The central source of this thesis is the 1498 incunable ''De Alder Excelletntse Cronyke van Brabant''. This is a history of the Brabantine saints and dukes. Of special interest is the narrative...Show moreThe central source of this thesis is the 1498 incunable ''De Alder Excelletntse Cronyke van Brabant''. This is a history of the Brabantine saints and dukes. Of special interest is the narrative about the tenth-century Duke of Lorraine, Otto, the last Carolingian duke. His sister Gerberga could not inherit Lorraine but after a century, Lorraine was in again in the possession of her lineage. This narrative is put in the 15th-century context of the political climate of the Burgundian states. The female line of legitimacy is of special interest.Show less
This study researches the role of accountability in several late medieval middle Dutch texts. The thesis underlines the importance of cultural factors like religion and honor in the thinking about...Show moreThis study researches the role of accountability in several late medieval middle Dutch texts. The thesis underlines the importance of cultural factors like religion and honor in the thinking about accountability of medieval officials.Show less
In deze scriptie staat de vraag centraal waarom de Staten van Holland in 1486 de Hollandse Rekenkamer betrokken bij de controle van de gewestelijke rekeningen over de Tweede Utrechtse Oorlog (1481...Show moreIn deze scriptie staat de vraag centraal waarom de Staten van Holland in 1486 de Hollandse Rekenkamer betrokken bij de controle van de gewestelijke rekeningen over de Tweede Utrechtse Oorlog (1481-1483). De rekenkamer speelde – in de persoon van rekenmeester Jacob Cruesink – in feite een bemiddelende rol binnen een aantal financiële conflicten die speelde binnen de Staten. Als “der overgeroupen van alle der voers. heeren ende gedeputeerde wegen”kon Cruesink met een objectieve controle optreden als onpartijdige scheidsrechter.Show less
De scriptie laat zien dat de Schotse vorstenspiegel 'Meroure of Wyssdome' een voorbeeld is van hoe het denken over vrede gedurende de Middeleeuwen veranderde. Waar het in de eerste eeuwen van de...Show moreDe scriptie laat zien dat de Schotse vorstenspiegel 'Meroure of Wyssdome' een voorbeeld is van hoe het denken over vrede gedurende de Middeleeuwen veranderde. Waar het in de eerste eeuwen van de Middeleeuwen voornamelijk ging over het vermijden van oorlog, werd in de 15e eeuw de weg gebaand naar het pacifisme van de Renaissance.Show less
This thesis argues that the story about Melibeus must be read as a call for peace, and that each version was written to comment on specific events. The versions of Jan van Boendale and Dirc Potter...Show moreThis thesis argues that the story about Melibeus must be read as a call for peace, and that each version was written to comment on specific events. The versions of Jan van Boendale and Dirc Potter are compared and examined against the political and cultural background of their writers.Show less
Dit onderzoek gaat over het wapenschild van Neder-Lotharingen tussen 1100-1500. De nadruk van het onderzoek zal liggen op het relatief late verschijning van het wapenschild en mogelijke oorzaken...Show moreDit onderzoek gaat over het wapenschild van Neder-Lotharingen tussen 1100-1500. De nadruk van het onderzoek zal liggen op het relatief late verschijning van het wapenschild en mogelijke oorzaken hiervoor.Show less
This thesis is about the developements within medieval poor relief in Leiden. It follows the historiographical notion that big changes in this societal branch started earlier than believed in many...Show moreThis thesis is about the developements within medieval poor relief in Leiden. It follows the historiographical notion that big changes in this societal branch started earlier than believed in many cases. It tests this theory on the late medieval situation in the Saint Catherine hospital in Leiden. The primary source used are the accounts of the 'gasthuismeesters' of the aforementioned hospital.Show less
From the twelfth century onwards, a new culture of accountability spread throughout North-western Europe. Embedded within an ever growing body of written administrations and governmental...Show moreFrom the twelfth century onwards, a new culture of accountability spread throughout North-western Europe. Embedded within an ever growing body of written administrations and governmental bureaucracies, these novel accounting techniques reshaped relations between princes and their officials. This thesis describes this development in a comparative perspective through the study of the Scottish Exchequer and the Audit Chamber of Holland between 1477 and 1515. Comparing two peripheral areas on the fringes of the English and French cultural spheres of influence allows to re-evaluate persisting views of an inefficient and archaic Scottish Exchequer, as opposed to the 'Weberian ideal' of the Burgundian bureaucracy. Recent historiography shows that Scottish institutions in this period were different rather than backward when compared to their English 'big brother'. This appears to be as true for Scotland's auditing organisation as for the rest of its government. Both institutions primarily had a fiscal goal: the controlling of accounts, written financial records produced by accountable officials on both sides of the North Sea. Archival and judicial tasks supported this auditing process. Through a study of the format of important series of these