In de Nederlandse politieke praktijk komt het regelmatig voor dat bewindspersonen in een kabinet voortijdig hun post verlaten en, al dan niet tijdelijk, worden vervangen door een nieuwe minister of...Show moreIn de Nederlandse politieke praktijk komt het regelmatig voor dat bewindspersonen in een kabinet voortijdig hun post verlaten en, al dan niet tijdelijk, worden vervangen door een nieuwe minister of staatssecretaris. In dat geval is het aannemelijk dat er gevolgen ontstaan voor de beleidscyclus van het ministerie in kwestie, zo laat internationale politicologische en bestuurskundige literatuur zien. Daarnaast is reeds aangetoond dat de persoonlijkheid en leiderschapsstijl van een bewindspersoon een relatief grote rol spelen bij de totstandkoming en uitvoering van departementaal beleid. Het is echter nog onvoldoende onderzocht wat in de Nederlandse context de precieze gevolgen zijn van het aftreden en vervangen van bewindspersonen. In deze scriptie is door middel van elite-interviews met huidige en voormalige directeuren-generaal en secretarissen-generaal van Nederlandse ministeries onderzocht wat de effecten op de beleidscyclus zijn. Het blijkt dat een voortijdig vertrek van een bewindspersoon beperkte invloed heeft op de departementale beleidscyclus. Wel blijken de persoonlijkheid en leiderschapsstijl van vervangende bewindspersonen invloed te hebben op het functioneren van het ambtelijk apparaat.Show less
De beleidscyclus is toenemend complex, zeker daar beleid vaak van belang is voor een groot speelveld aan actoren. Zo ook met het klimaatbeleid. Er wordt daarom steeds vaker gekozen voor een...Show moreDe beleidscyclus is toenemend complex, zeker daar beleid vaak van belang is voor een groot speelveld aan actoren. Zo ook met het klimaatbeleid. Er wordt daarom steeds vaker gekozen voor een bestuursvorm op basis van samenwerking, ook wel collaborative governance genoemd, waarbij overheids- en niet overheidsorganisaties samenwerken om complexe beleidsvraagstukken op te lossen. Echter is de opkomst en het gebruik van collaborative governance sneller verlopen dan het wetenschappelijke onderzoek naar deze bestuursvorm. Hierdoor is er sprake van kennistekort, onder andere over de voorwaarden voor een goed samenwerkingsproces. Daarom is dit onderzoek uitgevoerd aan de hand van een enkele casestudie om meer inzicht te verschaffen met betrekking tot welke aspecten zorgen voor een effectief samenwerkingsproces. Dit is gedaan aan de hand van de klimaattafel elektriciteit, die als één van de vijf klimaattafels verantwoordelijk is geweest voor de inhoud van het Klimaatakkoord van 2019. De onderzoeksvraag luidt dan ook: “In hoeverre heeft het samenwerkingsproces van de Klimaattafel Elektriciteit geleidt tot een effectieve samenwerking?”. Deze onderzoeksvraag is beantwoord door het contingentiemodel van collaborative governance van Ansell en Gash (2008) toe te passen op de klimaattafel elektriciteit. Aan de hand van dit model is gekeken of de vastgestelde voorwaarden en verhoudingen voor een effectieve samenwerking aanwezig waren in het samenwerkingsproces aan de klimaattafel elektriciteit, en of dit resulteerde in een effectieve samenwerking. De analyse is uitgevoerd aan de hand van een verscheidenheid aan documenten en drie semigestructureerde interviews. Uit het onderzoek is gebleken dat er bij de klimaattafel elektriciteit sprake was van een effectief en soepel samenwerkingsproces, waarbij weinig echte problemen aanwezig waren. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de actoren in de Nederlandse energiesector al een lange tijd samenwerken waardoor hier sprake is van meer overeenkomende belangen en een gezamenlijk einddoel. Daarom wordt aanbevolen om dit onderzoek ook toe te passen op de overige vier klimaattafels om te achterhalen of de samenwerkingsprocessen hier ook zonder problemen verliepen, of dat hier wellicht meer spanningen zoals omschreven in het theoretische model zaten. Aangezien het onderzochte samenwerkingsproces zeer soepel verliep is het lastig om een praktijkaanbeveling te formuleren. Als enkele aanbeveling wordt er echter aanbevolen om een meer concrete en duidelijke koppeling te leggen tussen de beleidsfase en uitvoeringsfase om zo het uitvoeringstempo te verhogen.Show less
