In 1919 richtte een bonte groep kunstenaars, predikanten en andere intellectuelen de Bond van Revolutionair-Socialistische Intellectueelen op. Met deze organisatie trachtten zij, geïnspireerd door...Show moreIn 1919 richtte een bonte groep kunstenaars, predikanten en andere intellectuelen de Bond van Revolutionair-Socialistische Intellectueelen op. Met deze organisatie trachtten zij, geïnspireerd door de Russische Revolutie, de Nederlandse samenleving voor te bereiden op de in hun ogen onvermijdelijke communistische revolutie in eigen land. In deze scriptie wordt de invloed van de Russische Revolutie op de Bond onderzocht van de oprichting in 1919 tot de ondergang in 1922.Show less
Een vergelijkend historisch onderzoek over de Nederlandse spoorwegstaking van 1903 en de Belgische algemene staking van 1902. De rol van de sociaaldemocratische partijen binnen deze...Show moreEen vergelijkend historisch onderzoek over de Nederlandse spoorwegstaking van 1903 en de Belgische algemene staking van 1902. De rol van de sociaaldemocratische partijen binnen deze stakingsbewegingen staat in deze scriptie centraal. De factoren die het gedrag van de sociaaldemocratische partijen verklaren worden in de scriptie uiteengezet.Show less
Er zijn talloze dingen die men met een lijk kan doen. Hoewel de moderne keuze die Nederlanders hebben tussen crematie en begraven nu een vanzelfsprekende keuze lijkt, is dit nog geen honderd jaar...Show moreEr zijn talloze dingen die men met een lijk kan doen. Hoewel de moderne keuze die Nederlanders hebben tussen crematie en begraven nu een vanzelfsprekende keuze lijkt, is dit nog geen honderd jaar het geval. Aan het eind van de 19e eeuw en in het interbellum werd er een fikse politieke strijd gevoerd voor de legalisering van crematie. Een groep die een grote rol speelde in die strijd maar doorgaans onderbelicht is gebleven in de historiografie waren de socialisten. Dit onderzoek streeft ernaar de rol van deze socialisten bij het legaliseren van crematie te belichten. Dit is bekeken door de vragen: Wie wilden er cremeren? Hoe kwam men in aanraking met crematie? en Wele argumenten werden aangehaald?Show less
Aan de hand van het leven van de sociaaldemocraat en later communist Wijtze Nutters is onderzocht welke positie de wereldhulptaal Esperanto innam in de arbeidersbeweging. Nutters stierf in 1926 en...Show moreAan de hand van het leven van de sociaaldemocraat en later communist Wijtze Nutters is onderzocht welke positie de wereldhulptaal Esperanto innam in de arbeidersbeweging. Nutters stierf in 1926 en zijn bedragen zijn voornamelijk in de jaren tien, nog voordat de internationale organisatie Sennacieca Asocio Tutmonda de hoofdrol in de historiografie omtrent het arbeidersesperantisme gaat spelen en voordat de Nederlandse Federacio de Laboristaj Esperantistoj haar hoogtijdagen kent. Alhoewel organisatiegeschiedenis de norm is in de Esperanto-historiografie heeft dit onderzoek juist geprobeerd te ontdekken wat er buiten deze organisaties plaatsvond.Show less
In het laatste decennium van de negentiende eeuw doet zich een verschijnsel voor dat ook al in de tijd zelf wordt omschreven met woorden als mystiek, nieuwe mystiek of mysticisme. Deze termen...Show moreIn het laatste decennium van de negentiende eeuw doet zich een verschijnsel voor dat ook al in de tijd zelf wordt omschreven met woorden als mystiek, nieuwe mystiek of mysticisme. Deze termen duiken steeds vaker op en worden in verband gebracht met geheimzinnigheid, duisterheid en occultisme, maar ook met het streven naar ‘het hogere’ of een hoger leven in de meest brede zin van het woord, al heeft het vaak weinig met het traditionele geloof te maken. Deze nieuwe mystiek vermengt zich bij sommigen ook met idealistische opvattingen, zoals het in die tijd opkomende socialisme, marxisme en anarchisme. In mijn scriptie staat de vraag wat het verband is tussen de nieuwe mystiek en het socialisme in het laatste decennium van de negentiende eeuw. Ik zal mij daarbij beperken tot Nederland. Om deze vraag te beantwoorden zal ik eerst ingaan op wat men onder ‘nieuwe mystiek’ dient te verstaan. Vervolgens zal ik kort een beeld schetsen van het socialisme ten tijde van het fin de siècle en nagaan op welke wijze socialisme en mystiek samenkomen in het werk van socialistisch georiënteerde schrijvers en kunstenaars. Tot slot zal ik onderzoeken in hoeverre de polemiek over mystiek en socialisme in het sociaal-culturele en literaire tijdschrift De Kroniek in 1896 de relatie tussen mystiek en socialisme in het fin de siècle verder kan verhelderen.Show less
Socialistische invloeden in het Haagse kunstonderwijs. De rol van de overheid binnen de culturele ontwikkeling van Nederland heeft in de twintigste eeuw een grote verschuiving meegemaakt. Hierbij...Show moreSocialistische invloeden in het Haagse kunstonderwijs. De rol van de overheid binnen de culturele ontwikkeling van Nederland heeft in de twintigste eeuw een grote verschuiving meegemaakt. Hierbij stond de sturende rol van de overheid centraal. Gedurende de twintigste eeuw ging de Nederlandse overheid zich meer en meer verantwoordelijk voelen voor de culturele ontwikkeling van het volk. Voor dit onderzoek heb ik gekeken naar hoe dit nieuwe gedachtegoed vanuit de politiek doorwerkte in de praktijk. De vraag die gesteld zal worden, gaat over de wisselwerking tussen beleid en praktijk. Deze vraag luidt: hoe en waarom heeft de toenemende verantwoordelijkheid vanuit de overheid in de jaren zestig en zeventig, consequenties gekend voor de kunstacademie in Den Haag?Show less
In deze scriptie wordt de relatie tussen de vroege socialistische beweging en de joodse bevolking in Amsterdam tussen 1886 en 1894 onderzocht. Daarbij wordt gekeken naar de pogingen van socialisten...Show moreIn deze scriptie wordt de relatie tussen de vroege socialistische beweging en de joodse bevolking in Amsterdam tussen 1886 en 1894 onderzocht. Daarbij wordt gekeken naar de pogingen van socialisten om de joodse arbeiders voor het socialisme te winnen en naar de ontvankelijkheid van de joodse arbeiders voor deze propaganda. Tevens wordt onderzocht hoe de vroege socialistische beweging van Amsterdam aankeek tegen joden en in hoeverre er sprake was van antisemitisme binnen deze beweging.Show less
