Kinderen komen al op jonge leeftijd in aanraking met de geletterde cultuur. Om meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van geletterdheid wordt in huidige studie onderzocht of kleuters naar...Show moreKinderen komen al op jonge leeftijd in aanraking met de geletterde cultuur. Om meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van geletterdheid wordt in huidige studie onderzocht of kleuters naar specifieke punten, ofwel ‘key features’, kijken om een letter te herkennen. Volwassenen maken gebruik van ‘key features’ voor het herkennen van letters, maar het is nog onduidelijk wanneer dit zich ontwikkelt. Bij een groep van 60 kleuters met een gemiddelde leeftijd van 60 maanden (SD = 6.66) wordt gekeken of zij naar ‘key feature’ gebieden van een letter kijken. Tevens worden verschillende aspecten van geletterdheid gemeten van deze kleuters, namelijk foneem sensitiviteit, receptieve letterkennis en geletterdheid van de thuisomgeving. De belangrijkste bevindingen zijn: (1) Gemiddeld fixeerden experts niet meer of minder dan kleuters op de ‘key features’ van alle zes letters. (2) Bij een deel van de letters fixeerden kleuters uit een meer geletterde thuisomgeving gemiddeld meer op ‘key features’ dan kleuters uit een minder geletterde thuisomgeving. Bij de andere letters werd geen effect gevonden voor geletterdheid van de thuisomgeving. (3) Voor de letter ‘R’ bleek dat kleuters gemiddeld meer fixeerden op ‘key features’ dan experts. En kleuters uit een minder geletterde thuisomgeving fixeerden gemiddeld meer op de ‘key features’ van letter ‘R’ dan kleuters uit een meer geletterde thuisomgeving. (4) Receptieve letterkennis bleek een significante voorspeller van de mate van fixaties op ‘key features’ door kleuters.Show less
Dit onderzoek meet met behulp van een eyetracker de letterperceptie van jonge kinderen: In welke mate fixeren kinderen op key features van letters? Er wordt gekeken of er verschillen zijn in...Show moreDit onderzoek meet met behulp van een eyetracker de letterperceptie van jonge kinderen: In welke mate fixeren kinderen op key features van letters? Er wordt gekeken of er verschillen zijn in letterperceptie tussen peuters en kleuters en of er verschillen zijn in de perceptie van naamletters en niet-naamletters. Via peuterspeelzalen en basisscholen werden ouders benaderd om hun kind mee te laten doen met het onderzoek. 104 Nederlandse peuters en 75 Nederlandse kleuters deden mee aan het onderzoek. Er is een significant verschil in de mate waarop peuters fixeren op key features van hun naamletter en niet-naamletters (p = .00). Peuters fixeren meer op key features van hun naamletter dan op key features van niet-naamletters. Er zijn geen significante verschillen in de mate van fixatie op key features tussen peuters en kleuters. Deze resultaten dragen bij aan kennis over hoe kinderen geletterd worden. In de toekomst zou onderzoek gedaan moeten worden of kinderen die op key features van een letter fixeren ook meer kennis hebben van deze letter.Show less
Hoewel er veel onderzoek verricht is naar de ontwikkeling van geletterdheid, is er tot op heden nauwelijks onderzoek gedaan naar het fixeren op key features bij niet-conventionele lezers. Het...Show moreHoewel er veel onderzoek verricht is naar de ontwikkeling van geletterdheid, is er tot op heden nauwelijks onderzoek gedaan naar het fixeren op key features bij niet-conventionele lezers. Het huidige onderzoek tracht duidelijkheid te verschaffen in de manier waarop niet-conventionele lezers geletterd worden. In totaal werden er 80 proefpersonen onderzocht. De deelnemerspopulatie bestond uit 60 niet-conventionele lezers en 20 expertlezers. De niet-conventionele lezersgroep bestond uit 26 meisjes (43%) en 34 jongens (57%). Deze respondenten waren tussen de 4 en de 6 jaar. De expertlezers groep bestond uit 12 vrouwen (60%) en 8 mannen (40%). Deze respondenten waren tussen de 18 en de 25 jaar. Binnen het onderzoek stonden een aantal elementen centraal. Allereerst stond het fixeren op key features centraal, dit werd onderzocht door middel van een Letterperceptie Taak. Daarnaast stonden de receptieve- en expressieve letterkennis centraal, dit werd onderzocht door middel van twee gedragstaken. Tot slot stond de geletterdheid van de thuisomgeving centraal, dit werd onderzocht door middel van de Auteur- en Prentenboekenherkenningstest. Op basis van het huidige onderzoek kan geconcludeerd worden dat niet-conventionele lezers met een gemiddelde leeftijd van vijf jaar even lang fixeerden op key features van letters als expertlezers. Daarnaast werd er een significant verschil gevonden tussen niet-conventionele lezers met meer receptieve letterkennis en niet-conventionele lezers met minder receptieve letterkennis. De gevonden effectgrootte was klein. Een vermoedelijke reden voor het vinden van een kleine effectgrootte, was de mate van letterkennis van de niet-conventionele lezersgroep. Beide groepen hadden namelijk enige mate van letterkennis. Deze letterkennis komt waarschijnlijk doordat niet-conventionele lezers vaak in aanraking komen met boeken. Hoe vaker niet-conventionele lezers letters te zien krijgen, hoe eerder zij een letter gaan herkennen.Show less
