Het verhogen van het aantal vrouwen in topposities staat al lang op de politieke agenda en met streefcijfers voor publieke organisaties, moet uiteindelijk 50% van posities in de (sub)top worden...Show moreHet verhogen van het aantal vrouwen in topposities staat al lang op de politieke agenda en met streefcijfers voor publieke organisaties, moet uiteindelijk 50% van posities in de (sub)top worden bekleed door vrouwen (Ministerie voor Cultuur, Onderwijs en Wetenschap, 2022). Hiermee rijst de vraag of het verhogen van het aantal vrouwen in topposities genoeg verandering teweegbrengt in de emancipatie van vrouwen. Het probleem ligt namelijk niet bij de toename van vrouwen in topposities, maar bij de stereotypen van gedrag (Van Hinsberg, 2021). Er bestaat dan ook een verschil tussen mannelijke en vrouwelijke karaktereigenschappen en tussen mannelijk en vrouwelijk leiderschapsgedrag (Fletcher, 2004; Ibarra, Wittman, Petriglieri & V.Day, 2014; Eagly, 1997) Mannelijk leiderschap kenmerkt zich door een individualistische benadering en past goed bij een traditionele bureaucratische organisatie (Fletcher, 2004). Daarnaast worden een aantal gedragingen gedefinieerd die passen bij mannelijk leiderschap. Dit zijn onder andere het tonen van dominantie en assertiviteit (Eagly & Wood, 2016). Vrouwelijk leiderschap kenmerkt zich door gezamenlijk besluitvorming en past goed bij een organisatie waar gedeeld en verspreid leiderschap centraal staat (Fletcher, 2004). Ook bij vrouwelijk leiderschap horen gedragingen: dit zijn onder andere het tonen van onzelfzuchtigheid en emotionele expressiviteit (Eagly & Wood, 2016). In het begrijpen van bepaald gedrag speelt identiteit een belangrijke rol. Leiderschapsidentiteit kan helpen om leiderschapsgedrag te verklaren. Leiderschapsgedrag en leiderschapsidentiteit zijn dan ook nauw met elkaar verbonden (Ibarra et al., 2014). Eerder wetenschappelijk onderzoek heeft vastgesteld dat geslacht hierin een belangrijke rol speelt (Ibarra et al., 2014). In dit onderzoek is de invloed van geslacht op leiderschapsgedrag en leiderschapsidentiteit onderzocht. Het onderzoek werd uitgevoerd onder leiders en medewerkers van publieke organisaties afkomstig uit vier sectoren. Door middel van een MANCOVA-analyse en een regressieanalyse zijn de verbanden tussen geslacht, leiderschapsgedrag en leiderschapsidentiteit getoetst. Hierin is de invloed van geslacht op leiderschapsgedrag en leiderschapsidentiteit onderzocht. Ook is de invloed van leiderschapsgedrag op leiderschapsidentiteit onderzocht. Uit de analyses kon geen statistisch significant verband tussen de variabelen worden aangetoond.Show less
Samenvatting In maart 2020 sloeg het COVID-19 virus ook in de Lage Landen hard toe. Besmettingen en ziekenhuisopnames stegen. Ter voorkoming van een overbelasting van het zorgstelsel en een enorm...Show moreSamenvatting In maart 2020 sloeg het COVID-19 virus ook in de Lage Landen hard toe. Besmettingen en ziekenhuisopnames stegen. Ter voorkoming van een overbelasting van het zorgstelsel en een enorm aantal slachtoffers, kondigde de premier al snel vergaande maatregelen aan. Veel van de maatregelen waren erop gericht om het aantal contactmomenten dat men had te reduceren zodat er minder kans op het overdragen van het virus zou zijn. Om deze reden werd ook het dringende advies om zoveel mogelijk thuis te werken gegeven. Het thuiswerken heeft tot gevolg dat projectteams alleen nog via digitale wegen elkaar kunnen ontmoeten. Dit zou van grote invloed kunnen zijn op de teamdynamiek in deze teams. Het onderzoek is dan ook uitgevoerd om inzichten te kunnen verschaffen over het effect dat thuiswerken heeft op de teamdynamiek in projectteams binnen de publieke sector. Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘Welk effect heeft het verplichte thuiswerken veroorzaakt door de COVID-19 gezondheidscrisis op de teamdynamiek in projectteams binnen publieke organisaties?’. Uit de bestaande literatuur kon geen heldere definitie van het concept teamdynamiek worden afgeleid, er is daarom gekozen om op basis van elementen uit bestaande literatuur over groepsdynamiek en afhankelijkheden binnen teams een definitie van het concept op te stellen. De definitie is als volgt opgesteld: ‘het proces van groepsdynamica dat zich afspeelt binnen teams, met name beïnvloedt door de onderlinge afhankelijkheid van elkaar’. Het onderwerp is onderzocht door het voeren van semigestructureerde interviews met teammanagers van projectteams uit de publieke sector. Uit het resultaat van het onderzoek komt naar voren dat in essentie de teamdynamiek weinig is veranderd door het thuiswerken. Het digitaal werken vereiste wat gewenning en leren omgaan met de verschillende programma’s en applicaties. Respondenten geven echter aan dat de teams nu veel productiever kunnen vergaderen en samenkomen. Daarnaast wordt aangegeven dat de samenwerking binnen teams kan verbeteren door de structuur van de techniek. Men wordt bijvoorbeeld gedwongen om elkaar uit te laten praten in een digitale vergadering. Naast deze verbeteringen in de productiviteit van teamleden kan uit de resultaten nog een ander effect worden gefilterd. Het sociale aspect in teamdynamiek blijkt uit de interviews enorm belangrijk te zijn. Alle respondenten geven aan dat door het thuiswerken er minder sociaal contact is tussen teamleden. Dit doordat men elkaar bijvoorbeeld niet meer ziet bij de koffieautomaat voor een kletspraatje. Dit aspect wordt door alle respondenten aangeven als een essentieel onderdeel van de teamdynamiek en zij beschrijven dit als een factor die voor meer begrip en meer samenhang binnen het team zorgt. Tot slot worden er een aantal aanbevelingen gedaan in het onderzoek. Om de sociale banden aan te halen en begrip voor beslissingen te doen ontstaan, zijn sociale momenten voor teams heel belangrijk. De aanbeveling is dan ook om hier expliciet aandacht voor te hebben en moeite voor te doen.Show less