Nieuws kan op verschillende manieren worden ingedeeld. Een veelvoorkomende indeling is het verschil tussen hard en zacht nieuws. Bij harde nieuwsonderwerpen kan men denken aan bijvoorbeeld politiek...Show moreNieuws kan op verschillende manieren worden ingedeeld. Een veelvoorkomende indeling is het verschil tussen hard en zacht nieuws. Bij harde nieuwsonderwerpen kan men denken aan bijvoorbeeld politiek nieuws, een zacht nieuwsonderwerp gaat bijvoorbeeld over Bekende Nederlanders. Bij een groot deel van het nieuws worden cijfers gebruikt, soms kan een journalist daar ook bijna niet omheen, zoals bij economisch nieuws of bij sportuitslagen. Maar van welke artikelen zijn nieuwsconsumenten eerder geneigd te geloven dat wat er geschreven staat klopt? Om dat te beantwoorden richt het onderzoek in deze masterscriptie zich op twee punten: als eerste het effect van een hard nieuwsonderwerp in een nieuwskop op de perceptie van betrouwbaarheid, en als tweede het effect van het gebruik van cijfers in een nieuwskop op de perceptie van betrouwbaarheid. De onderzoeksvragen luiden dan ook: 1. Komen nieuwskoppen met hard nieuws betrouwbaarder over op nieuwsconsumenten dan nieuwskoppen met zacht nieuws? 2. Komen nieuwskoppen met cijfers betrouwbaarder over op nieuwsconsumenten dan nieuwskoppen zonder cijfers? Zoals gezegd kan nieuws worden verdeeld in hard nieuws en zacht nieuws (Lehman-Wilzig en Seletzky, 2010, 37). In welke categorie een nieuwsgenre valt bestaan verschillende theorieën over. Onderzoekers Lehman-Wilzig en Seletzky (2010, 47-48) maken bijvoorbeeld een andere indeling dan onderzoekers van het Reuters Institute, maar over het algemeen zijn onderzoekers het er over eens dat onder andere politiek en economisch nieuws onder hard nieuws vallen, en dat sportnieuws en celebritynieuws onder zacht nieuws vallen. Ook impact van het nieuws en op welke schaal het nieuws zich afspeelt, is het bijvoorbeeld lokaal of globaal, kan van invloed zijn op het indelen van een nieuwsartikel in een categorie. Uit onderzoek van Newman, Fletcher, Levy en Kleis Nielsen (2016) blijkt dat nieuwsconsumenten een voorkeur hebben voor hard nieuws. Er zijn daarbij verschillen tussen jonge en oude consumenten, welke opleiding zij hebben gevolgd en ook verschillen per land. Oudere, hoger opgeleide consumenten hebben een grotere voorkeur voor hard nieuws dan jongeren en lager opgeleiden. In westerse landen is de voorkeur voor hard nieuws groter dan in landen als Japan en Zuid-Korea. In dit onderzoek zijn de nieuwskoppen die aan respondenten zijn voorgelegd verdeeld in de twee categorieën: tien nieuwskoppen met hard nieuws, tien koppen met zacht nieuws. Op basis daarvan kan worden onderzocht of respondenten een voorkeur hebben voor hard nieuws als hen wordt gevraagd een keuze te maken op basis van wat zij inschatten als betrouwbaar. Zoals eerdere onderzoeken laten zien is het gebruik van cijfers en statistieken bij veel nieuwsonderwerpen bijna onvermijdelijk. Het gebruik van cijfers is minstens zo belangrijk als het gebruik van de juiste woorden om een verhaal goed over te brengen (Maier, 2017, 8). Ook blijkt uit onderzoek (Koetsenruijter, 2011) dat bij het gebruik van meer cijfers in een artikel dat artikel als betrouwbaarder wordt ingeschat dan hetzelfde artikel met minder of geen cijfers. Het onderzoek in deze scriptie heeft in de basis dezelfde opzet als het onderzoek van Koetsenruijter: om het effect van cijfers te onderzoeken zijn de koppen verdeeld in koppen met cijfers en koppen zonder cijfers. Op basis van de literatuur volgen uit de onderzoeksvragen twee hypotheses: H1. Nieuwsconsumenten vinden een nieuwskop met hard nieuws betrouwbaarder dan een nieuwskop met zacht nieuws. H2. Nieuwsconsumenten vinden een nieuwskop met cijfers betrouwbaarder dan een nieuwskop zonder cijfers. Om onderzoek te kunnen doen naar de hypothesen is een experiment ontwikkeld. Hiervoor zijn twee online vragenlijsten gemaakt die zijn voorgelegd aan in totaal 295 respondenten (N versie 1 = 123, N versie 2 = 172). In deze vragenlijsten werd respondenten gevraagd om uit twintig nieuwskoppen, verdeeld in twee groepen van tien, zes nieuwskoppen te kiezen (twee maal drie) die zij betrouwbaar achtten. De nieuwskoppen werden in een willekeurige volgorde aangeboden aan de respondenten. Waar in het verleden een consument een krant kocht heeft er nu een, nog altijd voortdurende, verschuiving plaatsgevonden naar meer digitale nieuwsconsumptie. Daarmee is ook de manier waarop organisaties hun nieuws aanbieden veranderd: het is mogelijk om een los artikel te kopen, in plaats van alle content. Ook is er veel gratis nieuws online te vinden. De manier waarop nieuwsorganisaties nieuws aanbieden is erg divers. De manier waarop de online vragenlijsten in dit onderzoek zijn samengesteld en zijn aangeboden aan respondenten heeft het meest weg van de manier waarop een consument een artikel zoekt en koopt op een website als Blendle. De onderwerpen van de twintig koppen in vragenlijst versie 1 zijn in versie 2 hetzelfde. Er zit echter verschil in het gebruik van cijfers in de koppen: waar in versie 1 een cijfer in de kop staat, heeft de kop in versie 2 deze niet, en omgekeerd. Uit de data kunnen twee conclusies worden getrokken. Hypothese H1 wordt door de data uit de vragenlijsten ondersteund: volgens dit onderzoek is er dan ook een significant verschil tussen het aantal keer dat er door de respondenten gekozen is voor hard nieuws ten opzichte van zacht nieuws. Hypothese H2 wordt ook door de data uit de vragenlijsten ondersteund. Volgens dit onderzoek is er een significant verschil tussen het aantal keer dat er door de respondenten gekozen is voor nieuws met cijfers ten opzichte van nieuws zonder cijfers. Deze conclusie is in lijn met wat er op basis van de literatuur verwacht kon worden. Zo hebben zowel het gebruik van cijfers als het gebruik van harde nieuwsonderwerpen een positief significant effect op de vraag of respondenten een nieuwskop als betrouwbaar inschatten. Een belangrijke kanttekening die in het discussiehoofdstuk naar voren komt is dat de respondenten veelal uit het sociale netwerk van de onderzoeker komen. Daardoor zijn veel respondenten hoger opgeleid dan de gemiddelde Nederlander. Hierdoor kan het zo zijn dat het onderzoek meer zegt over de voorkeur voor hard nieuws en nieuws met cijfers bij hoger opgeleiden.Show less
