Spot en satire zijn niet weg te denken uit de grote maatschappelijke debatten van vandaag de dag. Sterker nog, met de opkomst van de sociale media is er altijd wel de gelegenheid een spottende noot...Show moreSpot en satire zijn niet weg te denken uit de grote maatschappelijke debatten van vandaag de dag. Sterker nog, met de opkomst van de sociale media is er altijd wel de gelegenheid een spottende noot toe te voegen. Dit heeft een rol die groter is dan enkel stemmingmakerij: spot kan een sterk regulerende functie hebben en is bij uitstek een uitingsvorm van sociale controle. Als een bepaalde visie of eigenschap belachelijk wordt gemaakt, draagt men die visie of eigenschap niet graag uit in de publieke sfeer en worden er sociaal-culturele grenzen gecreëerd. Dit geldt ook voor de wereld van het oude Israël. Deze scriptie schept duidelijkheid over de rol van spot bij een centraal thema in de Hebreeuwse Bijbel, namelijk de strijd tussen Ba‘al en YHWH. Grote delen van het Oude Testament hebben te maken met de verhoudingen tussen de God van Israël en deze Ba‘al, die een belangrijke concurrent blijft tot het einde van de monarchie. Waar veel onderzoek is gedaan naar de toedracht, ontwikkeling en historiciteit van deze religieuze strijd, is er relatief minder aandacht besteed aan de rol van spot in de afwijzing van Ba‘al door de Yahwistische elite. Deze scriptie benadert literaire elementen uit de Hebreeuwse Bijbel niet enkel als historiografische documenten, maar vooral als literaire composities die gebruikt worden als een wapen in deze culturele strijd. Zo wordt de volgende vraag beantwoord: Op welke manieren wordt er in de Hebreeuwse Bijbel gebruik gemaakt van literaire spot met Ba‘al, en welke rol speelt die spot binnen de religieuze strijd tussen YHWH en Ba‘al?Show less
Er is redelijk wat bekend over de staatsreligie en Mesopotamië en ook veel kleinere onderdelen van de religie, zoals de vooroudercultus krijgen aandacht. Iets wat echter veelal achterwege wordt...Show moreEr is redelijk wat bekend over de staatsreligie en Mesopotamië en ook veel kleinere onderdelen van de religie, zoals de vooroudercultus krijgen aandacht. Iets wat echter veelal achterwege wordt gelaten, ook door de schaarse hoeveelheid aan bewijs, is de ili bītim (te vertalen als huisgod of god van het huis). Over wat we precies onder de ili bītim moeten verstaan en welke rol deze kon spelen in het leven van de Mesopotamiër, verschillen de meningen. Hierbij draait het vooral om de theorieën van Karel van der Toorn (die het meest gevolgd wordt op dit onderwerp) en Joann Scurlock. Om erachter te komen wat de ili bītim was, maak ik gebruik van archeologische vondsten uit Oud-Babylonisch Ur en verschillende primaire teksten. De onderzoeksvraag van deze scriptie luidt: Wat was de ili bītim; de algemene voorouder, een aspect van een bekendere god of een op zichzelf staande godheid?Show less
