious and socio-economical heterogeneity of Dutch interwar society, as reflected in the vast array of primary sources under scrutiny. By investigating the origins of the Dutch passion for the Passion, this thesis seeks to elucidate the relations between music and national identity.Show less
Zeven Nederlandse gemeenteraadsleden gingen na de algemene kieswetten van 1917 en 1919 op onorthodoxe wijze het debat aan. Ze stelden zich verkiesbaar om de raadzaal als platform te benutten voor...Show moreZeven Nederlandse gemeenteraadsleden gingen na de algemene kieswetten van 1917 en 1919 op onorthodoxe wijze het debat aan. Ze stelden zich verkiesbaar om de raadzaal als platform te benutten voor linksradicale ideeën, of er te protesteren tegen de stemopkomstplicht. Raads- en krantenverslagen tonen hoe ze gekant waren tegen politieke vertegenwoordiging, maar omgekeerd een veelal proletarisch nieuw electoraat vertegenwoordigden door zich in debat zowel tegengesteld te gedragen aan de heersende mores als zich hard te maken voor minderbedeelden. Met enerzijds hun beledigingen en brutale gedragingen en anderzijds hun gepassioneerde redes maakten ze dat het politieke debat gedurende de jaren twintig een stuk minder bedaard en bedaagd was dan tot nu toe werd aangenomen.Show less
In deze studie worden de verschillende facetten van de strijd voor de positie van de vrouw op de arbeidsmarkt uitgewerkt aan de hand van het Koninklijk Besluit (1924) en het Wetsontwerp-Romme (1937...Show moreIn deze studie worden de verschillende facetten van de strijd voor de positie van de vrouw op de arbeidsmarkt uitgewerkt aan de hand van het Koninklijk Besluit (1924) en het Wetsontwerp-Romme (1937). Met behulp van een viertal aspecten bestaande uit de gehanteerde strategie, de mate van solidariteit tussen de vrouwen, de organisatiegraad en de effectiviteit van het verzet worden de acties van de vrouwelijke parlementariërs geanalyseerd. Door toe te spitsen op deze aspecten tracht het onderzoek een antwoord te formuleren op de vraag hoe de vrouwelijke parlementariërs gedurende het interbellum de overheidsinitiatieven tot de beperking van arbeid door gehuwde vrouwen aanvochten.Show less
Bachelor thesis | Nederlandse taal en cultuur (BA)
closed access
Tegenwoordig zal Top Naeff (1878-1953) vooral herinnerd worden door haar debuutroman: het meisjesboek Schoolidyllen (1900). Een vluchtige blik door haar bibliografie geeft een veelzijdiger beeld:...Show moreTegenwoordig zal Top Naeff (1878-1953) vooral herinnerd worden door haar debuutroman: het meisjesboek Schoolidyllen (1900). Een vluchtige blik door haar bibliografie geeft een veelzijdiger beeld: Gedurende de eerste helft van de twintigste eeuw schreef Naeff een groot aantal romans, essays en korte verhalen. Bovendien was zij een zeer invloedrijke stem in de toneelwereld door haar redacteurschap in De Groene Amsterdammer en de Elsevier. Pas vanaf de jaren twintig, toen een nieuwe generatie critici het literaire roer overnam, is Naeff samen met haar collega-'damesromancières' in een kwaad daglicht komen te staan. Aan de hand van enkele honderden brieven, inzichtbaar in het Literatuurmuseum in Den Haag, maakt Van der Peet een analyse van Naeffs 'damesschrijverschap'. Was de negatieve beeldvorming rondom Naeff wijdverspreid of slechts het werk van een handjevol luidruchtige Forum-critici? Hierbij maakt hij gebruik van visualisatie-technieken uit de Digital Humanities.Show less