accounts as well as their marginalia, it has been revealed that the daily practices surrounding the auditing process in Scotland and Holland showed important similarities. Notwithstanding this common ground, for a long time the audits and annotations in Holland seem to have been more elaborate than their Scottish counterparts. The latter show a clear development during the reign of James IV, making this a time of rather important innovations in Scotland. At the same time, consolidation rather than innovation could be observed in Holland. Ultimately, the central goal of all these auditing proceedings was the preservation of the royal or princely domain, in order to strengthen the government's financial position. Auditors in both Scotland and Holland possessed important tasks in the management- and assignation of individual domain goods, as well as judicial capacities that allowed them to enforce their authority upon minor accountable officials throughout the country. Through their work, the new written culture of probative accountability spread out over the country, becoming a daily reality for all that worked in any governmental position in either Scotland or Holland.Show less
De eerste dagen van oktober 1470 moeten hele hectische dagen zijn geweest voor Lodewijk van Gruuthuse, stadhouder van Holland. Op vijf oktober bereikte hem onverwachts het nieuws dat koning Eduard...Show moreDe eerste dagen van oktober 1470 moeten hele hectische dagen zijn geweest voor Lodewijk van Gruuthuse, stadhouder van Holland. Op vijf oktober bereikte hem onverwachts het nieuws dat koning Eduard IV van Engeland, de rijzende zon van York (1461-1470, 1471-1483), Engeland halsoverkop had moeten verlaten en op Texel was geland. Zodra Gruuthuse dit nieuws bevestigd had gekregen, stuurde hij een bericht naar de hertog van Bourgondië, Karel de Stoute (1467-1475). De hertog wist waarschijnlijk al dat er iets ernstig fout aan het gaan was door geruchten uit Engeland. Op drie oktober had Richard Neville, bekend als de graaf van Warwick of de Kingmaker, Hendrik IV (1422-1461, 1470-1471) weer op de Engelse troon gezet. Het nieuws uit Engeland bereikte de hertog waarschijnlijk voor enig ander nieuws van Eduard zelf.1 Met de vlucht van Eduard kreeg EuropaShow less
Rentmeesters moesten elk jaar verantwoording afleggen aan de desbetreffende vorst. In het begin werden rekeningen van Holland, Zeeland en Henegouwen afgehoord door de graaf en de Raad. De graaf en...Show moreRentmeesters moesten elk jaar verantwoording afleggen aan de desbetreffende vorst. In het begin werden rekeningen van Holland, Zeeland en Henegouwen afgehoord door de graaf en de Raad. De graaf en zijn raadsleden hoorden letterlijk af, hoe de rentmeester zijn rekeningen oplas. Met de komst van de Bourgondische hertogen veranderde het afhoren van de rekening naar het intensief controleren ervan door specialisten. Dit resulteerde uiteindelijk in het ontstaan van de Rekenkamer. Dit onderzoek wordt geanalyseerd in hoeverre de cultuur van rekenschap veranderde in Zeeland in de periode van de Bourgondische hertogen?Show less
In deze scriptie is de bron Leiden, UB LTK. 194 onderzocht en dan vooral de Zodiakman in combinatie met de andere stukken in de bron. Door te kijken of deze combinatie vaker voorkomt in andere...Show moreIn deze scriptie is de bron Leiden, UB LTK. 194 onderzocht en dan vooral de Zodiakman in combinatie met de andere stukken in de bron. Door te kijken of deze combinatie vaker voorkomt in andere bronnen en door andere Zodiakmannen te bekijken is onderzocht of de Zodiakman in LTK. 194 bijzonder, of juist heel normaal is.Show less
Trial by combat had become a rare occurence by the 15th century. By analysing those combats that were described in Olivier de la Marche's book of advice on the subject, this thesis demonstrates...Show moreTrial by combat had become a rare occurence by the 15th century. By analysing those combats that were described in Olivier de la Marche's book of advice on the subject, this thesis demonstrates that trial by combat was no longer primarily about gathering evidence of guilt or innocence. Instead, most combats seem to have revolved around matters of honour or matters of state.Show less
Waar over het algemeen wordt aangenomen dat de strijd tussen kerk en staat in de latere middeleeuwen ervoor zorgde dat het kerkelijk landschap ontwricht raakte en de kerkelijke goederen- en ambten...Show moreWaar over het algemeen wordt aangenomen dat de strijd tussen kerk en staat in de latere middeleeuwen ervoor zorgde dat het kerkelijk landschap ontwricht raakte en de kerkelijke goederen- en ambten diens geestelijk karakter verloren, toont de casus laatmiddeleeuws Friesland aan dat er ook sprake kan zijn van het tegendeel. In deze scriptie wordt dit tegendeel belicht door de statutenwijziging van 1505, opgesteld door de orde van Prémontré, naast de toestand in het laatmiddeleeuws Fries kerkelijk landschap te leggen, en in het bijzonder het Friese Premonstratenzersklooster Mariëngaarde. Op deze wijze wordt niet alleen duidelijk dat de geestelijke ambities, die goed naar voren komen in de statutenwijziging van 1505, tot op zekere hoogte overeenkomen met wereldlijke ambities, maar ook dat het Fries kerkelijk landschap weer in herstel werd gebracht door het optreden van wereldlijke machten.Show less
Het doel en de missie van Cornelius Aurelius met het schrijven van de Divisiekroniek was om het Hollandse volk te onderwijzen in hun eigen geschiedenis.
