Taal beïnvloedt de manier waarop wij naar de werkelijkheid kijken en roept oordelen en associaties op. Om deze reden is taal een belangrijk middel voor politici: zij kunnen taal inzetten voor hun...Show moreTaal beïnvloedt de manier waarop wij naar de werkelijkheid kijken en roept oordelen en associaties op. Om deze reden is taal een belangrijk middel voor politici: zij kunnen taal inzetten voor hun eigen succes. Zeer succesvolle politici van de laatste jaren zijn die met een populistische inslag. In dit onderzoek komen taal en populisme samen, in de vorm van een analyse van de grammaticale kenmerken van speeches van Baudet, een nieuwe politicus in de Tweede Kamer en tevens een zogenaamde populist. Ter introductie van het begrip populisme wordt allereerst getracht dit zeer brede begrip iets meer vorm te geven, waaruit zal blijken dat er twee duidelijke kernwaarden zijn: de populist zegt voor het volk te spreken en stelt dat volk centraal, en de populist presenteert zich als anti-elitair. Een derde kenmerk dat belangrijk is, zeker ook in het geval van Baudet, is dat de populist een specifieke groep van de samenleving probeert uit te sluiten. Na afbakening van dit begrip wordt overgestapt naar de taal van de populist, want bestaat er eigenlijk wel zoiets als populistisch taalgebruik? Uit de onderzoeken die besproken worden zal blijken dat er inderdaad sprake is van terugkerende, talige elementen, maar dat deze wel voornamelijk gebaseerd zijn op de taal van Wilders, en deels de taal van Trump, zeker wanneer het grammatica betreft, want hierover is nog niet veel geschreven. Dit is een nadeel van dit onderzoek, maar maakt dit onderzoek tegelijkertijd des te interessanter, want de resultaten laten zien dat een onderzoek naar grammaticale elementen zeker vruchtbaar kan zijn. De speeches van Baudet werden geanalyseerd op basis van een zelf samengestelde, grammaticale checklist, waarin voornamelijk grammaticale elementen voorkwamen die interessant waren gebleken voor Wilders. Uit de resultaten blijkt dat Baudet graag spreekt in vrij korte zinnen, die vaak een retorische vraag vormen, weinig bijzinnen bevatten, juist veel (lange) parallellismen laten zien en weinig complementatie. Deze grammaticale kenmerken werden ook voor Wilders gevonden in eerdere onderzoeken, en houden verband met verschillende eigenschappen van taal, zoals de begrijpelijkheid ervan, overtuigingskracht en feitelijkheid. Deze eigenschappen van taal laten zien dat Baudet, ondanks zijn elitaire uitstraling, de taal van het volk spreekt, zoals goed past binnen het straatje van de populist: wanneer je inhoudelijk stelt voor het volk te spreken, moet de bijbehorende taal begrijpelijk en helder zijn voor dat volk, en dus niet elitair. Bij eventueel vervolgonderzoek zou gekeken kunnen worden naar de grammatica van andere politici, zowel populistisch als niet populistisch, en zou er een groter corpus voor Baudet bij de studie betrokken kunnen worden.Show less