Toen Nieuw Links zich eind jaren zestig in de Partij van de Arbeid manifesteerde, moesten katholieke partijbestuurders als Joan Willems en Geert Ruygers dit ontgelden. De katholieke medeoprichters...Show moreToen Nieuw Links zich eind jaren zestig in de Partij van de Arbeid manifesteerde, moesten katholieke partijbestuurders als Joan Willems en Geert Ruygers dit ontgelden. De katholieke medeoprichters van de Partij van de Arbeid verdwenen uit het partijbestuur en daarna langzaam ook uit het collectief geheugen van de sociaaldemocratische partij. Ook in de historiografie van het Nederland katholicisme zijn politici als Willems en Ruygers nooit goed uitgelicht. Dat is een gemis, omdat de vooroorlogse geschiedenis van deze eerste katholieken in de PvdA inzicht geeft in elitevorming in de katholieke gemeenschap tussen de wereldoorlogen. Omdat de katholieke studentenbeweging geen aansprekend kader bood, zochten studenten als Willems en Ruygers buiten kerkelijke autoriteiten om naar manieren om hun idealen te verbreden en verdiepen. De radicaal-katholieke standpunten die deze idealistische studenten hierbij ontwikkelden, brachten hen in botsing met de leiding van de RKSP en het grootste gedeelte van de clerus. Uit deze groep idealistische studenten zouden zowel fascisten, PvdA’ers als KVP’ers voortkomen. Doordat het radicaal-katholieke gedachtegoed van de idealistische studenten later is bestempeld als ‘proto-fascisme’, was het voor de PvdA lange tijd een minder geliefd hoofdstuk in hun ontstaansgeschiedenis. Dit onderzoek herziet de kwalificatie proto-fascisme om het idealisme van de studenten in de bredere context van het lekenapostolaat en de Katholieke Actie te beschouwen.Show less
Eind negentiende en begin twintigste eeuw trokken miljoenen emigranten (met name afkomstig uit Oost-Europa) door Noordwest-Europa op weg naar Noord- en Zuid-Amerika. De doorreis van deze migranten...Show moreEind negentiende en begin twintigste eeuw trokken miljoenen emigranten (met name afkomstig uit Oost-Europa) door Noordwest-Europa op weg naar Noord- en Zuid-Amerika. De doorreis van deze migranten was voor Europese transitlanden, waaronder Nederland, niet zonder risico: De mogelijkheid bestond dat de migranten ziektes verspreidden, de publieke orde verstoorden of achterbleven en een last werden voor de samenleving. Deze scriptie onderzoekt hoe de controle op transmigranten in Nederland in het Interbellum er uitzag en waarom de controle er zo uitzag. Specifiek is er in dit onderzoek ingegaan op de reactie tegenover de mogelijke verspreiding van ziektes door transmigranten, de terugkerende migranten en de doorreis van Joodse vluchtelingen uit Nazi-Duitsland. Om de invulling van de migratiecontrole te kunnen verklaren is een governance-benadering toegepast: Naast het beleid van de centrale overheid is er gekeken naar de rol van lokale autoriteiten en de scheepvaartmaatschappijen in de controle op transmigranten. Deze scriptie laat bovenal zien dat het Nederlandse transmigratiebeleid in het Interbellum niet-lineair was: De controle werd verstevigd als gevolg van crisissen en werd verminderd als de spanning verdwenen was.Show less
In dit onderzoek is gekeken naar de vraag waarom er een verschil bestond tussen de doelen van het migratiebeleid en de praktische uitvoering hiervan in de periode vlak na de Eerste Wereldoorlog....Show moreIn dit onderzoek is gekeken naar de vraag waarom er een verschil bestond tussen de doelen van het migratiebeleid en de praktische uitvoering hiervan in de periode vlak na de Eerste Wereldoorlog. Deze vraag wordt gesteld in het kader van de "gap hypothesis", een hypothese die stelt dat er een groeiende kloof bestaat tussen de doelen en resultaten van nationaal migratiebeleid in hedendaagse liberale staten. Om meer te zeggen over deze kloof is in dit onderzoek gebruik gemaakt van vreemdelingendossiers van de Vreemdelingendienst met betrekking tot vreemdelingen in Nederland die een gevaar vormden voor de openbare orde, veiligheid, zedelijkheid en gezondheid. Uit de analyse van deze dossiers blijkt dat momenten van crisis, zoals de periode vlak na de Eerste Wereldoorlog, een impuls gaven aan de uitvoering van het migratiebeleid en een grote mate van consensus creëerden onder de actoren die verantwoordelijk waren voor de uitvoering van het beleid, waardoor de kloof tussen migratiebeleid en praktijk tijdelijk kromp. De kloof tussen het migratiebeleid en de praktijk hiervan is dan ook een dynamischer fenomeen dan de gap hypothesis suggereert. Crisismomenten zijn "windows of opportunity" waarbinnen ideeën die door een gebrek aan consensus vastzaten, alsnog gerealiseerd kunnen worden.Show less