Een flesje wijn is vandaag de dag het relatiegeschenk bij uitstek. Dit omdat het alom geaccepteerd is als een luxe goed. Het schenken van wijn als relatiegeschenk kent echter een rijke historie,...Show moreEen flesje wijn is vandaag de dag het relatiegeschenk bij uitstek. Dit omdat het alom geaccepteerd is als een luxe goed. Het schenken van wijn als relatiegeschenk kent echter een rijke historie, waarbij ik in dit onderzoek zal stilstaan. In de Middeleeuwen was de wijngift het politieke smeermiddel bij uitstek in de Lage Landen. De wijngift behoort tot de traditie van gift-exchange in het kader van patronage en clientèle systemen. Mijn onderzoek sluit aan bij het debat van gift-exchange waarvoor de basis werd gelegd door Marcel Mauss en Marshall Salins.Wijngiften hadden een grote waarde in gedecentraliseerde besturingsvormen zoals die in het huidige Nederland. Onderzoek naar wijngiften als specifiek onderdeel van geschenkuitwisseling is nog weinig gedaan: Valentin Groebner en Mario Damen gingen mij voor. Van de stad Deventer is zeer uitgebreid materiaal bewaard gebleven, de volledige stadsreke-ningen van 1394 tot 1440 zijn door G.M. de Meyer uitgegeven in een zesdelige editie. Dit onderzoek zal zich richten op de wijngiften van de stad Deventer. Mijn vraag luidt: Welk ge-bruik maakte het Deventer’ stadsbestuur van de wijngift in de eerste helft van de 15e eeuw en zijn daarin ontwikkelingen zichtbaar? In het eerste hoofdstuk staat het theoretisch kader centraal. In het tweede hoofdstuk ga ik in op de politiek-historische achtergrond van Deventer. Vervolgens volgt een bronanalyse.In hoofdstuk drie volgen mijn bevindingen wat betreft wijnschenkingen aan de hand van de stadsrekeningen van Deventer. Hierbij zal aandacht worden besteed aan de frequentie, de vorm en de verschillende ontvangers van de wijngiften te Deventer. Ook drinkgeld en maaltijden zullen - als vergelijkbare giften - op dezelfde wijze aan bod komen.Show less
Er is weinig onderzoek gedaan Van den derden Eduwaert geschreven door Jan van Boendalen. In deze scriptie wordt gekeken in hoeverre de genres: Kronieken, Annalen en Gesta van toepassing zijn op het...Show moreEr is weinig onderzoek gedaan Van den derden Eduwaert geschreven door Jan van Boendalen. In deze scriptie wordt gekeken in hoeverre de genres: Kronieken, Annalen en Gesta van toepassing zijn op het werk van Jan van Boendalen. Eerst worden de drie genres besproken en een definitie van gegeven. Uiteindelijk worden die definities naast Van den derden Eduwaert gelegd om te kijken in hoeverre elk genre van toepassing is en op welke manier.Show less
Discusses the cultural and legal significance of clothing and nakedness in Old Frisian law. This significance consists of an economic connotation that ties clothing to the legal process, and the...Show moreDiscusses the cultural and legal significance of clothing and nakedness in Old Frisian law. This significance consists of an economic connotation that ties clothing to the legal process, and the function of clothing to cover and conceal parts of the body.Show less