Naar aanleiding van de problemen in de uitvoering en de roep om de menselijke maat weer terug te brengen is recent het 'werken volgens de bedoeling' als beleidsinstrument geïntroduceerd binnen het...Show moreNaar aanleiding van de problemen in de uitvoering en de roep om de menselijke maat weer terug te brengen is recent het 'werken volgens de bedoeling' als beleidsinstrument geïntroduceerd binnen het openbaar bestuur. Doel is het verbeteren van de kwaliteit van de beleidsprestatie. In dit kwalitatieve onderzoek is onderzocht in hoeverre de doelstellingen van het IUC-veranderprogramma ‘Vooruit naar de Bedoeling’ zijn gerealiseerd voor wat betreft de uitvoering van de aanbestedingswet en hoe de mate van succes zich laat verklaren? Om deze onderzoeksvraag te beantwoorden zijn de succes- en faalfactoren van Hoogerwerf et al. (2021) gebruikt waaraan dialoog en reflectie als wezenlijk onderdeel van ‘werken volgens de bedoeling’ zijn toegevoegd als verklarende variabele. De verwachting was dat het ‘werken volgens de bedoeling’ tot een beter begrip zou leiden van de te realiseren kwaliteit van de dienstverlening. Op basis van de resultaten in dit onderzoek is dat echter niet aangetoond want hoewel het belang van conforme uitvoering van de Aanbestedingswet niet in twijfel wordt getrokken, wordt de doel-middelen relatie nog niet breed aanvaard en geaccepteerd en ervaren stakeholders van het IUC (vooralsnog) niet dat interactie leidt tot het gezamenlijk reflecteren op de te leveren bedoeling en/of dat hun bedoeling meeweegt in de oordeelsvorming en het handelen van een IUC-medewerker; regels en oneigenlijke doelen lijken nog steeds te prevaleren. Desalniettemin zijn er tekenen die erop duiden dat deze werkwijze potentie heeft om waarde toe te voegen aan de kwaliteit van de uitvoering. De data uit dit onderzoek laten namelijk zien dat dit beleidsinstrument 'werken volgens de bedoeling' potentie kan hebben wanneer het voeren van een dialoog met stakeholders en gezamenlijke reflectie op de bedoeling meer tot wasdom komt en dat het de moeite waard is om verder te onderzoeken hoe de elementen dialoog en reflectie bijdragen aan het discours over de kwaliteit van de dienstverlening, over de doeltreffendheid van de beleidsuitvoering en hoe kan worden voorkomen dat de bedoeling ‘gets lost in translation’.Show less
Dit onderzoek richt zich op Nederlandse uitvoeringsorganisaties en de wijze waarop horizontale verantwoording in de vorm van cliëntenraden invloed heeft op het beleid dat gevoerd wordt....Show moreDit onderzoek richt zich op Nederlandse uitvoeringsorganisaties en de wijze waarop horizontale verantwoording in de vorm van cliëntenraden invloed heeft op het beleid dat gevoerd wordt. Uitvoeringsorganisaties hebben na verschillende misstanden in de afgelopen jaren meer maatschappelijke aandacht gekregen. Voor velen is de toeslagenaffaire een bekend voorbeeld van dit beleidsfalen bij de uitvoeringorganisaties. Verschillende onderzoeken hebben in recente jaren getracht om de onderliggende redenen en oorzaken van beleidsfalen bij deze organisaties in kaart te brengen. Een veel voorkomend inzicht uit deze onderzoeken is dat signalen van misstanden te laat of niet adequaat aandacht krijgen van de uitvoeringsorganisatie, waardoor de problemen zich structureel opstapelen. Horizontale verantwoording kan mogelijk als een van de oplossingen dienen die de dienstverlening zal verbeteren. Horizontale verantwoording is een vorm van publieke verantwoording waar de ambtelijke organisatie zich niet in de hiërarchische structuur naar de minister verantwoordt, maar in een nevenschikkende wijze naar onder andere stakeholders, partnerdiensten en afnemers van dienstverlening. Specifiek zal er in dit onderzoek gekeken worden naar de rol van cliëntenraden, deze vallen onder de afnemers van dienstverlening. Aan de hand van een vergelijkende case study bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) waarbij diens jaarverslagen geanalyseerd worden aan de hand van een kwalitatieve inhoudsanalyse tracht dit onderzoek inzicht te bieden in de rol die cliëntenraden bieden in het beleidsleren van de organisatie. Het onderzoek concludeert dat horizontale verantwoording in de geselecteerde cases invloed had op beleidsleren. Deze invloed resulteerde voornamelijk in beperkte veranderingen in het beleid van de organisatie waarbij het gaat om incrementele bijstellingen van bestaande beleidsinstrumenten. Een opvallende bevinding is dat een substantieel deel van de waarnemingen aangaf dat de cliëntenraden ook invloed hadden op de strategie en visie van de organisatie. De belangrijkste praktische aanbeveling is om de cliëntenraad beter te ondersteunen bij het uitvoeren van hun taak om de kloof van inhoudelijke kennis en analytische vaardigheid tussen cliëntenraad en ambtelijke organisatie te overbruggen.Show less
