Bij veel nieuwsitems is beeld haast niet meer weg te denken. En door de opkomst van sociale media maken journalisten steeds vaker gebruik van foto- of videomateriaal dat zij op websites zoals...Show moreBij veel nieuwsitems is beeld haast niet meer weg te denken. En door de opkomst van sociale media maken journalisten steeds vaker gebruik van foto- of videomateriaal dat zij op websites zoals Facebook en Twitter vinden (Brandtzaeg, 2016). Tegelijkertijd duikt de term ‘nepnieuws’ overal op. De manier waarop journalisten de authenticiteit van beeld controleren, is dus van belang. Dit onderzoek is toegespitst op het verificatieproces van journalisten op lokale en regionale nieuwsredacties in Nederland. De volgende onderzoeksvraag staat hierbij centraal: hoe controleren Nederlandse journalisten van lokale en regionale nieuwsmedia de authenticiteit van foto- en videomateriaal? Semigestructureerde interviews en een praktische opdracht bieden inzicht in deze vraag. De wijze waarop journalisten beeldmateriaal verifiëren, is afhankelijk van verschillende factoren. Allereerst geven de respondenten aan dat niet alles te controleren is, maar dat zij het wel belangrijk vinden om na te gaan of het beeld dat zij willen gebruiken rechtenvrij is. Beeldmateriaal wordt soms niet geverifieerd wanneer de journalist een bepaalde bron genoeg vertrouwt. Daarnaast worden archiefbeelden en stockfoto’s gebruikt wanneer de authenticiteit van het beeldmateriaal niet direct vast te stellen is, maar het nieuwsfeit wel snel gemeld moet worden. Ook dekken journalisten zich in door te melden dat er beelden zijn opgedoken van een bepaalde gebeurtenis, waarbij ze in het midden laten of de beelden wel kloppen. Daarnaast vertrouwen ze bij het verificatieproces op hun ervaring en de kennis van de regio waarin ze werken. Tools worden nog niet regelmatig ingezet om beelden te verifiëren. Wel gebruikt een aantal respondenten een reverse image search bijvoorbeeld om na te gaan of een beeld rechtenvrij is, iets dat voor een groot aantal respondenten zwaar meeweegt in het verificatieproces. Dit geldt dan vooral voor de kleinere lokale media. Zij maken ook vaak gebruik van user-generated content (UGC) dat door lezers zelf aangeleverd wordt voor de website en de krant. Beelden bij deze vorm van UGC worden niet altijd even grondig gecontroleerd, omdat dit ook vaak luchtigere onderwerpen zijn.Show less
Nieuwsmedia staan onder druk en verandering moet er komen in de vorm van constructieve journalistiek vinden voorstanders van deze stroming (Gyldensted 2015; Haagerup 2014). Constructieve...Show moreNieuwsmedia staan onder druk en verandering moet er komen in de vorm van constructieve journalistiek vinden voorstanders van deze stroming (Gyldensted 2015; Haagerup 2014). Constructieve journalistiek gaat in op de vraag ‘wat nu?’, het besteedt meer aandacht aan achtergrondinformatie, heeft als doel accurater te zijn door zowel oog te hebben voor negatieve aspecten als positieve aspecten in de samenleving en het kijkt naar mogelijke oplossingen (Meier 2018). Steeds meer nieuwsorganisaties experimenteren met constructieve journalistiek. Zo ook de Nederlandse regionale nieuwsorganisatie Omroep West, die in september 2017 begon met een transitie naar constructieve journalistiek. In deze afstudeerscriptie is aan de hand van reconstructie-interviews met tien journalisten van Omroep West een antwoord geformuleerd op de volgende hoofdvraag: Hoe passen journalisten van een regionale omroep naar eigen zeggen constructieve journalistiek toe op hun werk? De bevindingen van dit onderzoek wijzen uit dat journalisten van Omroep West constructieve journalistiek vooral associëren met de service-rol en de civic-rol, twee van de zes journalistieke rollen die zijn opgesteld door Mellado (2015). Dit bleek uit het feit dat de journalisten vaak het contact met het publiek zagen als constructieve invalshoek van de eigen productie. Dit contact met het publiek past bij een regionale omroep, aangezien die onder andere als doelstelling heeft om verbinding te brengen in de samenleving. Dit kan een verklaring zijn dat journalisten juist dit aspect van constructieve journalistiek (zoals dit begrip is opgevat door de journalisten) vaak benadrukten. De journalisten zagen constructieve journalistiek vooral als een tool die gebruikt kan worden als een productie zich hiervoor leent. In dat opzicht is het aannemelijk dat journalisten die aspecten eruit hebben gehaald die zij geschikt achtten voor hun functie als regionaal journalist. Naast het publieksgerichte aspect van constructieve journalistiek werd vooral het positieve aspect van de stroming verwerkt in de producties. In totaal zijn er op basis van de bevindingen zes werkwijzen opgesteld waarmee journalisten constructieve journalistiek hebben toegepast in hun werk: 1. Producties maken naar aanleiding van een vraag uit het publiek; 2. Burgers in contact brengen met deskundigen; 3. Openstaan voor positieve geluiden; 4. Een vertelstructuur bepalen waardoor positieve aspecten meer de nadruk krijgen; 5. Gedegen en kritisch onderzoek doen naar bestaande praktijkvoorbeelden; 6. Ingaan op mogelijke oplossingen. Elke werkwijze vervult een of meer constructieve doelstellingen. Ook vervullen de meeste werkwijzen een of meer van de drie doelstellingen die passen bij een regionale omroep: informeren, controleren en binden (De Jong & Koetsenruijter 2019).Show less