In de nasleep van de Eerste Wereldoorlog kreeg Groot-Brittannië te maken met wijdverspreide onrust tegen haar bewind in het Midden-Oosten. In 1920 kwamen ook grote delen van Mesopotamië - het...Show moreIn de nasleep van de Eerste Wereldoorlog kreeg Groot-Brittannië te maken met wijdverspreide onrust tegen haar bewind in het Midden-Oosten. In 1920 kwamen ook grote delen van Mesopotamië - het latere mandaat Irak - in opstand. Winston Churchill was, als Minister van Oorlog, verantwoordelijk voor de militaire reactie op deze opstand. Maar hij had een eigen agenda: bezuinigen op de dure Britse grondtroepen in het mandaatgebied. Hoe kon hij de opstand neerslaan en tegelijkertijd zware militaire bezuinigingen doorvoeren? In hoeverre was hij succesvol in het doorvoeren van dit militair-economische beleid? En hoe konden de Britten met beperkte financiële middelen alsnog controle houden op het mandaat?Show less
Deze scriptie onderzoekt de invloed van de door Paul von Hindenburg en Erich Ludendorff tijdens de Eerste Wereldoorlog opgedane ervaringen op hun handelen in de naoorlogse periode.
Nederland had tijdens het interbellum nog geen adoptiewetgeving, terwijl dit omringende landen wel al wettelijk was geregeld. Deze scriptie onderzoekt waarom Nederland dit pas in 1956 invoerde. De...Show moreNederland had tijdens het interbellum nog geen adoptiewetgeving, terwijl dit omringende landen wel al wettelijk was geregeld. Deze scriptie onderzoekt waarom Nederland dit pas in 1956 invoerde. De aandacht gaat hierbij naar de invloed van christelijk gedachtegoed op de Nederlandse politiek en de visie van de pedagogiek op de kwestie. Ook wordt er een vergelijking met Engeland gemaakt, een land dat wel al gedurende het interbellum adoptiewetgeving invoerde.Show less
De beeldvorming gen aanzien van de Duitse dienstboden verschoof gedurende het Interbellum. In dit onderzoek wordt deze verschuiving van de beeldvorming onderzocht in de Nederlandse pers. Het...Show moreDe beeldvorming gen aanzien van de Duitse dienstboden verschoof gedurende het Interbellum. In dit onderzoek wordt deze verschuiving van de beeldvorming onderzocht in de Nederlandse pers. Het onderzoek richtte zich op de jaren 1923, 1933 en 1938 waarbij wErf nagegaan of er sprake wad van een in- en uitsluiting van de Duitse dienstboden. Deze in- en uitsluiting vond plaats door politieke en economische ontwikkelingen in Nederland, de crisis in de jaren de dertig, de politieke en economische ontwikkelingen in Duitsland en de verandering in samenstelling van de groep dienstboden. De Duitse dienstboden konden in de kranten worden neergezet als concurrenten op de arbeidsmarkt, als concurrenten op de huwelijksmarkt en werd er een beeld neergezet waarbij de dienstboden de wet overtraden.Show less
Dit is een onderzoek naar het tot stand komen van de officiële legerdoctrines in Engeland, Duitsland en Frankrijk tussen de twee Wereldoorlogen. Zowel binnenlandse als internationale ontwikkelingen...Show moreDit is een onderzoek naar het tot stand komen van de officiële legerdoctrines in Engeland, Duitsland en Frankrijk tussen de twee Wereldoorlogen. Zowel binnenlandse als internationale ontwikkelingen worden hierbij betrokken. Speciale nadruk ligt er bovendien op de invloed van enkele 'tankprofeten' (Fuller, De Gaulle en Guderian) bij de vorming van de doctrines en de plaats die specifiek het tankwapen hierin toebedeeld kreeg.Show less
